آرشیو روزنامه شماره ۶۰۰۳ دنیای اقتصاد

اخبار باشگاه اقتصاددانان - روزنامه شماره ۶۰۰۳

راز بقا در جهان ۲۰۵۰

جهان در حالی به سمت گذار انرژی گام برمی‌دارد که این مساله از منظر بسیاری از کشورها صرفا یک مساله فانتزی و محدود به فضای منابع انرژی است. این در حالی است که گذار انرژی به عنوان راه حل تحقق ایده کربن صفر کل ساختارهای اقتصادی و فنی جهان را تغییر خواهد داد. این تغییر از پایه‌ای ترین بخش یعنی حوزه معدن و مواد خام شروع شده و تا بخش حمل و نقل ، مسکن و ادوات کامپیوتری را شامل می‌شود. براین مبنا مساله تغییرات اقلیمی و راه حل آن یعنی گذار انرژی نه مساله‌ای محدود به اقتصادهای پیشرفته که اصلی بنیادین برای بقا در جهان آینده است. «باشگاه اقتصاددانان» به همین بهانه سراغ سه تن از پژوهشگران حوزه اقتصاد و انرژی رفته و اهمیت این موضوع را برای اقتصاد ایران از آنها جویا شده است.
ایران در مسیر‌ گذار انرژی
سید احسان مرعشی/ کارشناس انرژی
هرچند ‌گذار انرژی (Energy Transition)، عبارت جدیدی در ادبیات انرژی محسوب می‌شود؛ اما این موضوع مربوط به زمان حال نبوده و یک جریان در طول زندگی بشر است. نمونه‌‌‌ای از این گذار، در انقلاب صنعتی (از سال ۱۷۶۰ تا حدود سال‌های ۱۸۲۰ تا ۱۸۴۰) و با موتور بخار اتفاق افتاد. استفاده از موتور بخار، به‌‌‌جای نیروی انسان و قدرت حیوان، نه تنها به توسعه فعالیت‌‌‌های اقتصادی منجر شد، بلکه سیستم انرژی جهان را نیز وارد فاز جدیدی کرد. به‌طورکلی، ایجاد تغییرات ساختاری بلندمدت در سیستم انرژی، ‌گذار انرژی نامیده می‌شود.
فرصتی برای توسعه عادلانه و پایدار
دکتر محمد حضرتی / محقق پسا‌دکترا در دانشگاه پو و عضو مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه
پس از چند سال مذاکره دشوار، در روزهای پایانی سال ۲۰۱۵ میلادی، سالی که تا آن زمان گرم‌ترین سال ثبت‌شده کره زمین بود، کشورهای شرکت‌کننده در کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی پاریس به یک توافق بین‌المللی با هدف اقدام هماهنگ برای حفظ کره زمین دست یافتند. نمایندگان کشور‌های جهان، در نشست اقلیمی پاریس توافق کردند که گازهای گلخانه‌‌‌ای را به نحوی کاهش دهند که دمای زمین در سال ٢۱٠٠ میلادی نسبت به دوران پیشاصنعتی بیشتر از ٢درجه‌‌ سانتی‌‌‌گراد افزایش نیابد؛ ولی در همین حال تلاش شود گرمایش زمین از ۱.۵درجه‌‌ سانتی‌‌‌گراد بیشتر نشود.
گذار انرژی چیست؟ چرا و چگونه؟
دکتر علی شاه‏‏‌حسینی/کنشگر و پژوهشگر حوزه‌ گذار انرژی
چندی است موضوع ‌گذار انرژی مورد توجه کارشناسان، سیاستگذاران، دانشگاهیان و فعالان کسب‌وکار قرار گرفته است. جامعه جهانی پس از برگزاری کنفرانس تغییرات اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵ به‌طور جدی به این موضوع پرداخته است؛ اما در کشور عزیزمان، در دو، سه سال اخیر و با بروز مشکل ناترازی انرژی این کلیدواژه در ادبیات علمی و سیاسی گسترش یافته و می‌‌‌طلبد با دقت بیشتری به این موضوع پرداخته شود. در این راستا، نوشتار حاضر مقدمه‌‌‌ای است برای آشنایی بیشتر خوانندگان محترم که در پیکربندی سه‌بخش تنظیم شده است.ابتدا در پاسخ به اینکه ‌«گذار انرژی چیست؟» تعریف کوتاهی از آن ارائه می‌شود؟ سپس در پاسخ به «چرا؟» ضرورت پرداختن به این موضوع مورد توجه قرار می‌گیرد و در پایان به «چگونگی» اجرا و عملیاتی کردن ‌گذار انرژی در کشور پرداخته می‌شود.