آرشیو روزنامه شماره ۶۰۷۴ دنیای اقتصاد

اخبار باشگاه اقتصاددانان - روزنامه شماره ۶۰۷۴

توسعه؛ از حرف تا عمل

صحبت از نحوه تعامل بازیگران سیاسی و اثر آنها بر توسعه اقتصادی موضوعی است که از دیرباز دست‌‌‌مایه پژوهش بسیاری از عالمان علوم اجتماعی، به‌ویژه اقتصاددانان بوده است. در علم اقتصاد به‌طور خاص کسانی همچون هربرت سایمون، جیمز بیوکنن، داگلاس نورث، الینور اوستروم، کنث آرو، پل میلگروم و... با شاهکارهای پژوهشی خود بینش‌‌‌های بدیعی را پیش‌روی جوامع انسانی گشوده‌‌‌اند. در ایران که مساله توسعه داستانی مفصل با قدمتی نزدیک به ۲۰۰سال است، نحوه همکاری جامعه و دولت با یکدیگر بر سر هدف مشترک توسعه محل بحث بسیاری از پژوهشگران اقتصادی و اجتماعی است. به نظر می‌رسد در فضای کنونی، ارائه ایده‌هایی در قالب نظریه قراردادها یا سایر تئوری‌های اقتصادی به درک بهتر از نحوه تعامل دولت و جامعه برای عبور از فضای فعلی کمک خواهد کرد. «باشگاه اقتصاددانان» به بهانه روی کار آمدن دولت چهاردهم و پا گرفتن بحث‌‌‌های جدی پیرامون عبور از ابرچالش‌‌‌های کشور، پرونده‌‌‌ای حول محور همکاری دولت و جامعه برای توسعه در ایران تدارک دیده است که در ادامه می‌آید.
مغالطه‌های توسعه در ایران
محمد پارسانژاد/ کارشناس ارشد اقتصاد از دانشگاه تهران
حتما شنیده‌اید که توافق دو اقتصاددان امری تقریبا محال است! متخصصان علم اقتصاد همیشه یک یا چند نکته برای مخالفت با یکدیگر دارند. بسیاری از بحث و جدل‌ها، به‌خصوص در سیاستگذاری، مستقیما بازتاب همین موضوع است. اما عمده این اختلاف‌نظرها ریشه علمی نداشته و حداقل یکی از طرفین بر مبنای پیش‌فرض‌ها، باورهای ایدئولوژیک و صدالبته منافع مادی خود حاضر به پذیرش دیدگاه مخالف نیست. اگرچه در سایر حوزه‌های علوم انسانی اوضاع چندان متفاوت نیست، اما چنین وضعیتی در مدیریت اقتصاد یک کشور به مغلطه‌های اجتماعی مهمی منجر می‌شود که در طی زمان چسبندگی بالایی در اذهان عمومی و حتی نخبگان دارد و در نهایت احتمال دارد نتایج فاجعه‌باری برای اقتصاد یک کشور به بار ‌آورد.
زمین بازی دولت کجاست؟
امیر قاسمی / کارشناس ارشد اقتصاد
دولت چهاردهم در شرایطی کار خود را شروع می‌کند که با چالش‌های متعددی در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مواجه است. در این بین برخی معتقدند که پیش‌نیاز حل مشکلات در بخش‌های مختلف، ترمیم رابطه دولت با حاکمیت و مردم است. با توجه به ادبیات رئیس‌جمهور، به نظر می‌رسد که ایشان ضرورت این مساله را احساس کرده و میانجی‌گری برای آشتی ملی را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کارویژه‌های دولت خود، پیگیری می‌کند. برای این منظور، دولت باید بازی‌هایی را طراحی کند که در آن همه ذی‌نفعان اصلی (مردم و مجموعه حاکمیت) احساس پیروزی کنند. با توجه به تجربه نه‌چندان موفق دولت‌های یازدهم و دوازدهم در بازی‌های بزرگ، احتمالا دولت چهاردهم در شروع به دنبال مسائلی خواهد رفت که کمتر جنجال‌برانگیز باشند. همه اینها البته یک پیش‌نیاز مهم دارد؛ قوانین بازی مشخص باشد.