پرسش امروز
اولویت‌های سیاست‌گذاری پس از توافق
با اعلام خبر توافق هسته‌ای و به نتیجه رسیدن تلاش‌های تیم مذاکره‌کننده موجی از شادی و امید در میان طیف‌های مختلفی از مردم، کارشناسان اقتصادی و مسوولان پدید آمد.
با برداشته شدن تحریم‌ها و باز شدن درهای اقتصاد ایران به سوی سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خارجی و از سوی دیگر فراهم شدن فضا برای صادرات محصولات و کالاهای تولیدکننده داخلی، تحولی بزرگ پیش روی اقتصاد ما قرار دارد.
به نظر می‌رسد اقتصاد ایران که برای سال‌ها دوره‌های سخت رکودی و تورمی را پشت سر گذاشته و نقص‌های فراوانی را در درون خود می‌بیند حالا فرصتی یافته تا بتواند زخم‌های چندین ساله خود را التیام بخشد.
با برداشته شدن تحریم‌ها و باز شدن درهای اقتصاد ایران به سوی سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خارجی و از سوی دیگر فراهم شدن فضا برای صادرات محصولات و کالاهای تولیدکننده داخلی، تحولی بزرگ پیش روی اقتصاد ما قرار دارد.
به نظر می‌رسد اقتصاد ایران که برای سال‌ها دوره‌های سخت رکودی و تورمی را پشت سر گذاشته و نقص‌های فراوانی را در درون خود می‌بیند حالا فرصتی یافته تا بتواند زخم‌های چندین ساله خود را التیام بخشد.
با اعلام خبر توافق هسته‌ای و به نتیجه رسیدن تلاش‌های تیم مذاکره‌کننده موجی از شادی و امید در میان طیف‌های مختلفی از مردم، کارشناسان اقتصادی و مسوولان پدید آمد.
با برداشته شدن تحریم‌ها و باز شدن درهای اقتصاد ایران به سوی سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خارجی و از سوی دیگر فراهم شدن فضا برای صادرات محصولات و کالاهای تولیدکننده داخلی، تحولی بزرگ پیش روی اقتصاد ما قرار دارد.
به نظر می‌رسد اقتصاد ایران که برای سال‌ها دوره‌های سخت رکودی و تورمی را پشت سر گذاشته و نقص‌های فراوانی را در درون خود می‌بیند حالا فرصتی یافته تا بتواند زخم‌های چندین ساله خود را التیام بخشد.
در این میان بخش خصوصی و فعالان اقتصادی شاید بیش از سایرین از این توافق و دستاوردهای آن خوشحال باشند.
این گروه که در سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌ها، دولتی‌تر شدن فضای اقتصاد کشور و فراهم نبودن فضای رقابت همواره با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کرده‌اند، امیدوار هستند با برداشته شدن تحریم‌ها گشایش‌های زیادی در حوزه‌های مختلف اقتصادی به وجود بیاید و در عین حال دولت با اعمال سیاست‌های کارآمد و شفاف امکان حضور هر چه بیشتر بخش خصوصی در عرصه‌های گوناگون اقتصادی را فراهم کند.
بنابراین به نظر می‌رسد فعالان اقتصادی انتظارات زیادی از دولت و کارشناسان اقتصادی آن دارند و خواستار ایجاد تحولات گسترده اقتصادی و اعمال سیاست‌های اصلاحی به منظور بهبود فضای کسبوکار هستند.
از این رو به نظر می‌رسد با توجه به حجم زیاد مشکلات اقتصادی کشور گستردگی راهکارها و حجم بالای انتظارات بد نیست ابتدا نظرات و خواسته‌های فعالان بازار شنیده شود و با شکل‌گیری اجماعی درباره اولویت‌های اقدامات دولت تصمیم‌گیری صورت پذیرد.
به همین دلیل در صفحه امروز باشگاه اقتصاددانان نظرات طیف‌های مختلفی از فعالان بخش خصوصی و بازار و اتاق‌های بازرگانی در زمینه اولویت‌ها و ضروریات سیاست‌های اقتصادی دولت در راستای رونق گرفتن فعالیت‌های اقتصادی صنایع مختلف و تغییر هر چه سریع‌تر وضعیت کنونی، گردآوری شده است.
ذکر این نکته الزامی است که با توجه به اهمیت موضوع و به منظور رعایت اختصار تلاش شده نظرات هر یک از افراد در قالب یک پاراگراف ارائه شود. در روزهای آینده به صورت دقیق‌تر به این موضوع خواهیم پرداخت.
محسن جلال
پوررئیس اتاق ایران
اولین اولویت دولت باید ایجاد زمینه برای حرکت به سوی توسعه همه‌جانبه و پایدار و با مشارکت همه اقشار مردم باشد. در حقیقت دولت باید از این فرصت نهایت استفاده را برده و زمینه رشد و رونق در اقتصاد کشور ایجاد کند.
مسعود گلشیرازی
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران
اگر بخواهیم مهم‌ترین اقدام دولت پس از توافق را در یک عبارت خلاصه کنیم آن عبارت «حمایت از تولید ملی» است. با اعلام توافق بی‌شک سیل عظیمی از شرکت‌ها و موسسات چند ملیتی برای سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف وارد ایران خواهند شد که این فرصت بسیار خوبی برای اقتصاد ماست؛ اما اگر از این شرکت‌ها و سرمایه‌های آنها در راستای حمایت از صنایع و بخش‌های تولیدی داخلی استفاده نشود و بالعکس حضور این کمپانی‌ها فضای کاری و تولیدی داخل کشور را محدود سازد، این توافق نه تنها کمکی به اقتصاد کشور نخواهد کرد که تبدیل به تهدید نیز خواهد شد.
