آلودگی هوا؛ اولین  اولویت بودجه
مطابق طرح سیاست‌های اجرایی و الزامات لایحه بودجه سال ۹۵ مصوب پارلمان محلی پایتخت، شهرداری تهران موظف است برش سال سوم برنامه پنج ساله دوم شهرداری تهران در چارچوب طرح‌ها و پروژه‌های مشخص و اهداف کمی برنامه و شاخص‌های اندازه‌گیری عملکرد و همچنین گزارش مقایسه‌ای از برنامه مصوب و عملکرد سال اول و 6 ماه اول سال دوم برنامه را با تحلیلی از کیفیت برنامه مصوب و دلایل عدم تحقق احتمالی برخی از اهداف برنامه یاد شده، تا ۱۵ دی‌ سال ۹۴ به شورای اسلامی شهر تهران ارائه کند.
این مصوبه شورای شهر تهران تاکید دارد که شهرداری تهران موظف است لایحه بودجه سال ۹۵ را با توجه به توصیه و بیانات مقام معظم رهبری درخصوص اولویت بخشیدن به حفظ باغات و حریم شهر، گسترش فضاهای سبز و باز، سیما و منظر شهری و با رعایت کلیه قوانین و مقررات موضوعه و اسناد بالادستی و بخش نامه‌های ابلاغی وزارت کشور، با درک مناسب از فرصت‌های پیش رو و با حضور فعال تر در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی، عمرانی و استفاده بهینه از منابع محدود و تقویت انضباط مالی به‌گونه‌ای تهیه و تنظیم کند که لایحه مذکور را در قالب بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد مصوب و ارائه گزارش‌های مربوطه در سه بخش راهبردهای اساسی در سال ۹۵؛ بخش‌های لایحه پیشنهادی بودجه سال ۹۵ و سیاست‌های اجرایی و رویکردهای برنامه و بودجه تا پایان دی‌ماه ۹۴ به منظور بررسی و تصویب به شورای اسلامی شهر تهران ارائه کند.

از این‌رو بی‌تردید فاصله گرفتن از تخریب باغات، اولویت قرار دادن حمل و نقل عمومی، کاهش وابستگی به درآمدهای حاصل از ساخت‌وساز و ارائه تراکم مازاد، ممنوعیت کلنگ‌زنی پروژه‌های جدید شهری و افزایش سهم درآمدهای پایدار از اولویت‌های بودجه‌ریزی برای سال آینده شهر تهران است، اما در کنار توجه به این مسائل باید تهدیدها و فرصت‌های شهر تهران با استفاده از خرد جمعی و کار کارشناسی مورد شناسایی و واکاوی قرار بگیرد تا بتوان از یکسو مهم ترین تهدیدهای شهر تهران برای شهروندان رفع شود و از سوی دیگر فرصت‌ها برای توسعه پایدار شهری مورد استفاده قرار گیرند.در یک بررسی اجمالی می‌توان گفت در حال حاضر آلودگی هوا، ترافیک شهری و انشعابات خدمات شهری همچون آب، برق و گاز از جمله مهم‌ترین تهدیدات کاهش کیفیت زندگی شهروندان تهرانی را شامل می‌شوند. به این معنا که پیش از شروع برنامه‌ریزی‌ باید به این سوال پاسخ داد که آیا شهر تهران امکان افزایش ظرفیت جمعیت‌پذیری را دارد یا خیر؟ اگر پاسخ این سوال مثبت است (که بعید است) آیا در صورت توسعه شهر تهران به‌عنوان کلان‌شهری که در مقیاس ملی باید به آن نگاه شود، از طریق افزایش ظرفیت جمعیت‌پذیری امکان تامین خدمات زیربنایی همچون آب، برق و گاز وجود دارد؟

آنچه از ملاقات با عموم شهروندان تهرانی شنیده می‌شود این است که در مقطع کنونی توجه به مشکلات آلودگی هوا و حجم بالای ترافیک شهری از مهم‌ترین مشکلات این شهر است. بنابراین ضروری است در کنار توجه به تدوین ضوابط بلندمرتبه‌سازی بررسی شود که آیا مدلی که برای ساخت وسازهای بلندمرتبه در نظر گرفته می‌شود منجر به بسته شدن کریدور هوایی تهران نخواهد شد؟در توجه به موضوعات روز کلان‌شهر تهران و پاسخ به آنها، پارلمان محلی پایتخت در جریان تدوین و تصویب برنامه پنج ساله دوم شهرداری تهران حدود ۳۰ درصد از اعتبارات شهرداری را به سمت حمل و نقل عمومی سوق داده است، با این حال به نظر می‌رسد تامین تمامی هزینه‌های توسعه حمل و نقل عمومی پایتخت به تنهایی از توان مدیریت شهری خارج بوده و نیاز است دولت نیز در این زمینه برای کاهش آلودگی هوا و کاهش بار ترافیک شهری تهران ورود کند.

ابوالفضل قناعتی
عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران