غول‌های نفتی چشم‌انتظار رفع تحریم‌ها

فارید رحمان

گزارشگر ارشد اقتصادی

شرکت نفت و گاز جی ئی که، وابسته به جنرال الکتریک است به فرصت‌های جدید نفتی در ایران بعد از رفع تحریم‌ها و گشایش جدید در آن چشم دوخته است این درحالی است که ایران پس از توافق هسته‌ای با شش قدرت جهانی در ماه جولای امسال، پذیرای مقامات شرکت‌های خارجی بوده است.

«لورنزو سیمونلی» مدیرعامل و مدیر اجرایی شرکت نفت و گاز جنرال الکترونیک در یک مصاحبه اختصاصی با گلف نیوز گفت: «ما قبل از اعمال تحریم‌ها علیه ایران در این کشور حضور داشتیم و زمانی که تحریم‌ها از این کشور برداشته شود ما بار دیگر به ایران بازخواهیم گشت و کمک‌های موردنیاز را ارائه خواهیم کرد. وی در ادامه افزود: «من بر این عقیده هستم که پس از لغو تحریم‌ها علیه ایران فرصت‌های زیادی در بخش زیرساخت‌های نفتی در ایران ایجاد خواهد شد. ما تاکنون تلاش‌هایی نیز برای شناسایی حوزه مورد نظرمان شروع کرده‌ایم و همچنین تجهیزاتی را هم از قبل در ایران داشته‌ایم و تنها در انتظار گشایش درهای ایران به روی شرکت‌های خارجی بعد از رفع تحریم‌ها هستیم.»

شماری از غول‌های بزرگ نفتی جهان اظهار علاقه‌مندی کرده‌اند تا بعد از گشایش درهای ایران در پی رفع تحریم‌های بین‌المللی به علت برنامه هسته‌ای، بار دیگر به این کشور بازگردند و در آن جا به فعالیت‌های نفتی خود مشغول شوند. همچنین صندوق بین‌المللی پول، رشد اقتصادی ۸/ ۰ درصدی را برای ایران طی سال جاری برآورد کرده و پیش‌بینی کرده است در سال ۲۰۱۶ رشد اقتصادی ایران به ۴/ ۴ درصد برسد. با برداشته شدن تحریم نفتی، بخش نفتی ایران رشد قابل ملاحظه‌ای را در سال آینده تجربه خواهد کرد. در حالی که این بخش در سال ۲۰۱۵ که با رشد منفی ۳/ ۰ درصدی روبه‌رو است در سال آینده با رشد ۱۸ درصدی مواجه خواهد شد. بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول تولید نفت ایران در سال جاری ۳.۰۸ میلیون بشکه در روز بوده که انتظار می‌رود این رقم در سال آینده به ۳.۶۸ میلیون بشکه در روز برسد.

از سویی دیگر، ایران در ماه اکتبر یک نشست بزرگ نفت و گازی در لندن برگزار و طرح‌ها و برنامه‌های خود را در بخش انرژی با هدف جلب سرمایه‌گذاری ارائه کرد. کنفرانس دیگری نیز قرار است در ماه فوریه در لندن برگزار شود. ایران در تلاش است تا شرکت‌های بین‌المللی نفت را برای توسعه ذخایر عظیم نفت و گاز خود به محض برداشته شدن تحریم‌ها جذب کند.

قراردادهای جدید نفت و گاز ایران شرایط انعطاف‌پذیری دارد که نوسانات قیمت نفت و ریسک‌های سرمایه‌گذاری در آنها لحاظ شده است. یک مقام ارشد ایرانی در این خصوص گفته است: «آنچه ما پیشنهاد می‌کنیم یک مدل بسیار منعطف است که فعالیت‌های اکتشاف، توسعه و تولید همگی در بندهای آن یکپارچه شده است. مبلغی که از هر بشکه نفت به شرکت تولیدکننده به‌عنوان سود پرداخت می‌شود، بر اساس ریسکی که مطرح شده قابل تغییر است. ریسک بیشتر، سود بیشتر دارد و ریسک کمتر، سود کمتر.»