فریال مستوفی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
«اعتمادسازی» کلید موفقیت اقتصادی دولت خواهد بود.دولت باید تلاش کند تصویری که در سال‌های اخیر از ایران برای سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خارجی ایجاد شده را با تسهیل مقررات و بهبود شرایط سرمایه‌گذاری تغییر دهد. جذب سرمایه‌گذار خارجی نباید همانند گذشته صرفا با هدف تامین مالی پروژه‌ها و... باشد، بلکه باید با هدف ارتقای تکنولوژی و استفاده از تجارب مدیریتی شرکت‌های بزرگ
بین‌المللی صورت گیرد. از سوی دیگر باید برای سرمایه‌ها و منابع مالی آزاد شده برنامه‌ریزی دقیق و مدونی صورت گیرد تا این منابع در خدمت تولید صادرات محورو تامین مالی بنگاه‌ها قرار گیرد و از اعمال سیاست‌های اشتباهی چون واردات بی‌رویه جلوگیری شود.
محمد لاهوتی
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران
تسهیل جذب سرمایه‌گذار خارجی باید در راس اقدامات دولت قرار گیرد. در شرایط کنونی با توجه به ظرفیت‌های فراوانی که در بخش‌های مختلف اقتصاد کشور وجود دارد، بی‌شک عده زیادی از صاحبان سرمایه در داخل و خارج علاقه‌مند به نقش‌آفرینی در عرصه اقتصادی هستند؛ اما موانع و محدودیت‌های موجود در قوانین و ساختارها مانع از حضور این افراد می‌شود بنابراین دولت باید تمام تلاش خود را برای اصلاح مشکلات و تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری به کار گیرد.
محمدرضا بهرامن
نایب رئیس خانه معدن و عضو هیات نمایندگان اتاق ایران
در فضای جدید نقش مدیریت، نقشی تعیین‌کننده خواهد بود.دولت باید با دقت بسیار زیاد به اتخاذ تصمیمات خود بپردازد و از سیاست‌ها و تصمیمات احساسی پرهیز کند. در واقع با توجه به اینکه منابع عظیمی وارد کشور می‌شود، نباید دولت در تصمیمات خود دوباره احساساتی و غیرعاقلانه رفتار کند، بلکه باید واقعیت‌ها را در نظر گرفته و از فرصت پیش آمده نهایت استفاده ر ا ببرد. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد دولت می‌تواند با تدوین برنامه‌های کوتاه‌مدت حداکثر ۳ ساله شرایط اقتصادی را به قبل از تحریم‌ها باز گرداند. در این میان نباید نقش اقتصاد مقاوتی و توجه به ظرفیت‌های داخلی فراموش شود و منابع آزاد شده باید در توسعه زیرساخت‌های داخلی و با نگاه به داخل، هزینه شود.
محمدرضا انصاری
نایب رئیس اتاق ایران
اولین اقدام دولت باید آمیزش اقتصاد کشور به اقتصاد جهانی باشد. آنچه به‌عنوان اقدامات باید صورت گیرد، کنترل و مدیریت عوارض ناشی از سرعت تغییرات است. دوم مدیریت جریان کار و سرمایه از خارج به داخل کشور در جهت افزایش سرمایه‌های ملی و توسعه پایدار. این مدیریت باید با نهاد‌های بخش خصوصی صورت گیرد. سوم حمایت دولت از جریان سرمایه‌گذاری و صدور خدمات فنی و مهندسی ایرانیان در کشور. چهارم بهره‌برداری از نتایج روانی این توافق و استفاده از امیدی که در مردم ایجاد می‌شود.
محمد امیرزاده
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
اولین اقدام شاید این باشد که دستگاه‌های دولتی باید به فکر تعویض و اصلاح قوانین داخلی باشند و در راستای شفاف‌سازی قوانین بکوشند. همچنین باید دیدگاه‌های داخلی را اصلاح کنند.
عباس آرگون
عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق‌تهران
اولین اقدام دولت باید پیش از افزایش انتظارات مردم باشد. مشکلات اقتصاد ایران در کوتاه مدت حل نمی‌شود؛ چرا که پس از توافق اقتصاد کشور به شرایط قبل از تحریم‌ها بازمی‌گردد و اگر انتظار بیش از حد باشد باعث نارضایتی مردم می‌شود. یکی از اقدامات مهم در دستور کار دولت باید سیاست‌های لازم برای خروج از رکود اقتصاد باشد. دیگر آنکه در جهت بهبود کسبوکار بکوشیم و همچنین باید توجهی ویژه به تامین مالی بنگاه‌ها و حمایت از تولید داخل داشته باشد. به این نکته باید توجه کرد که صادرات محرک رشد تولید یک کشور است و باید به آن نگاهی ویژه شود. به مبارزه با فساد و رانت نیز باید بیشتر توجه شود چراکه قاچاق کالا باعث کاهش درآمد‌های دولتی و خروج ارز می‌شود. از اقدامات دیگر می‌توان به افزایش رقابت‌پذیری و عدم اقتصاد دستوری اشاره کرد. نباید دولت به سمت مصرف‌گرایی برود و باید بتوانیم تکنولوژی و تجهیزات بیاوریم تا چرخ تولید داخلی بچرخد؛ در این راستا می‌توانیم از سرمایه‌گذاری خارجی حمایت کنیم. همچنین یادمان نرود که دولت باید به یکسان‌سازی نرخ ارز نیز اقدام کند. در آخر ایران باید بتواند خود را عضو سازمان تجارت جهانی کند.
