پرهام پهلوان:
فناوری همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان را در بر گرفته است. رشد فناوری، انقلابی در روشهای کار کردن، ارتباط و همکاری انسان ایجاد کرده است. از ابزارهای مختلف خودکارسازی فرآیندها تا نرمافزارهای مدیریت زمان در کنار ظهور هوش مصنوعی، میتواند بهرهوری انسانها و کسبوکارها را افزایش دهد و آنها را راحتتر به اهدافشان برساند. فناوری اجازه میدهد که انسانها از هر کجا که هستند، با بازههای زمانی مختلف و با کمک خودکارسازی بسیاری از فرآیندها با هم همکاری کنند و بهرهوری را افزایش دهند. اما آیا تکنولوژی همیشه خوب است یا مضراتی نیز به همراه دارد؟
دکتر کاظم بیابانی/ خامنه پژوهشگر اقتصادی و تحلیلگر ریسک
احتمالا اغلب ما نقش پررنگی برای فناوری در بهرهوری متصور هستیم، به گونهای که انتظار داریم تحول و گسترش فناوری به رشد اقتصادی منجر شود؛ اگرچه چنین امر مورد انتظاری در آمارهای اقتصادی منعکس نشود و بهطور مثال ناشی از ایرادات و خطاهای اندازهگیری و حسابداری باشد. البته در بسیاری مواقع با مدیریت مناسب، رشد فناوری به افزایش بهرهوری منجر میشود؛ اما مفید است به نیمه تاریک تاثیر فناوری (بهویژه فناوری اطلاعات و ارتباطات) بر بهرهوری هم نگاهی کنیم.
آناهیتا هیربد/ پژوهشگر اقتصاد دانشگاه توبینگن آلمان
بهرهوری همواره کلید رشد استاندارد زندگی در کشورها بوده است؛ یافتن راههایی به منظور تولید محصولات بیشتر با منابع کمتر. این هدف از ابتدای انقلاب صنعتی تا به حال به کمک خلاقیت دنبال شده و به همین دلیل بهرهوری همواره در اذهان با پیشرفت فناوری و تحقیقات گره خورده است. در سهماه ابتدایی سال ۲۰۲۳، برخلاف انتظار همگانی مبنی بر افزایش بهرهوری در نتیجه افزایش استفاده از فناوری هوش مصنوعی، بهرهوری در آمریکا به گزارش دولتی سقوط قابلتوجهی داشت. از زمان کووید تا به حال رشد بهرهوری در محدوده یکدرصد سالانه نوسان کرده است؛ بسیار پایینتر از ۳درصد سالانه بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۴.
فناوری اطلاعات و ارتباطات از سالهای میانی دهه ۹۰ میلادی به عنوان یکی از منابع رشد عوامل تولید، مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفته است. نتایج پژوهشهای اولیه در سالهای پایانی دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ میلادی حاکی از نبود رابطه بین بهرهوری و سرمایهگذاری ICT بود. با وجود این، اصلاح روشهای آماری مورد استفاده در پژوهشها، در نظر گرفتن وقفه اثرگذاری سرمایهگذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهرهوری و توجه به لزوم سرمایهگذاریهای مکمل برای اثرگذاری ICT بر بهرهوری عوامل تولید، در سالهای میانی دهه ۹۰ میلادی، رابطه مثبت بین ICT و رشد بهرهوری را آشکار کرد. فناوری اطلاعات و ارتباطات، از یکسو مانند اشکال سنتی سرمایه به عنوان یک تکنولوژی تولید استفاده میشود و با تعمیق سرمایه، به طور مستقیم رشد محصول و بهرهوری نیروی کار را افزایش میدهد.