آموزه‌های جنگ تجاری

محمد لاهوتی

رئیس کنفدراسیون صادرات

جنگ ارزی،‌ مجددا آغاز شده است. رویدادی که به‌واسطه آن، یکی از کشورها برای رشد اقتصادی تلاش می‌کند.

در برخی از کشورها کاهش صادرات منجر به کاهش نرخ ارز رایج آن کشور می‌شود؛ چراکه این موضوع تاثیر مستقیم بر تولید داخلی کشورها دارد. دولت‌ها پول ملی را کاهش می‌دهند تا بتوانند صادرات مقرون به صرفه‌ای داشته باشند و قیمت کالاهای تولیدی خود را در بازار جهان رقابتی کنند. این اقدام باعث می‌شود تقاضا تحریک شود. در نتیجه با کاهش نرخ ارز و رونق صادرات، چرخه صنعت به حرکت درمی‌آید و شرایط، به روزهای عادی بازمی‌گردد. در جنگ‌های ارزی به طور معمول سایر کشورها در برابر این اتفاق ابراز نارضایتی می‌کنند؛ چراکه شرایط برای آنها در بازارهای جهانی به لحاظ قیمت پایین کالاهای آن کشور، سخت‌تر می‌شود.

در حال حاضر با کاهش مکرر قیمت مکرر یوآن چین، جنگ ارزی دیگری در دنیا به راه افتاده است. جنگی که می‌تواند در روابط تجاری چین با تمام دنیا تاثیرگذار باشد. این موضوع قطعا روابط تجاری چین را نیز با تغییرات اساسی روبه‌رو کرده است و قدرت چانه‌زنی این کشور را در تجارت با دنیا افزایش می‌دهد. روابط تجاری ایران نیز بالطبع تحت تاثیر جنگ ارزی قرار خواهدگرفت.

۸۰ درصد واردات ایران از چین، کالاهای نیمه ساخته و خطوط تولید است و تنها ۲۰ درصد آن کالاهای لوکس است. در نتیجه آنچه اقتصاد ایران را در جنگ ارزی چین تهدید می‌کند، ورود کالاهای ساخته شده‌ای است که از مبادی غیررسمی، غیرقانونی و به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود. واردات کالا از مبادی غیررسمی است که تولیدکننده داخلی را متضرر می‌کند و شرایط را برای او سخت‌تر می‌سازد.

از طرفی وضعیتی که چین در حال حاضر در عرصه جهانی ایجاد کرده است، می‌تواند برای ایران به منزله درسی باشد که مسوولان دولتی باید آن را فراگیرند. در کشور ما به محض اینکه دلارهای حاصل از فروش نفت افزایش می‌یابد، دولت‌ها برای یک زمان زودگذر و کسب رضایت نسبی از افزایش نرخ دلار متناسب با نرخ تورم جلوگیری می‌کنند. این اقدام آنها باعث می‌شود صادرات ضعیف شود و پس از آن نیز تولید داخلی با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کند. در این شرایط طبیعی است که واردات افزایش می‌یابد. در کشورهای پیشرفته کاهش صادرات به منزله هشداری است که به آنها برای تغییر استراتژی و حفظ شرایط داده می‌شود.

در حال حاضر ایران با ۱۵ درصد کاهش صادرات مواجه شده است. این شرایط باید مسوولان و دولت را به فکر فرو ببرد و در این خصوص چاره‌اندیشی کنند؛ چراکه تولید نیز تحت تاثیر صادرات قرار خواهد گرفت به خصوص برای ایران که دارای رکود تورمی است. نباید بی‌تفاوت از کنار این اتفاق رد شد.

هنگامی که چین نرخ پول رایج خود را کاهش می‌دهد، قطعا برای تمام دنیا واردات از چین به صرفه خواهد بود. در ایران نیز بیشترین تهدید در جنگ ارزی یوآن و دلار، افزایش قاچاق کالاهای ساخته شده و لوکس است؛ چراکه نمی‌توان قاچاق را آن‌طور که باید و صد در صد کنترل کرد.