گروه بازار پول: روز سه‌شنبه وضعیت سوددهی در بازارهای طلا و سهام، باعث کاهش رونق معاملات در بازار ارز شد تا دلار به کمترین قیمت خود از میانه آبان 94 برسد. در چهارمین روز هفته، شاخص بازار ارز 40 تومان از ارزش خود را از دست داد و قیمت نهایی 3هزار و 530 تومان را تجربه کرد. روز گذشته، گفته‌های فعالان نشان‌دهنده آن بود که بر هم خوردن موازنه ووضعیت پیشین میان بازارهای ارز، طلا و سهام موجب شده یک بازار به شکل غیر‌متعارفی منقبض و دو بازار دیگر به شکل نامتداولی منبسط شود. نشانه اول بر هم خوردن موازنه در بازار طلا مشاهده شد،‌ جایی که خبرهایی در بازار پخش شده بود مبنی‌بر اینکه که ارزش طلای داخلی نسبت به بازارهای جهانی و کشورهای همسایه پایین‌تر است. پیامد این موضوع، منحرف شدن ذهن معامله‌گران به سمت بازار طلا و جذاب شدن آن برای سودجویان بود. جذاب شدن بازار طلا در روز سه‌شنبه به رشد 11 هزار تومانی سکه تمام بهار آزادی و رسیدن آن به قیمت 983 هزار تومان نیز کمک کرد. البته افزایش اونس در بازارهای جهانی عامل اصلی بود.

اتفاق دوم که موازنه بازارها را برهم زد، مربوط به بازار سهام بود. شاخص کل که روز دوشنبه ۶/ ۱ درصد افزایش یافته بود،‌ در روز سه‌شنبه ۲/ ۳ درصد دیگر بالا رفت. رشد این شاخص و کاهش همزمان دلار موجب شد که بخشی از نقدینگی از بازار ارز به بازار سهام رهسپار شود. این خبر شاید در کوتاه‌مدت خوب باشد، اما با توجه به آربیتراژی بودن حرکت معامله‌گران ارزی، در آینده احتمال افزایش نوسانات در دو بازار ارز و بورس وجود دارد.


به‌سوی طلا و بورس

روز گذشته، قیمت دلار در بازار داخلی به کمترین قیمت خود از میانه دومین ماه پاییز رسید. برهم خوردن موازنه بازارها و خروج نقدینگی از بازار ارز به‌سوی بازار طلا و بورس مهم‌ترین عاملی بود که به کاهشی شدن قیمت دلار کمک کرد. خروج معامله‌گران ارزی با هدف کسب سود از دو راه مختلف به‌سوی بازار طلا و بورس صورت گرفت. روز سه‌شنبه گفته‌های معامله‌گران نشان‌دهنده آن بود که ارزش طلا در بازار داخلی پایین‌تر از کشورهای همسایه بود؛ حبابی بودن قیمت از دو جهت بازار ارز را تحت‌تاثیر قرار داد؛ اول اینکه، تصور کسب سود در بازار طلا موجب شد برخی معامله‌گران ارزی به‌سوی این بازار حرکت کنند. دوم اینکه فعالان ارزی معتقد بودند به جای طلای خارج شده به کشورهای همسایه، دلار و درهم به بازار داخلی وارد می‌شود، حادثه‌ای که موجب تقویت ورودی ارز بازار و کاهش قیمت دلار می‌شود. عامل دومی که قیمت دلار را متاثر کرد، رشد بازار سهام بود. رشد شاخص کل در روزهای گذشته موجب شده برخی معامله‌گران ارزی با هدف کسب سود وارد این بازار شوند. به این ترتیب، ‌بخشی از نقدینگی بازار ارز به‌سوی بازار طلا و بخشی نیز به بازار سهام وارد شد تا خریدار چندانی در بازار ارز وجود نداشته باشد و قیمت راه کاهشی را انتخاب کند.


خطرات برهم خوردن موازنه

برهم خوردن توازن بازارها و خروج نقدینگی از بازار ارز به‌سوی دو بازار سهام و طلا خطرات نوسانی به همراه خواهد داشت. از یک سو با بازگشت بازارها به حالت عادی و برگشت معامله‌گران به بازار ارز احتمال می‌رود که قیمت دلار با شدت بیشتری راه کاهشی رفته را بازگردد. از سوی دیگر در فضای فعلی، اگر اختلاف قیمت بازار طلای داخلی با بازار جهانی و کشورهای همسایه کم و حباب سکه از میان برود، ورودی ارز به کشور کم خواهد شد. در عین حال معامله‌گران ارز که به قصد سود به این بازار رجوع کرده بودند، به بازار خود بازخواهند گشت. در مورد بورس نیز، تنها کاهشی شدن روند کافی‌ است که سودگیران از این بازار خارج شوند و با فروش سهم خود به نوسانات بازار سهام دامن بزنند.


