گروه بازار پول: رشد ۲۵ درصدی ارزش طلا در ۶ ماه نخست سال جاری میلادی مهم‌ترین نشانه فاصله داشتن اقتصاد جهان از ثباتی دیرپا است. رشد ۶ ماه گذشته، بیشترین رشد نیمه اول سال از سال ۱۹۷۹ میلادی است. نخستین نیمه سال ۲۰۱۶ میلادی در حالی پایان یافت که عدم قطعیت، مهم‌ترین واقعیت بازارهای جهانی در نیمه دوم خواهد بود. در نیمه اول، ‌ابهام عمدتا از سر نامشخص بودن زمان افزایش دوباره نرخ‌های بهره آمریکا زیاد بود و حالا مسائل مبهم پیرامون خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز افزوده شده است. روندهای روز جمعه،‌ اولین روز از ماه ژوئیه، نمادی از ادامه عدم قطعیت بود. در حالی که بازارهای جهانی در مقطعی از هفته گذشته به اصلاح روندهای پسابرگزیت دست زده بودند، اواخر هفته گذشته، نگرانی‌ها بار دیگر شاخص‌ها و قیمت‌ها را تحت‌تاثیر قرار دادند. وضعیت نابسامان اقتصاد جهان، فلز زرد و دیگر سرمایه‌های امن از جمله ارزهای پناهگاه را خوشحال خواهد کرد، اما بازارهای سهام و انرژی نامتعادل خواهند ماند. البته شرایط موجود باعث تسهیل بیشتر سیاست پولی بانک‌های مرکزی عمده جهان- احتمالا به غیر از فدرال رزرو- خواهد شد و این امر ممکن است بورس‌ها را راضی کند.

جهش تاریخی

اونس طلا سال ۲۰۱۵ را تحت فشار انقباضی شدن سیاست پولی فدرال رزرو پس از ۱۰سال، با قیمت ۱۰۶۱ دلار به پایان برد. اما نوسان‌های شدید بازارهای سهام، نگرانی‌های اقتصادی در چند اقتصاد عمده به خصوص چین و شکل گرفتن تردید نسبت به ادامه روند افزایش نرخ‌های بهره باعث محبوبیت دوباره طلا شد. به این ترتیب اونس با رسیدن به قیمت ۱۲۲۲ دلار در پایان ماه مارس جهشی بیش از ۱۵ درصدی را برای خود در فصل اول سال ثبت کرد. این بیشترین رشد بهاری فلز زرد در سه دهه گذشته بود.

اما این جهش اول به‌دلیل از دست رفتن قدرت فنی و بعد به‌دلیل تقویت دلار ماندگار نشد. ماه آوریل نیز ماه خوبی برای طلا بود، با این حال تردیدهای مقطعی برخی از معامله‌گران بازار از همین ماه چهارم شروع شد تا ماه پنجم ماه فشار دوباره بر اونس باشد. اونس طلا که روز دوشنبه، ۳۰ مه، به قیمت ۱۲۰۵ دلار سقوط کرده بود، روز سه‌شنبه، آخرین روز ماه مه، شاهد کاهش نوسان‌ها بود اما در نهایت با ۱۰ دلار رشد به قیمت ۱۲۱۴‌دلار رسید. رشد روز سه‌شنبه به نوعی نتیجه رسیدن قیمت به کف ۵/ ۳ ماهه در آن دوشنبه بود. با این همه تمام ۴ هفته کاری کامل ماه مه، روندهای کاهشی را تجربه کردند. اما ماه ژوئن، ماه کاملا متفاوتی بود. طلا که اواخر ماه مه رسیدن به کف کانال ۱۲۰۰ دلاری را هم تجربه کرده بود، در ماه ششم میلادی از برگزاری همه‌پرسی تاریخی عضویت بریتانیا در اتحادیه اروپا نفع برد. اونس طلا چند ساعت پس از پایان همه‌پرسی ۲۳ ژوئن تا اوج ۲۷‌ماهه ۱۳۶۰ دلاری هم اوج گرفت، گرچه در پایان فعالیت بازار نیویورک در روز پنج‌شنبه، سی امین روز از ماه ژوئن و آخرین روز از نیمه اول سال ۲۰۱۶، روی قیمت ۱۳۲۲ دلار ایستاد. به این ترتیب رشد طلا در ماه ششم به حدود ۹ درصد رسید. رشد ماه ششم، رشد فصل دوم را هم که با تضعیف طلا شروع شده بود به حدود ۸ درصد رساند. با ثبت این قیمت، رشد بهای فلز زرد در نیمه اول سال هم به حدود ۲۵ درصد رسید، رقمی که بسیار قابل توجه است. عجیب نیست که سرمایه‌گذاران تا این مقطع از سال بیش از ۱۲ میلیارد دلار برای سهام صندوق «اس پی دی آر» خرج کرده‌اند. این بیشترین میزان سرمایه‌گذاری در این صندوق قابل معامله در بورس از سال ۲۰۰۹ است. سال ۲۰۱۶ را بهترین سال تاریخ برای چنین صندوق‌هایی دانسته‌اند.