محمد حسین برخوردار
رئیس مجمع عالی واردات و عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
در گام نخست دولت باید توجه ویژه ای به زیرساخت‌ها داشته باشد که این کار را می‌تواند از طریق اعطای وام‌هایی برای طرح توسعه کارخانه‌ها انجام دهد. این وام‌ها می‌تواند ارزی و ریالی باشد تا بتواند از این طریق کارخانه‌ها را با تکنولوژی جدید مجهز کند. اما باید توجه داشت که وقتی صحبت از اعطای تسهیلات می‌شود به دنبال آن باید کنترل و نظارت باشد. دولت باید روی اعطای این وام‌ها نظارت داشته باشد. گام بعدی؛ توجه به نظام آموزشی است. به این معنا که دانشجوهای رشته‌هایی مانند کشاورزی، تجارت، گردشگردی و... باید واحد‌های درسی را بگذرانند که به آنها کار در مراکز تولیدی را آموزش دهد تا این دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی و پس از آموزش‌های لازم و کسب تجربه بتوانند در مراکز تولیدی کشور کار کنند و به تولید کشور کمک کنند. با نگاهی به تولید ناخالص داخلی می‌توان دید که بخش اعظم GDP در بخش خدمات است و بخش تولید سهم کمی در تولید ناخالص داخلی دارد.
فرهاد فزونی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۰
اولین اقدام دولت باید توجه به سرمایه‌گذاری‌های خارجی باشد و برخلاف آنچه مردم یا دولت فکر می‌کنند، سرمایه‌گذاران را نمی‌توان اجبار کرد یا آنها را الزام به سرمایه‌گذاری در کشور کرد، بلکه باید آنها را با مکانیزم‌هایی هدایت کرد چرا که سرمایه‌گذار می‌خواهد بر اساس خواسته خود و بر اساس تجربه خودش سرمایه‌گذاری را در کشور انجام دهد. کاری که دولت باید انجام دهد این است که باید قوانین دستوپاگیر را حذف کند؛ به ویژه قوانینی که تنها در جهت منافع دولت تنظیم شده است، در صورتی که به سرمایه‌گذار باید یک محیط آزاد برای رقابت و با سرعت چابک را از ایران نشان دهیم و اجازه دهیم سرمایه‌گذار در آن صنعتی که خود مایل است و توانایی دارد سرمایه‌گذاری کند و از آن نفع ببرد. این تصور غلط است که سرمایه‌گذار به فکر کشور ما است بلکه سرمایه‌گذار به فکر این است که از سرمایه خود در ایران بتواند نهایت استفاده را ببرد به همین جهت به دنبال بازاری آزاد و شفاف است.از طرفی، سرمایه‌گذار داخلی نیز با مسائلی روبهرو است.
باید دولت به مساله قوانین بیشتر توجه کند. رفع قوانین دستوپاگیر به نفع سرمایه‌گذار داخلی نیز هست. در داخل نیز همه مسائل در دست دولت است و طرز تفکر دولتی اجازه رشد و شکوفایی به سرمایه‌گذار نمی‌دهد و همچنین سرمایه‌گذار دولتی آنچنان که باید کارآیی ندارد. در صورتی که همچنان طبق روال گذشته پیش برویم در بحث سرمایه‌گذاری هیچ پیشرفتی نخواهیم داشت و ایران نمی‌تواند از باز شدن درهای خود به روی سرمایه‌گذاران منتفع شود.
فاطمه مقیمی
عضو هیات رئیسه اتاق تهران
۱
از نظر بنده اولویت دولت باید برنامه‌ریزی صحیح زیرساخت‌های تولیدی صنعت کشور باشد؛ به این معنا که بتوانیم با یک برنامه‌ریزی درست تولید را رونق دهیم و به دنبال افزایش تولید بخش‌های صنعتی، اشتغال را افزایش دهیم. باید به این نکته توجه کنیم که تولیدی که کشور باید انجام دهد باید صادرات محور باشد تا از طرفی این تولید ارز آوری داشته باشد و این ورود ارز بتواند به توان تولیدی بخش‌های صنعتی ما کمک کند. منطقی‌ترین راهی که دولت باید پس از توافق اتخاذ کند توجه به افزایش تولید و جلوگیری از کالای وارداتی مصرفی است. دولت باید هوشیار باشد که واردات را کنترل کند. واردات در صورتی به تولید ما کمک می‌کند که مواد اولیه تولید باشد، در غیر این صورت تولید و اشتغال و منابع ارزی ما از ورود کالاهای مصرفی آسیب خواهند دید.
سید حسین سلیمی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۲
دولت باید برنامه‌ای مدون داشته باشد که بتواند بند بند آن را اجرا کند. برنامه‌ای که در پساتحریم باید داشته باشیم این است که بدانیم با مبالغ ارزی آزاد شده چه می‌خواهیم انجام دهیم. این مبالغ آزاد شده باید برای تولید صرف شود و باید برنامه‌ریزی کرد که به چه واحد‌های صنعتی تعلق بگیرد تا رشد اقتصادی حاصل شود. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که دولت باید انجام دهد افزایش رشد اشتغال است. دولت باید در راستای تولید، سرمایه‌گذاران را تشویق به سرمایه‌گذاری کند. نکته دیگر این است که این جذب سرمایه‌گذاری باید با برنامه‌ریزی باشد. باید این سرمایه‌گذاری‌ها در جایی باشد که باعث افزایش تولید و کاهش نرخ بیکاری و افزایش رشد اقتصادی شود. در ضمن باید به این هیات‌های تجاری توجه ویژه نشان داد. باید برای ورود این هیات‌های تجاری برنامه داشته باشیم و نباید تنها به فکر ورود کالاهای وارداتی باشیم و باید به فکر تولید باشیم و این سرمایه‌گذاری باید با بخش خصوصی هماهنگ باشد.