وی در ادامه افزود: « این قراردادها ۲۰ ساله است و در برخی موارد خاص، می‌تواند تا ۲۵ سال نیز تمدید شود که این بازه زمانی شامل قراردادهای اکتشافی نیست. ما پروژه‌هایی در دریای خزر و برخی مناطق با ریسک بسیار پایین در خلیج فارس پیشنهاد می‌کنیم» ایران چهارمین ذخایر بزرگ نفتی جهان را در اختیار دارد و از نظر ذخایر گازی هم در مقام دوم جهان قرار دارد. تولید نفت خام ایران در سال ۲۰۱۲ در پی تحریم‌های بین‌المللی کاهش یافت و از ۲.۹ میلیون بشکه در روز به حدود یک میلیون بشکه در روز رسید.

«لورنزو سیمونلی» مدیر اجرایی شرکت جی‌ئی درباره کاهش قیمت نفت اظهار کرد: موضوع کاهش قیمت نفت گاهی اوقات اتفاق می‌افتد، شرکت ما در حوزه نفت و گاز است و به بهای نفت فکر نمی‌کنیم، چرا که صنعت نفت یک صنعت دوره‌ای است و شرکت ما تنها به آینده بلندمدت آن فکر می‌کند. کاهش بهای نفت در بلندمدت نمی‌تواند اهداف این شرکت را تحت تاثیر قرار دهد و ما همچنان به سرمایه‌گذاری‌های خود ادامه خواهیم داد. مدیر اجرایی بخش نفت و گاز جنرال الکتریک در ادامه گفت:« در کوتاه مدت با کاهش قیمت نفت، شاهد کاهش نسبی فعالیت‌های نفتی بوده‌ایم. برخی از پروژه‌ها پیشرفت بسیار کمی داشته‌اند اما از دیدگاه صنعتی این امری غیرمعمول نیست. صنعت نفت به وضع سابق بازخواهد گشت و آینده این صنعت مثبت است.»

شرکت نفت و گاز جی ئی در چارچوب توسعه فعالیت‌های خود، سرمایه‌گذاری‌هایی هم در کشورهای مصر و عربستان‌سعودی انجام داده است. در ماه مارس، این شرکت اعلام کرد در بخش تولید انرژی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، آب، نفت و گاز، هواپیمایی و راه‌آهن در مصر حدود ۲۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرده است. اوایل ماه میلادی جاری هم این شرکت، اولین مرحله از پروژه ایجاد یک پالایشگاه نفتی بزرگ را در عربستان‌سعودی به پایان رساند که هدف از این پروژه افزایش توان تولید عربستان برای مصارف داخلی و صادرات محصولات نفتی است.

«لورنزو سیمونلی» درخصوص حضور این شرکت در خاورمیانه گفت: «منطقه خاورمیانه برای ما بسیار مهم است. شرکت ما سالیان متمادی در منطقه خلیج (فارس) حضور داشته است. اگر به تاریخ صد و سی ساله شرکت جی ئی نگاه کنید متوجه می‌شوید که در بخش اعظم فعالیت‌های نفتی شرکت ما در منطقه خلیج فارس حضور داشته است. همچنین، ما روابط بسیار قدرتمندی با شرکت نفتی امارات متحده عربی و شرکت نفتی عربستان سعودی و شرکت نفتی کویت داریم.

با نگاهی به بخش نفتی عربستان، متوجه خواهید شد که سرمایه‌گذاری‌هایی که در این کشور اعلام شده در حال اتمام هستند. در مصر ما دویست میلیون دلار برای تولید انرژی سرمایه‌گذاری کرده و متعهد شده‌ایم که فناوری‌های جدید را در اختیار شرکت نفتی کویت قرار دهیم. از طرفی دیگر نیز در امارات متحده عربی این شرکت سرمایه‌گذاری‌های مناسبی را در طرح «ام لؤلؤ» در ابوظبی انجام داده است و روابط تجاری بسیار مهمی هم با شرکت «مبادله» دارد. مدیر اجرایی شرکت نفت و گاز جی ئی از میزان دقیق سرمایه‌گذاری‌های این شرکت نفتی در منطقه خاورمیانه و حاشیه خلیج فارس صحبت نکرد اما به این امر که سرمایه‌گذاری‌های این شرکت در منطقه مداوم و همچنان در حال توسعه است، تاکید کرد.