سقوط بورسی

در شرایط نااطمینانی‌، بورس‌ها یکی از بزرگ‌ترین قربانیان هستند. نیمه نخست سال ۲۰۱۶ هم دوره فشار شدید بر بازارهای سهام بود. بورس‌های آسیایی یکی از بزرگ‌ترین قربانیان هستند. شاخص نیکی ژاپن در ۶ ماه گذشته بیش از ۱۸ درصد سقوط کرده است. در همین دوره شاخص شانگهای نیز بیش از ۱۷ درصد از ارزش خود را از دست داده است. همزمان، بازار هنگ سنگ هنگ‌کنگ هم بیش از ۵ درصد افت کرده است. در چنین شرایطی خیز ین ژاپن که از پناهگاه‌های مهم ارزی است عجیب نیست. ین ژاپن در نیمه نخست سال ۲۰۱۸ بیش از ۱۴ درصد تقویت شده است. اوراق قرضه دولتی ژاپن هم حدود ۸ درصد رشد داشته است. بازارهای اروپایی هم وضعیت خوبی نداشتند. شاخص استاکس یوروپ ۶۰۰ تا این مقطع از سال ۲۰۱۶ بیش از ۹ درصد سقوط داشته است. البته بازارهای سهام آمریکا در شش ماه گذشته وضعیت بهتری داشتند. شاخص اس‌اند پی که در بسیاری از موارد به‌عنوان شاخص بازارهای ایالات متحده مورد استفاده قرار می‌گیرد، در شش ماه گذشته بیش از یک درصد رشد داشته است. با این همه حتی بازارهای سهام آمریکا نیز از معلوم نبودن زمان افزایش نرخ‌های بهره ناخشنودند. البته برگزیت احتمال افزایش نرخ بهره وجوه فدرال در آینده نزدیک را بسیار کم کرده تا معامله‌گران فعلا بر عوامل کوتاه‌مدت متمرکز باشند.

پایان ماه ششم

با‌ آنکه بورس‌ها شش ماه بد را پشت‌سر گذاشته‌اند، تعدیل بازارها پس از سقوط‌های ناشی از برگزیت روند جالب توجهی است. بورس‌های جهان در سه روز آخر ژوئن، بهترین سه روز خود در ۴ ماه گذشته را تجربه کردند. این روند روز سه‌شنبه بر طلا فشار وارد کرد، اما اونس در نهایت با ۷ دلار رشد به قیمت ۱۳۱۸ دلار رسید.

رشد بهای اونس در روز چهارشنبه عمدتا ناشی از تاثیرگذاری عوامل خارجی و افزایش خرید فنی بود. پایگاه اینترنتی کیتکو در گزارش جمع‌بندی روز چهارشنبه خود نوشت: «بازار همچنان در کنترل افزایشی‌ها است.» یکی از دلایل ادامه قدرت‌نمایی افزایشی‌های بازار طلا این است که با وجود افزایش ریسک‌گریزی در میان معامله‌گران بورس، طلا قدرت خود را حفظ کرده است. اونس روز دوشنبه نزدیک اوج ۲۱ ماهه ماند. افت شاخص دلار و رشد بهای نفت خام به رقم خوردن این رکورد کمک کردند.