اسدالله عسگراولادی
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین
۳
اثر لغو تحریم‌ها فوری نیست و تا پایان ۲۰۱۵ هیچ اقدامی نمی‌توان انجام داد. در واقع اثر برداشته شدن تحریم‌ها از سال ۲۰۱۶ آشکار می‌شود. غربی‌ها دیگر مانند قبل با ما تجارت نخواهند کرد و همچنان باید با برنامه اقتصاد مقاوتی جلو برویم. همچنین برنامه ششم باید تکیه‌اش به غرب کمتر باشد. در عین حال باید حواسمان باشد که بازار‌های از دست رفته را احیا کنیم اما اقدامی که فوریت دارد اقتصاد مقاومتی است تا به غرب نشان دهیم که به آنها محتاج نیستیم. با برداشته شدن تحریم‌های بانکی و نفتی می‌توان به رونق گرفتن اقتصاد کشور امیدوار بود.
حمیدرضا صالحی
نائب رئیس کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران
۴
توجه داشته باشیم که طی این دهه فعالان اقتصادی، پیمانکاران و صنعتگران به‌خصوص کسانی که با صنعت و سازندگان در ارتباط بودند سال‌های سختی در پیش داشتند و با وجود اینکه دولت پول پیمانکاران را پرداخت نکرده، این صنعت را ترک نکردند و پا بر جا ماندند. پس از توافق، دولت باید رویکردی داشته باشد که این قشر را دریابد و دوباره از این فعالان دعوت به فعالیت کند. نباید کشور به سمت ورود کالای وارداتی برود، در عوض باید فعالان اقتصادی کشور محور شوند و باید این کیک اقتصادی کشور چندین برابر شود. برای توجه به فعالان داخلی، اتاق بازرگانی باید فراخوان بدهد.
از فعالان دعوت به عمل آورد تا هیات‌های خارجی خود را به ایران بیاورند و پروژه‌هایی در قالب سرمایه‌گذاری مشترک صورت گیرد. کشور نیازمند توسعه است؛ در زمینه‌های راه، جاده، قطار و... بسیار ضعیف هستیم و باید به پروژه‌هایی که در این زمینه بوده و متوقف شده، توجه کنیم. نباید با درآمد‌های نفتی که به کشور می‌آید کالای وارداتی را جایگزین کنیم که این به بیکاری دامن می‌زند. از طرفی باید داشته‌های خودمان را ارزشمند بدانیم. مصرف انرژی ما بسیار بالاست و میزان تولید ناخالص داخلی بسیار پایین. در ایران به ازای هر بشکه نفتی که می‌سوزد 270 دلار درآمد ایجاد می‌شود حال آنکه در ترکیه 900 دلار و در ژاپن 1700 دلار درآمد ایجاد می‌شود. ما مردمی هستیم که بسیار مصرف می‌کنیم در حالی که باید میزان مصرف را پایین بیاوریم و میزان تولید را بالا ببریم و از همه مهم‌تر باید در جهت حمایت از اقتصاد بازار، مردم کشور ما باید غنی‌تر و ثروتمندتر شوند. مردم باید بتوانند پول بنزین خود را راحت پرداخت کنند. قیمت‌ها باید واقعی شود تا زمینه‌های سرمایه‌گذاری فراهم شود. نقش دولت پس از این توافق باید رگولاتور باشد یعنی تنظیم‌کننده مقررات و به اقتصاد نظم دهد و اجازه دهد بخش خصوصی اقتصاد را به دست گیرد.
احمد کیمیایی اسدی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۵
مهم‌ترین اقدامی که اتاق بازرگانی به دنبال آن است، انضباط پولی و مالی است. باید توجه کنیم پول‌های بلوکه شده که آزاد می‌شوند را در جهت درست هدایت کنیم در غیرصورت جز تورم، آثار دیگری به بار نمی‌آورد. باید اول به زیرساخت‌ها توجه کنیم و سرمایه‌های کشور را در جهت توسعه و ارتقای زیرساخت‌های اقتصاد کشور هزینه کنیم.
محمود نجفی عرب
رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران
۶
با توجه به تحریم و سیستم انضباطی باید زیرساخت‌های حوزه اداری کشور در فضای اقتصادی کشور بازسازی شود. در شرایط تحریم دستگاه‌های دولتی به دلیل شرایط نگاه شان به منابع و مصارف کشور نگاهی انضباطی بوده است به نحوی که همه مسائل را مدیریت می‌کردند و اقتصاد دستوری بوده است. بازار ارز نرخ ارز را تعیین نمی‌کرد و نرخ ارز دستوری بوده است حال آن که رقابت باید آن را تعیین کند.
نکته دوم اینکه ما برای اینکه از فضای رانت‌جویی خارج شویم باید بازسازی جدی در حوزه بنگاه‌های اداری چه خصولتی و چه دولتی صورت گیرد. شرایط اقتصاد باید به سمت اقتصاد آزاد برود و بنگاه‌هایی که در فضای شبه دولتی وارد شده‌اند خارج شوند و اقتصاد را به سمت بخش خصوصی ببریم و اگر سرمایه‌گذاران خارجی خواستند به این بازار وارد شوند باید در فضایی سالم وارد شوند و در نهایت شرکت‌ها باید در شرایط برابر و یکسان با هم رقابت کنند و فضا آزاد باشد تا سرمایه‌گذار خارجی بتواند در ایران سرمایه‌گذاری کند.
درست است که جذب سرمایه‌گذار خارجی باید اهمیت داشته باشد، اما نباید از صنایع بومی خودمان غافل شویم. بیشتر باید به فکر پروژه‌های مشترک باشیم. نکته آخر در جهت توسعه بنگاه‌های بزرگ و متوسط در اقتصاد، باید به گونه‌ای باشد که سیاست‌گذاری‌های دولت رقابتی باشد، چون بنگاه‌های رقابتی می‌توانند برای کشور سودآوری داشته باشند.
