دومین شکست دولت‌های چپ‌گرا پس‌از آرژانتین

وضعیت رهبران مخالف دولت در ونزوئلا تغییر کرده است تا آنان بتوانند از اکثریت خود برای قانون‌گذاری ونزوئلا استفاده کنند تا رقیبان دولت سوسیالیستی را که در زندان هستند، آزاد کنند. علاوه بر این گفته می‌شود که آنان درصدد نیستند تا سیاست‌های رفاه عمومی را خدشه‌دار کنند. ائتلاف اتحاد دموکراتیک مخالفان بیش از دوبرابر کرسی‌های نمایندگان سوسیالیست را کسب کرده است که به منزله شکست دولت مادورو به دلیل بحران اقتصادی و اجتماعی عمیق کشور است.

این نخستین‌بار از زمان جنبش «چاویسمو» است (که نام خود را از رئیس‌جمهور سابق سوسیالیست، هوگو چاوز گرفته است) که این حزب اکثریت خود را در مجلس از دست می‌دهد. این اکثریت، مخالفان را قادر می‌سازد تا قدرت مادورو را در اوپک نیز کاهش دهند.

اکنون، این رئیس‌جمهور ۵۳ ساله که جانشین چاوز شده، اما فاقد اقتدار وی است، به سرعت شکست در انتخابات را پذیرفت و به دلیل ترس از بروز خشونت، آن را آرام کرد. رئیس ائتلاف، خسوس تورلبا با آگاهی از اینکه پیروزی مخالفان بیشتر به دلیل نارضایتی از مادورو بوده است تا علاقه به مخالفان، تلاش کرد تا بگوید مردم ونزوئلا تفاوت‌هایشان را فراموش کنند. او گفت: «ما برای سال‌ها تقسیم شده بودیم و کشور چیزی جز اشتباهی تاریخی به دست نیاورده است... اتحاد دموکراتیک اینجا نیست تا با کسی بدرفتاری کند.»

وی با تکرار اینکه قانون عفو با آغاز به کار مجلس جدید در پنجم ژانویه، اولویت مخالفان خواهد بود، قول داد تا حقوق افرادی را که با بی‌عدالتی مورد اتهام قرار گرفته‌اند، زندانی شده‌، از سیاست منع یا تبعید شده‌اند به آنان بازگرداند. لئوپولدو لوپز سیاستمدار معروف زندانی به ۱۴ سال زندان به اتهام اقدام به خشونت سیاسی در سال ۲۰۱۴ که منجر به مرگ ۴۳ نفر شد، محکوم شده است، اما مخالفان فهرستی از بیش از ۷۰ زندانی سیاسی دیگر دارند.

تورلبا همچنین به حامیان دولت شکست خورده دوباره اطمینان می‌دهد که این ائتلاف سعی ندارد برنامه‌های رفاهی را که در طول مدت زمامداری چاوز به شکلی گسترده اجرا می‌شدند، تعطیل کند. مادورو مکررا در مورد اینکه این برنامه‌ها با انتخاب مخالفان به پایان می‌رسند، هشدار داده بود. اکنون مجلس قدرت این را دارد که وزیران را از کار برکنار کند و بر نهادهای حامی دولت نظیر دادگاه‌ها نظارت داشته باشد.

قانون عفو؟

مخالفان درصدد هستند کنترل بر بودجه را به دست آورند و تحقیقاتی را که شامل دولت می‌شود، تصویب کنند. تصویب قانون عفو نیز از دیگر تلاش‌های آنان است. تورلبا گفته است مجلس تحقیقاتی را در مورد دستگیری دو تن از خویشاوندان مادورو آغاز خواهد کرد که به قاچاق کوکائین متهم هستند. ایالات متحده که روابط خوبی با ونزوئلا تحت رهبری چاوز و مادورو نداشته است، مدت‌ها است که سوسیالیست‌ها را به تجارت مواد مخدر و نقض حقوق بشر متهم می‌کند. اگر چه دولت ونزوئلا این اتهامات را دروغ می‌خواند. از سوی دیگر، تندروها درصدد هستند با برگزاری رفراندوم و جمع آوری ۴ میلیون امضا فراخوانی برای حذف مادورو از قدرت فراهم کنند. یکی از رهبران مخالف دولت، هنری راموس، که احتمال دارد رئیس مجلی دور آتی نیز باشد، می‌گوید: «نمی‌توانم ببینم که این دولت دوره قانونی خود را تمام می‌کند زیرا بسیار ضعیف است. اصطکاک‌های داخلی آغاز شده‌اند. آنان یکدیگر را به دلیل این شکست بزرگ مقصر می‌دانند.»

از سوی دیگر، مادورو می‌گوید: در ونزوئلا ضد انقلاب پیروز شده است و نه مخالفان. اما مردم ونزوئلا او را مقصر بالاترین تورم، کمبود شیر و دارو و کاهش ارزش پول ملی می‌دانند. تداوم ریاست مادورو با سیاست‌هایی مانند کنترل پول موجب انحرافات اقتصادی در ونزوئلا شده است، اما برخلاف چاوز او شانس این را نداشته است تا افزایش قیمت نفت را در دوره خود تجربه کند.

بازارهای خارجی در واکنش به این انتخابات اثر مثبتی نشان دادند. شکست دولت ونزوئلا یکی از ناامیدی‌های دیگر بلوک دولت‌های چپ آمریکای لاتین بود که پس از پیروزی راست میانه در آرژانتین متحمل شکست دیگری شده بودند. رئیس‌جمهور کوبا، رائول کاسترو، با اشاره به قهرمان ونزوئلایی استقلال، سیمون بولیوار و چاوز، به مادورو نوشت: «من مطمئن هستم که پیروزی‌های جدیدی برای انقلاب بولیواری و چاویستا تحت رهبری شما پیش خواهد آمد.»

اندرو کاوثورن

منبع: رویترز