توسعه پایدار هدف پرطمطراقی است که در سالهای اخیر درباره آن بسیار شنیده و خواندهایم. در وهله اول عنوان آن بسیار ساده و همهفهم بهنظر میرسد. لکن، برخلاف این ظاهر ساده و همهفهم، بر سر تفسیر آن بحث و جدل بسیاری در فضای آکادمیک و عمومی وجود دارد. یکی از کمکهایی که ریاضیات در اختیار…
تحول توسعه پایدار دیگر صرفا یک ایده بلندپروازانه نیست، بلکه به یک استراتژی اقتصادی ضروری تبدیل شده است؛ داستانی که نهتنها در عرصه بینالمللی، بلکه در کشورهایی مانند ایران نیز بازتاب دارد؛ جایی که تعادل میان رشد اقتصادی و حفاظت از محیطزیست به ضرورتی حیاتی تبدیل شده است.
صحبت از اصلاحات اقتصادی در ایران هر روز شدت میگیرد و بحث بر سر چند و چون گذار و نحوه بدهبستان دولت و جامعه در جریان اصلاحات، بخش اعظم مباحث را تشکیل میدهد. بخشی از موافقان اصلاحات با یادآوری ناترازیهای گسترده اقتصادی، دور شدن دولت از رویکردهای پوپولیستی در سیاستگذاری را کلید موفقیت دولت برای گشودن قفل اقتصاد ایران میدانند.
امروز بیش از هر زمان دیگری از مواجهه دولت با ناترازیها سخن به میان میآید و متعاقب آن عدهای بر ضرورت انجام جراحی اقتصادی تاکید میکنند و عدهای دیگر آن را پوست خربزهای زیر پای دولت جدید قلمداد میکنند. رئیسجمهور محترم، استاد و پزشک حاذقی است که با حکمت نهجالبلاغه نیز آشناست و اخیرا در مشهد اعلام کرد که «ما مریض را بدون اخذ رضایت عمل نمیکنیم و اگر بخواهیم جراحی اقتصادی انجام دهیم، با رضایت مردم خواهد بود.» پرواضح است که کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند مداخلات توسعهای و اصلاحات اقتصادی است و هر روز که میگذرد، بر ابعاد ناترازیها و اثرات متقاطع و مضاعف آنها بر یکدیگر و تاثیر مخرب آن بر کشور و مردم افزوده میشود و باید چارهای اندیشید. کشور نیازمند طبابت است و تجربههای تلخ جراحیهای اقتصادی گذشته ایجاب میکند که طبیبان حاذق به نحو حکیمانه و منطقی و علمی به معالجه این تن رنجور بپردازند. حال باید دید الزامات اصلاحات اقتصادی چیست؟
اداره یک کشور با اداره یک خانواده یا شرکت، متفاوت است. این گزاره در ظاهر بدیهی به نظر میرسد، اما در جهان واقعی، دولتهای متعددی بودهاند که میخواستند کشور را مانند یک خانه یا بنگاه اداره کنند. یکی از مصادیق این دیدگاه، به موضوع مخارج دولتها بازمیگردد. بهطور طبیعی اگر زمانی مدیر یک خانواده با مشکلات مالی شدیدی مواجه شده باشد، سایر اعضای خانواده را به صرفهجویی در هزینهها و کمتر خرجکردن توصیه خواهد کرد. این روند در فضای شرکتها نیز برقرار است.