منصور معظمی
رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران
۷
در حوزه انرژی در صنعت نفت دارای مزیت‌های فراوانی هستیم مانند ۱- گاز ارزان و فراوان ۲- نیروی کار ۳- بازاری که هم در داخل و هم خارج در دست داریم ۴- تجربه طولانی مدتی که در این زمینه داریم،
بنابر این در این حوزه باید در دنیا سرآمد باشیم اما در این حوزه مشکلاتی نیز دیده می‌شود از جمله 1- سوءمدیریت 2-مسائل تحریم. از نظر بنده مشکلات مدیریتی بسیار قابل تامل بوده است چون سال‌ها از نظر منابع مشکلی نداشتیم و از نظر سرمایه‌گذاری کمترین میزان سرمایه‌گذاری را در این حوزه انجام دادیم یا آنجا که باید سرمایه‌گذاری صورت بگیرد، صورت نگرفته است. پس از لغو تحریم‌ها باید به بخش بازار توجه شایانی کنیم. هم باید به سمت مشتریان قدیمی حرکت کنیم و هم به سمت مشتریان جدید. ما باید بتوانیم بازار را در دست بگیریم که کاری سخت است. نکته مهم‌تر آنکه باید بازارها را احیا کنیم و همچنین باید صادرات را افزایش دهیم.
۲- ظرفیت‌سازی در نفت است اما ظرفیت تولید نفت خام کشور پایین است. در مقابل رقبای ما در اوپک ظرفیت تولید بالایی دارند. ما باید با تولید بیشتر بتوانیم تعیین‌کننده قیمت باشیم. هر چه توان تولید را بالا ببریم قدرت چانه‌زنی ما در اوپک بالاتر می‌رود.
3- بازسازی تاسیسات نفتی باید مورد توجه قرار گیرد. سال‌های گذشته به این تاسیسات توجهی نشان داده نمی‌شد و اکنون استاندارد‌های ایمنی کمی دارند.
۴-توسعه صنعت پتروشیمی باید در دستور کار قرار گیرد. توسعه صنعت نفت می‌تواند دولت محور یا دست بخش خصوصی باشد و یا ترکیبی از این دو که پیشنهاد من این است که ترکیبی از این دو باشد.
5- نکته دیگر بهینه‌سازی مصرف انرژی است. مصرف انرژی در کشور ما به شدت بالاست. این بهینه‌سازی باید با آموزش و فرهنگ سازی صورت گیرد.
۶- تجمیع وزارت نیرو و وزارت نفت
7- باید دولت بتواند به سمت تامین منابع پیش برود. فضایی که شرکت‌های خارجی بتوانند سرمایه‌گذاری کنند. این سرمایه‌گذاری‌ها باید در قالب سرمایه‌گذاری مشترک باشد. همچنین باید در قالب ورود تکنولوژی جدید به بازار باشد. ما تنها از این شرکت‌ها کار اجرایی نمی‌خواهیم.
سهیلا جلودارزاده
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۸
کار جدیدی نباید صورت گیرد. همان اقتصاد مقاومتی را باید پیش بگیریم. نباید شتابزده و نسنجیده عمل کنیم. راه‌حل‌های اورژانسی برای اقتصاد ما مانند سمی است که به اقتصاد تزریق خواهد شد. نباید حال که تحریم‌ها برداشته می‌شود به سمت ورود کالاهای وارداتی برویم بلکه باید در جهت تجهیز ماشین‌آلات کارخانجات و بر اساس برنامه‌های توسعه صنعتی و توسعه اقتصادی باشد. ما در این دوره باید برنامه داشته باشیم و باید از دوره گذشته که دوره فراوانی مالی بوده عبرت بگیریم و این بار شکست نخوریم.
مهدی پور قاضی
رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران
۹
دولت باید هر چه زودتر زمینه‌های لازم را فراهم آورد و به آن سرعت دهد، اگر قرار است تحریم‌های بانکی برداشته شود بهتر است که این امر هر چه زودتر انجام شود. در حال حاضر اقتصاد ایران با شرایط جدیدی روبهرو است که بتوانند بنگاه‌ها در ایران کار خود را شروع کنند و البته این خطر همیشه در برابر ما است که با ورود ارز به داخل قیمت آن کاهش یابد و بنابراین بانک مرکزی و دولت باید مانع کاهش قیمت ارز شوند و مطابق برنامه چهارم توسعه نرخ ارز را بر اساس نرخ تورم تعدیل کنند. دوم باید بتوانند بازار‌های داخلی را تشویق و تحریک کنند. راه‌حل آن این است که دولت بدهی خود را به بانک‌ها بدهد تا بانک‌ها بتوانند به صنعتگران وام دهند و بازار را به حرکت در آورند. سوم باید به مساله تقاضا نیز توجه کنیم. دولت باید بتواند با سازوکار‌هایی تقاضای مردم را تحریک کند. یکی از راه‌ها این است که دولت به سیستم بانکی دستور دهد تا کارت‌های بانکی را به کارت اعتباری تبدیل کند.
