مرور بازارهای سرمایه جهان در ۳۷سال گذشته نشان میدهد که روزهای قرمز بازارها به هم نزدیک شدهاند؛ این امر نگرانیها را در خصوص سرمایهگذاری افزایش میدهد و باعث خروج پول از بازارهای سرمایه میشود. یکی از راهکارهایی که برای افزایش اطمینان در سرمایهگذاری و کاهش ریسک معرفی میشود، استفاده از قراردادهای اختیار معامله یا آپشنهاست که به سرمایهگذاران امکان میدهد در برابر ناملایمات در بازار، سبد سهام خود را مقاوم کنند. اختیار معامله، در واقع حق خرید و فروش یکسهام، به یکقیمت مشخص در تاریخ مشخص است. برای استفاده از این روش، معمولا سرمایهگذاری که سهم زیادی از پرتفوی خود را به یک سهم اختصاص میدهد، برای ایمنسازی، حق فروش این سهم در یک تاریخ مشخص را میخرد. «باشگاه اقتصاددانان» در این پرونده، به بررسی چیستی آپشنها و چگونگی استفاده از آنها پرداخته است.
در ماههای اخیر، نرخهای بازدهی اوراق اخزا، سطوحی جدید و تاریخی را تجربه کرد که بحثهایی بدیهی از تاثیرات آن بر قیمتها در بازار سهام و عملکرد صندوقهای درآمد ثابت را در فضای بازار سرمایه ایران پیش کشید. همه این بحثها یکی از مهمترین طبقات دارایی(طبقه دارایی بدون ریسک) را یادآوری میکند که نقش مهمی در سبد سرمایهگذاران ایفا میکند. این اتفاقات بهانهای است تا در این یادداشت، به بررسی آمارهایی از بازار آپشن و چگونگی نقش آن در ایجاد موقعیتهای معاملاتی با ریسک محدود اما با بازدهی بالاتری از صندوقهای درآمد ثابت بپردازیم؛ موقعیتهایی که اکنون در میان اهالی بازار سرمایه به کاوردکال شناخته میشود و بهعنوان یکی از راهکارهای مبتنی بر درآمد ثابت، مورد توجه مشارکتکنندگان در بازار قرار گرفته است.
پرهام پهلوان /دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تهران
خیلی از اتفاقات تلخ بازارهای مالی را نمیتوان پیشبینی کرد. بهعنوان مثال، ریزش بازارها بعد از بحران ۲۰۰۸ آمریکا یا سرخپوشی اکثر بازارهای مالی دنیا به دنبال نااطمینانیهای ناشی از همهگیری ویروس کووید-۱۹ برای کسی قابل پیشبینی نبود. در چنین شرایطی مساله بیمه یا ایمنسازی سبد سهامداران یا بازارها مطرح میشود که برای آن راهحلهای متنوعی وجود دارد.