رقابت سخت در دوران پساتحریم

عباس آرگون

عضو هیات نمایندگان اتاق تهران

امروزه شرایط نظام اقتصادی دنیا به‌صورتی است که رشدوتوسعه کشورها در هر نقطه‌ای از جهان، به میزان مشارکت و همکاری آنها با یکدیگر بستگی دارد و سطح و کیفیت همکاری‌ها نیز با ویژگی‌های جغرافیایی و ظرفیت‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورها در هر منطقه رابطه تنگاتنگی دارد. در این زمینه چین به‌عنوان پرجمعیت‌ترین کشور جهان و سومین کشور از نظر وسعت و عضویت دائم درشورای امنیت سازمان ملل در دو دهه گذشته رشد اقتصادی چشمگیری داشته و توانسته جایگاه دومین اقتصاد بزرگ جهان پس از آمریکا رابه‌دست آورد و بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته دردهه آینده به اقتصاد برترتبدیل می‌شود. بنابراین با توجه به سهم قابل توجه این کشور در اقتصاد جهانی و مراودات بسیار گسترده آن با کشورهای مختلف و سرمایه‌گذاری‌های وسیع صورت گرفته، این کشور به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی و تاثیرگذار در سطح بین‌الملل مطرح شده که اهمیت ارتباط وتعامل با آن را دوچندان کرده است.

به جهت همکاری‌های گسترده جمهوری اسلامی ایران وچین در زمینه‌های متعدد در سال‌های گذشته و با توجه به حجم مبادلات تجاری و اقتصادی فی‌مابین، چین یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شرکای اقتصادی ایران محسوب می‌شود. طی سال‌‌هایی که ایران به‌دلیل اعمال تحریم‌ها، بسیاری از روابط خود را با قدرت‌های بزرگ اقتصادی کشورهای اروپایی از دست داد، چین نقش خود در اقتصاد ایران را توسعه و ارتقا بخشید و به یکی از مهم‌ترین بازیگران در اقتصاد ایران تبدیل شد. در شرایط حاضر با توجه به برداشته شدن تحریم‌ها چنین استنباط می‌شود که با بهبود روابط خارجی کشور با کشور‌های اروپایی و افزایش حجم تجارت و سرمایه‌گذاری، سهم چین به‌دلیل حضور سایر کشورها کاهش پیدا کند؛ اما به نظرمی‌رسد به جهت اینکه چین به‌عنوان یکی از دو کشوری که در شرایط سخت سال‌های تحریم در کنار ایران قرار داشت و همچنین ازابعاد گوناگون اقتصادی نیز توان رقابت با سایر کشورها را دارد، نه تنها سهم این کشور در اقتصاد جمهوری اسلامی ایران کاهش نخواهد یافت، بلکه این نقش گسترده‌تر نیز خواهد شد و با توجه به منابع و ظرفیت‌ها و بازار مناسب کشور از یک طرف و توان سرمایه‌گذاری مستقیم و تامین منابع مالی پروژه‌های بزرگ درامور زیر بنایی و دارا بودن تجهیزات و تکنولوژی کشور چین از طرف دیگر می‌تواند منافع متقابل هر دو طرف را تامین کند.

با توجه به حجم و سهم بالای اقتصاد کشور چین در سطح بین‌الملل هرگونه تغییر در افزایش یا کاهش روند رشد اقتصادی چین می‌تواند تاثیرات قابل توجهی به دیگر اقتصاد‌های جهان وارد کند و در شرایطی که این کشور با کاهش رشد اقتصادی مواجه است،قطعا به‌دنبال حفظ بازار‌های صادراتی خود خواهد بود و دراین زمینه با توجه به رفع محدودیت‌ها و امکان خرید از رقبای این کشور، شرایط و قدرت چانه‌زنی برای تجار و بازرگانان و واردکنندگان کالا از چین افزایش یافته و امکان خرید کالا با قیمت‌های مناسب تر برای تجار کشورمان فراهم می‌‌شود.در زمان اعمال تحریم‌ها علیه کشورمان روابط اقتصادی فی‌مابین با کشور چین بسیار تقویت شده و این کشور نقش شریک تجاری قابل اعتماد را برای ایران ایفا کرد و پس از برداشته شدن تحریم‌ها و فراهم شدن امکان ورود کشورهای غربی به بازار ایران و افزایش تعاملات اقتصادی فی‌مابین و خارج شدن از حالت انحصاری، وضعیت و میزان روابط تجاری و اقتصادی ایران با چین می‌تواند بر مبنای رقابت، اقتصادی شده و به یک رابطه پایدار و مستحکم تبدیل و از سطح تجارت و مبادلات کالا به فعالیت‌های شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات در زمینه‌های مختلف بین دو کشور و افزایش سرمایه‌گذاری‌های خارجی مستقیم ارتقا یابد.