علی اشرف افخمی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۰
اصلی‌ترین نکته‌ای که دولت باید به آن توجه کند این است که اکنون انتظارات بالاست و مردم در این اندیشه هستند که همه مسائل و مشکلات در وهله اول حل خواهد شد. اما دولت باید بتواند سطح انتظارات مردم را کنترل و مردم را مطلع کند که برطرف شدن موانع زمان‌بر خواهد بود. به زودی ورود سرمایه به کشور ما زیاد خواهد بود اما دولت باید به این سرمایه‌گذاری‌ها جهت دهد و آنها را مدیریت کند. واردات اکنون افزایش می‌یابد چرا که هر برندی می‌خواهد بازار ۸۰ میلیونی ایران را در دست بگیرد و سهم بازار را از آن خود کند. اما باید توجه داشت که واردات و منابع ارزی باید کنترل شود که ورود کالای وارداتی به بیکاری دامن نزند. هم‌اکنون میزان اشتغال در کشور پایین است به‌خصوص افراد تحصیل کرده. برای این منابع باید خیلی خوب برنامه‌ریزی شود. عقیده من این است که ۲ یا ۳ ماه فرصت لازم است تا توافق عملیاتی شود. اما از هم‌اکنون باید به شرایط بعد از آن فکر کنیم و اگر بخواهیم سهم بازار را در دست بگیریم باید خوب کار کنیم. نکته آخر هماهنگی مجلس و دولت است. قوانین زیادی داریم، اما خیلی از این قوانین عملیاتی نمی‌شوند. قوانینی که در رابطه با تولید رقابت‌پذیر است دارای نواقص جدی است. دولت باید به تسهیل قوانین و عملیاتی شدن آنها به شدت فکر کند.
رضا پدیدار
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۱
دولت باید به‌طور مشخص به ظرفیتی که در تولید ملی حاصل از بومی‌سازی تجهیزات و نیاز‌های صنایع به وجود آمده به ویژه در صنعت نفت توجه نشان دهد و اجازه ندهد که از ظرفیت به وجود آمده غفلت شود.نکته دوم این که انتقال سرمایه‌های خارجی به کشور باید با سرمایه‌های ملی داخلی و تجهیزات داخلی یکسان و هماهنگ باشد. ما اکنون برای صنایع خود نیاز به تکنولوژی جدید داریم و این تکنولوژی‌های حال حاضر اکثرا به روز نیستند. باید توجه داشته باشیم که اگر بخواهیم تکنولوژی به کشور وارد کنیم باید امکان به روز کردن آنها هم در دسترس باشد. ایران ظرفیت ۶۳درصدی خالی در ساخت داخل، تجهیزات داخل و... دارد. دولت باید در این زمینه هوشمندی لازم را به کار برد.
با برداشته شدن تحریم‌ها و باز شدن درهای اقتصاد ایران به سوی سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خارجی و از سوی دیگر فراهم شدن فضا برای صادرات محصولات و کالاهای تولیدکننده داخلی، تحولی بزرگ پیش روی اقتصاد ما قرار دارد.
به نظر می‌رسد اقتصاد ایران که برای سال‌ها دوره‌های سخت رکودی و تورمی را پشت سر گذاشته و نقص‌های فراوانی را در درون خود می‌بیند حالا فرصتی یافته تا بتواند زخم‌های چندین ساله خود را التیام بخشد.
در این میان بخش خصوصی و فعالان اقتصادی شاید بیش از سایرین از این توافق و دستاوردهای آن خوشحال باشند.
این گروه که در سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌ها، دولتی‌تر شدن فضای اقتصاد کشور و فراهم نبودن فضای رقابت همواره با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کرده‌اند، امیدوار هستند با برداشته شدن تحریم‌ها گشایش‌های زیادی در حوزه‌های مختلف اقتصادی به وجود بیاید و در عین حال دولت با اعمال سیاست‌های کارآمد و شفاف امکان حضور هر چه بیشتر بخش خصوصی در عرصه‌های گوناگون اقتصادی را فراهم کند.
بنابراین به نظر می‌رسد فعالان اقتصادی انتظارات زیادی از دولت و کارشناسان اقتصادی آن دارند و خواستار ایجاد تحولات گسترده اقتصادی و اعمال سیاست‌های اصلاحی به منظور بهبود فضای کسبوکار هستند.
از این رو به نظر می‌رسد با توجه به حجم زیاد مشکلات اقتصادی کشور گستردگی راهکارها و حجم بالای انتظارات بد نیست ابتدا نظرات و خواسته‌های فعالان بازار شنیده شود و با شکل‌گیری اجماعی درباره اولویت‌های اقدامات دولت تصمیم‌گیری صورت پذیرد.
به همین دلیل در صفحه امروز باشگاه اقتصاددانان نظرات طیف‌های مختلفی از فعالان بخش خصوصی و بازار و اتاق‌های بازرگانی در زمینه اولویت‌ها و ضروریات سیاست‌های اقتصادی دولت در راستای رونق گرفتن فعالیت‌های اقتصادی صنایع مختلف و تغییر هر چه سریع‌تر وضعیت کنونی، گردآوری شده است.
ذکر این نکته الزامی است که با توجه به اهمیت موضوع و به منظور رعایت اختصار تلاش شده نظرات هر یک از افراد در قالب یک پاراگراف ارائه شود. در روزهای آینده به صورت دقیق‌تر به این موضوع خواهیم پرداخت.
محسن جلال
پوررئیس اتاق ایران
اولین اولویت دولت باید ایجاد زمینه برای حرکت به سوی توسعه همه‌جانبه و پایدار و با مشارکت همه اقشار مردم باشد. در حقیقت دولت باید از این فرصت نهایت استفاده را برده و زمینه رشد و رونق در اقتصاد کشور ایجاد کند.
مسعود گلشیرازی
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران
اگر بخواهیم مهم‌ترین اقدام دولت پس از توافق را در یک عبارت خلاصه کنیم آن عبارت «حمایت از تولید ملی» است. با اعلام توافق بی‌شک سیل عظیمی از شرکت‌ها و موسسات چند ملیتی برای سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف وارد ایران خواهند شد که این فرصت بسیار خوبی برای اقتصاد ماست؛ اما اگر از این شرکت‌ها و سرمایه‌های آنها در راستای حمایت از صنایع و بخش‌های تولیدی داخلی استفاده نشود و بالعکس حضور این کمپانی‌ها فضای کاری و تولیدی داخل کشور را محدود سازد، این توافق نه تنها کمکی به اقتصاد کشور نخواهد کرد که تبدیل به تهدید نیز خواهد شد.