راهکارهای ایجاد موازنه بازارها

برهم خوردن موازنه بازارها خطراتی به همراه دارد که نیازمند اقدامات صحیح سیاست‌گذار و متولیان بازارها است. در این راستا در بازار سهام با توجه به انبساط رو به بالا و بدون اصلاح شاخص کل برخی کارشناسان در کنار عرضه‌های اولیه، عرضه‌های منطقی سهامداران عمده، اصلاح قوانین کلی و تلاش برای افزایش آگاهی مردم در بازار را به منظور تداوم رونق پایدار بورس و به دور از هیجان را مورد تاکید قرار دادند. در بازار ارز نیز کارشناسان اعتقاد دارند که بهتر است بازارساز بازی خود را تغییر دهد و این بار با خرید ارز روند معکوس عملکرد گذشته خود را در پیش گیرد. در واقع، سیاست‌گذار ارزی با خرید ارز مانع از پایین آمدن بیش از اندازه نرخ دلار و برهم خوردن توازن بازارها شود؛ ‌چراکه خروج فعلی نقدینگی به‌سوی بازارهای دیگر، موقتی بوده و برگشت به حالت عادی نوسانات خود را به همراه خواهد داشت. البته عوض شدن نقش بازی‌ساز ارزی در حالی مورد اشاره قرار می‌گیرد که هرگاه در بازار افزایش یا کاهش غیر‌متعارفی صورت می‌گیرد، شایعه‌ای کلیشه‌ای در بازار به وجود می‌آید که علت افزایش یا کاهش را سیاست‌گذار ارزی می‌داند. کاهش غیر‌متعارف کنونی نیز مستثنی نبوده و برخی معامله‌گران آن را به سیاست‌گذار ارزی نسبت داده‌اند. با این حال، این بار نیز همچون دفعات گذشته دلیلی برای تایید یا رد این شایعه وجود ندارد و کارشناسان نیز بارها اشاره کرده‌اند که پایین آمدن هیجانی قیمت دلار در شرایط تورمی مناسب نیست و خطر بازگشت قیمت با شوک‌های افزایشی را به همراه دارد. همزمان کاهش نرخ ارز صادرات کشور را نیز متضرر خواهد کرد.


روند کاهشی دلار

همان‌طور که اشاره شد برهم خوردن موازنه بازارها موجب شد دلار در روز سه‌شنبه در مسیر کاهشی قرار بگیرد. در چهارمین روز هفته، دلار معاملات خود را با قیمت ۳ هزار و ۵۵۵ تومان آغاز کرد که کاهشی ۱۵ تومانی نسبت به روز دوشنبه داشت. در ادامه روز این ارز کاهش بیشتری را تجربه کرد و تا قیمت ۳هزار و ۵۲۵ تومان نیز پایین رفت. با این حال توانست از کف قیمتی روزانه اولیه بلند شود و نهایتا با قیمت ۳ هزار و ۵۳۰ تومان به کار خود پایان دهد. سکه نیز که روز سه‌شنبه نوسانات زیادی را تجربه کرد و چند بار از کانال ۹۸۰ هزار تومان پایین رفت، نهایتا در این کانال به کار خود پایان داد. سه‌شنبه، سکه معاملات خود را با قیمت ۹۸۶ هزار تومان آغاز کرد که افزایشی ۱۴ هزار تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز دوشنبه داشت. در ادامه روز،‌ همسو با کاهشی شدن قیمت دلار، فلز گرانبهای داخلی در مسیر کاهشی قرار گرفت و تا قیمت ۹۷۹ هزار تومان نیز پایین رفت. با وجود این،‌ در ساعات انتهایی روز، بهای اونس به آستانه مرز هزار و ۲۰۰ دلار نزدیک شد تا سکه تمام همسو با طلای جهانی در مسیر افزایشی قرار بگیرد و نهایتا به قیمت ۹۸۳ هزار تومان برسد؛ ‌رقمی که ۱۱ هزار تومان بالاتر از نرخ بسته شده روز دوشنبه بود. نیم‌سکه و ربع‌سکه نیز روز سه‌شنبه افزایش قیمت را تجربه کردند؛ در چهارمین روز هفته، نیم‌سکه با ۴ هزار تومان رشد به قیمت ۴۹۳ هزار تومان رسید. ربع‌سکه نیز با هزار تومان افزایش به قیمت ۲۶۲ هزار تومان رسید.

خروج بازارها از موازنه