دکتر مهدی صادقی شاهدانی

رئیس دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع)

دلمشغولی نسبت به وضع سکونت به ویژه در شهرها پیشینه نسبتا طولانی دارد. در کنفرانس «هبیتات یک» در سال ۱۹۷۶ در ونکوور بود که سازمان ملل از وضع بد اسکان در شهرها سخن به میان آورد. از آن زمان به بعد به‌صورت ممتد کنفرانس‌های بین‌المللی برای حل معضل فقر و اسکان غیر‌رسمی و بهبود سکونتگاه‌های بشری برگزار شده که از آن جمله می‌توان کنفرانس‌هایی مثل ریو۱۹۹۲، «هبیتات ۲» در سال ۱۹۹۶در استانبول، اجلاس بلوهوریزونته، اجلاس رسیف، اجلاس فلورانس ۱۹۹۷، نشست ایفاپ ۱۹۹۹ در نایروبی کنیا، اجلاس نیویورک ۲۰۰۱ و چندین و چند کنفرانس و همایش دیگر اشاره کرد که در همین راستا اجلاس «هبیتات ۳» نیز اکتبر ۲۰۱۶ در کیوتو برگزار خواهد شد و همایش مورد بحث (امور مالی و اقتصاد شهری) در ژنو نیز یکی از پایه‌ها و مقدمات اصلی هبیتات ۳ بوده است.

«یو ان هبیتات» یا برنامه اسکان بشر سازمان ملل (حرکت به سمت فردای بهتر برای شهرها) دقیقا بر مبنای اهداف توسعه هزاره که میثاق‌نامه تمامی کشورهاست و در سپتامبر ۲۰۰۰ بر آن متعهد شده‌اند گام برمی‌دارد و به رصد وضعیت اسکان اقشار محروم در شهرها به‌خصوص شهرهای کشورهای رو به توسعه می‌پردازد. از جمله برنامه‌های مهم یو ان هبیتات، برنامه شکوفایی شهری است که بانک شهر به‌عنوان تنها حامی منطقه‌ای «یو ان هبیتات» در غرب آسیا و شمال آفریقا در آن مشارکت داشته و برنامه‌های آن را به سمت شهرهای کشور، کانالیزه کرده است. در تمامی این نشست‌ها و کنفرانس‌ها اگرچه ممکن است محقق، پژوهشگر یا یک مقام از کشور به ایراد سخنرانی پرداخته باشد، اما برای نخستین‌بار است که یک نهاد و سازمان از جمهوری اسلامی ایران به نام بانک شهر به مدد گشایش فضای پسابرجام و در راستای اهداف انسانی و اجتماعی خود به‌عنوان حامی شرکت کرده و حضور موثر داشته است.

این طرح تا حدی برای جمهوری اسلامی دارای اهمیت است که سال ۹۴، ریاست سازمان محیط زیست در پیامی ویدئویی به اجلاس شهرداران جهان در وین می‌گوید: طرح ابتکارعمل شکوفایی شهری معیارهای منسجم و یکپارچه از شش محور اصلی توسعه شهری با تاکید کلیدی روی پایداری زیست‌محیطی است. این شاخص زمینه مناسبی برای ارزیابی شهر‌ها در قیاس با سایرین در اختیار آنها قرار می‌دهد، همچنین امکان دریافت برنامه اجرایی دقیق بر اساس کمبود‌های یافت شده را به مدیران شهری عرضه خواهد کرد. به هر ترتیب ورود به این برنامه و تقویت ارزش‌های آن و بازنگری روی اشکالاتی که نتیجه تبادل نظر در نشست‌های مشابه این اجلاس انجام خواهد شد، طرح شکوفایی شهری کلانشهرها (CPI) را به‌عنوان یک سرمایه بین‌المللی برای حرکت به سمت توسعه پایدار شهری تقویت خواهد کرد. به‌نظر می‌رسد در کنار اقدام بانک شهر در مشارکت در این طرح، یک گشایش اقتصادی برای سیستم بانکی کشور وجود دارد و در شرایطی که سیستم بانکی کشور ما به بهانه‌های واهی متعددی همچون پولشویی، حمایت از تروریسم و ... از سوی نهادهای بین‌المللی همچون FATF (مبارزه با پولشویی) تحت شدیدترین فشارها قرار دارد تشکیل صندوق شکوفایی شهری یک بستر به نسبت مطلوب برای جلب اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی و بهبود تعاملات با شبکه بانکی دیگر کشورها باشد. سازمانی که از طریق آن می‌توان فشار آمریکایی‌ها بر مردم ایران را به گوش جهانیان رساند و آن را به تریبون مناسب برای ایران تبدیل کرد.