فریال مستوفی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
«اعتمادسازی» کلید موفقیت اقتصادی دولت خواهد بود.دولت باید تلاش کند تصویری که در سال‌های اخیر از ایران برای سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خارجی ایجاد شده را با تسهیل مقررات و بهبود شرایط سرمایه‌گذاری تغییر دهد. جذب سرمایه‌گذار خارجی نباید همانند گذشته صرفا با هدف تامین مالی پروژه‌ها و... باشد، بلکه باید با هدف ارتقای تکنولوژی و استفاده از تجارب مدیریتی شرکت‌های بزرگ
بین‌المللی صورت گیرد. از سوی دیگر باید برای سرمایه‌ها و منابع مالی آزاد شده برنامه‌ریزی دقیق و مدونی صورت گیرد تا این منابع در خدمت تولید صادرات محورو تامین مالی بنگاه‌ها قرار گیرد و از اعمال سیاست‌های اشتباهی چون واردات بی‌رویه جلوگیری شود.
محمد لاهوتی
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران
تسهیل جذب سرمایه‌گذار خارجی باید در راس اقدامات دولت قرار گیرد. در شرایط کنونی با توجه به ظرفیت‌های فراوانی که در بخش‌های مختلف اقتصاد کشور وجود دارد، بی‌شک عده زیادی از صاحبان سرمایه در داخل و خارج علاقه‌مند به نقش‌آفرینی در عرصه اقتصادی هستند؛ اما موانع و محدودیت‌های موجود در قوانین و ساختارها مانع از حضور این افراد می‌شود بنابراین دولت باید تمام تلاش خود را برای اصلاح مشکلات و تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری به کار گیرد.
محمدرضا بهرامن
نایب رئیس خانه معدن و عضو هیات نمایندگان اتاق ایران
در فضای جدید نقش مدیریت، نقشی تعیین‌کننده خواهد بود.دولت باید با دقت بسیار زیاد به اتخاذ تصمیمات خود بپردازد و از سیاست‌ها و تصمیمات احساسی پرهیز کند. در واقع با توجه به اینکه منابع عظیمی وارد کشور می‌شود، نباید دولت در تصمیمات خود دوباره احساساتی و غیرعاقلانه رفتار کند، بلکه باید واقعیت‌ها را در نظر گرفته و از فرصت پیش آمده نهایت استفاده ر ا ببرد. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد دولت می‌تواند با تدوین برنامه‌های کوتاه‌مدت حداکثر ۳ ساله شرایط اقتصادی را به قبل از تحریم‌ها باز گرداند. در این میان نباید نقش اقتصاد مقاوتی و توجه به ظرفیت‌های داخلی فراموش شود و منابع آزاد شده باید در توسعه زیرساخت‌های داخلی و با نگاه به داخل، هزینه شود.
محمدرضا انصاری
نایب رئیس اتاق ایران
اولین اقدام دولت باید آمیزش اقتصاد کشور به اقتصاد جهانی باشد. آنچه به‌عنوان اقدامات باید صورت گیرد، کنترل و مدیریت عوارض ناشی از سرعت تغییرات است. دوم مدیریت جریان کار و سرمایه از خارج به داخل کشور در جهت افزایش سرمایه‌های ملی و توسعه پایدار. این مدیریت باید با نهاد‌های بخش خصوصی صورت گیرد. سوم حمایت دولت از جریان سرمایه‌گذاری و صدور خدمات فنی و مهندسی ایرانیان در کشور. چهارم بهره‌برداری از نتایج روانی این توافق و استفاده از امیدی که در مردم ایجاد می‌شود.
محمد امیرزاده
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
اولین اقدام شاید این باشد که دستگاه‌های دولتی باید به فکر تعویض و اصلاح قوانین داخلی باشند و در راستای شفاف‌سازی قوانین بکوشند. همچنین باید دیدگاه‌های داخلی را اصلاح کنند.
عباس آرگون
عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق‌تهران
اولین اقدام دولت باید پیش از افزایش انتظارات مردم باشد. مشکلات اقتصاد ایران در کوتاه مدت حل نمی‌شود؛ چرا که پس از توافق اقتصاد کشور به شرایط قبل از تحریم‌ها بازمی‌گردد و اگر انتظار بیش از حد باشد باعث نارضایتی مردم می‌شود. یکی از اقدامات مهم در دستور کار دولت باید سیاست‌های لازم برای خروج از رکود اقتصاد باشد. دیگر آنکه در جهت بهبود کسبوکار بکوشیم و همچنین باید توجهی ویژه به تامین مالی بنگاه‌ها و حمایت از تولید داخل داشته باشد. به این نکته باید توجه کرد که صادرات محرک رشد تولید یک کشور است و باید به آن نگاهی ویژه شود. به مبارزه با فساد و رانت نیز باید بیشتر توجه شود چراکه قاچاق کالا باعث کاهش درآمد‌های دولتی و خروج ارز می‌شود. از اقدامات دیگر می‌توان به افزایش رقابت‌پذیری و عدم اقتصاد دستوری اشاره کرد. نباید دولت به سمت مصرف‌گرایی برود و باید بتوانیم تکنولوژی و تجهیزات بیاوریم تا چرخ تولید داخلی بچرخد؛ در این راستا می‌توانیم از سرمایه‌گذاری خارجی حمایت کنیم. همچنین یادمان نرود که دولت باید به یکسان‌سازی نرخ ارز نیز اقدام کند. در آخر ایران باید بتواند خود را عضو سازمان تجارت جهانی کند.