چهارشنبه همزمان با رشد بازارهای سهام با کاهش نگرانی‌های مقطعی درباره خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، پوند و یورو نیز که پیش‌تر تضعیف شده بودند، تقویت شدند. با این همه، اوراق قرضه دولتی معیار اروپا یعنی اوراق قرضه ۱۰ ساله آلمان همچنان با بازدهی منفی ماند. منفی بودن بازدهی اوراق قرضه اروپایی از مهم‌ترین نمادهای نگرانی نسبت به آینده اقتصاد قاره سبز است.

اونس روز پنج‌شنبه، آخرین روز از ماه ژوئن، تحت فشار سودگیری و عوامل خارجی کاهشی قرار گرفت،‌ با این همه به‌دلیل ادامه خرید‌ها در نهایت روی قیمت ۱۳۲۲ دلار ایستاد. به‌دلیل ادامه ریسک‌پذیری در بازارهای سهام، خرید طلا به‌عنوان سرمایه امن در این روز کاهش داشت، با این همه افزایشی‌ها بازار در ساعات انتهایی قدرت‌نمایی کردند.

پنج‌شنبه با تقویت شاخص دلار و افت بهای نفت خام‌، فشار روی فلز زرد تشدید شد، اما صحبت‌های مارک کارنی، رئیس «بانک انگلستان» باعث شد قیمت طلا تقویت شود. مارک کارنی رئیس بانک مرکزی بریتانیا تاکید کرد که این بانک باید برای حمایت از رشد و رونق اقتصادی بریتانیا، سیاست‌های محرک پولی بیشتری را اجرا کند. به‌دنبال اظهارات رئیس بانک مرکزی بریتانیا، ارزش پوند بار دیگر تحت فشار قرار گرفت؛ اما بازارهای سهام به انبساط پولی امیدوار شدند.

شروع نیمه دوم

اونس روز جمعه را با قیمت ۱۳۳۰ دلار آغاز کرد، قیمتی که نشان می‌داد بازار همچنان تحت‌تاثیر صحبت‌های روز پنج‌شنبه رئیس بانک مرکزی انگلستان است. در ادامه روز افت دلار به نفع و افت نفت به ضرر طلا عمل کردند. با این همه احتمال انبساطی‌تر شدن سیاست پولی بانک‌های مرکزی عمده،‌ بیش از دیگر اخبار مورد توجه معامله‌گران بازارهای جهانی بود. قیمتی که تا ساعت ۷ عصر روز گذشته برای اونس ثبت شد ۱۳۳۸ دلار بود، گرچه هم‌اکنون که شما این گزارش را می‌خوانید ممکن است قیمت متفاوتی به عنوان قیمت نهایی روز اول ژوئیه رقم خورده باشد.

صبح جمعه با جدی شدن چشم‌انداز کاهش بیشتر نرخ‌های بهره در بیشتر اقتصادهای عمده، بازدهی اوراق قرضه بیش از پیش افت کرد. نشانه‌هایی جدی وجود دارد مبنی بر اینکه بانک‌های مرکزی عمده جهان تسهیل پولی بیشتری را اعمال خواهند کرد. به این ترتیب نرخ‌های بهره فوق پایین حتی بیش از پیش مورد انتظار است. اینها همه نتیجه رای مردم بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا است که اقتصاد جهان را تحت‌تاثیر قرار داده است.

تحلیلگر برجسته موسسه «او‌سی‌بی‌سی کومودیتی» می‌گوید که ادامه نگرانی‌ها نسبت به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و احتمال عدم افزایش نرخ بهره آمریکا موجب ادامه روند صعودی قیمت جهانی طلا خواهد شد. به گزارش سایت طلا به نقل از کیتکو، بارناباس گان می‌گوید: با توجه به شرایط موجود، به‌نظر می‌رسد که قیمت جهانی هر اونس طلا تا پایان امسال ۱۵۰ دلار دیگر افزایش خواهد یافت.»

رکورد 37 ساله طلای شش ماهه