محمد حسین برخوردار
رئیس مجمع عالی واردات و عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
در گام نخست دولت باید توجه ویژه ای به زیرساخت‌ها داشته باشد که این کار را می‌تواند از طریق اعطای وام‌هایی برای طرح توسعه کارخانه‌ها انجام دهد. این وام‌ها می‌تواند ارزی و ریالی باشد تا بتواند از این طریق کارخانه‌ها را با تکنولوژی جدید مجهز کند. اما باید توجه داشت که وقتی صحبت از اعطای تسهیلات می‌شود به دنبال آن باید کنترل و نظارت باشد. دولت باید روی اعطای این وام‌ها نظارت داشته باشد. گام بعدی؛ توجه به نظام آموزشی است. به این معنا که دانشجوهای رشته‌هایی مانند کشاورزی، تجارت، گردشگردی و... باید واحد‌های درسی را بگذرانند که به آنها کار در مراکز تولیدی را آموزش دهد تا این دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی و پس از آموزش‌های لازم و کسب تجربه بتوانند در مراکز تولیدی کشور کار کنند و به تولید کشور کمک کنند. با نگاهی به تولید ناخالص داخلی می‌توان دید که بخش اعظم GDP در بخش خدمات است و بخش تولید سهم کمی در تولید ناخالص داخلی دارد.
فرهاد فزونی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۰اولین اقدام دولت باید توجه به سرمایه‌گذاری‌های خارجی باشد و برخلاف آنچه مردم یا دولت فکر می‌کنند، سرمایه‌گذاران را نمی‌توان اجبار کرد یا آنها را الزام به سرمایه‌گذاری در کشور کرد، بلکه باید آنها را با مکانیزم‌هایی هدایت کرد چرا که سرمایه‌گذار می‌خواهد بر اساس خواسته خود و بر اساس تجربه خودش سرمایه‌گذاری را در کشور انجام دهد. کاری که دولت باید انجام دهد این است که باید قوانین دستوپاگیر را حذف کند؛ به ویژه قوانینی که تنها در جهت منافع دولت تنظیم شده است، در صورتی که به سرمایه‌گذار باید یک محیط آزاد برای رقابت و با سرعت چابک را از ایران نشان دهیم و اجازه دهیم سرمایه‌گذار در آن صنعتی که خود مایل است و توانایی دارد سرمایه‌گذاری کند و از آن نفع ببرد. این تصور غلط است که سرمایه‌گذار به فکر کشور ما است بلکه سرمایه‌گذار به فکر این است که از سرمایه خود در ایران بتواند نهایت استفاده را ببرد به همین جهت به دنبال بازاری آزاد و شفاف است.از طرفی، سرمایه‌گذار داخلی نیز با مسائلی روبهرو است.
باید دولت به مساله قوانین بیشتر توجه کند. رفع قوانین دستوپاگیر به نفع سرمایه‌گذار داخلی نیز هست. در داخل نیز همه مسائل در دست دولت است و طرز تفکر دولتی اجازه رشد و شکوفایی به سرمایه‌گذار نمی‌دهد و همچنین سرمایه‌گذار دولتی آنچنان که باید کارآیی ندارد. در صورتی که همچنان طبق روال گذشته پیش برویم در بحث سرمایه‌گذاری هیچ پیشرفتی نخواهیم داشت و ایران نمی‌تواند از باز شدن درهای خود به روی سرمایه‌گذاران منتفع شود.
فاطمه مقیمی
عضو هیات رئیسه اتاق تهران
۱از نظر بنده اولویت دولت باید برنامه‌ریزی صحیح زیرساخت‌های تولیدی صنعت کشور باشد؛ به این معنا که بتوانیم با یک برنامه‌ریزی درست تولید را رونق دهیم و به دنبال افزایش تولید بخش‌های صنعتی، اشتغال را افزایش دهیم. باید به این نکته توجه کنیم که تولیدی که کشور باید انجام دهد باید صادرات محور باشد تا از طرفی این تولید ارز آوری داشته باشد و این ورود ارز بتواند به توان تولیدی بخش‌های صنعتی ما کمک کند. منطقی‌ترین راهی که دولت باید پس از توافق اتخاذ کند توجه به افزایش تولید و جلوگیری از کالای وارداتی مصرفی است. دولت باید هوشیار باشد که واردات را کنترل کند. واردات در صورتی به تولید ما کمک می‌کند که مواد اولیه تولید باشد، در غیر این صورت تولید و اشتغال و منابع ارزی ما از ورود کالاهای مصرفی آسیب خواهند دید.
سید حسین سلیمی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۲دولت باید برنامه‌ای مدون داشته باشد که بتواند بند بند آن را اجرا کند. برنامه‌ای که در پساتحریم باید داشته باشیم این است که بدانیم با مبالغ ارزی آزاد شده چه می‌خواهیم انجام دهیم. این مبالغ آزاد شده باید برای تولید صرف شود و باید برنامه‌ریزی کرد که به چه واحد‌های صنعتی تعلق بگیرد تا رشد اقتصادی حاصل شود. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که دولت باید انجام دهد افزایش رشد اشتغال است. دولت باید در راستای تولید، سرمایه‌گذاران را تشویق به سرمایه‌گذاری کند. نکته دیگر این است که این جذب سرمایه‌گذاری باید با برنامه‌ریزی باشد. باید این سرمایه‌گذاری‌ها در جایی باشد که باعث افزایش تولید و کاهش نرخ بیکاری و افزایش رشد اقتصادی شود. در ضمن باید به این هیات‌های تجاری توجه ویژه نشان داد. باید برای ورود این هیات‌های تجاری برنامه داشته باشیم و نباید تنها به فکر ورود کالاهای وارداتی باشیم و باید به فکر تولید باشیم و این سرمایه‌گذاری باید با بخش خصوصی هماهنگ باشد.
اسدالله عسگراولادی
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین
۳اثر لغو تحریم‌ها فوری نیست و تا پایان ۲۰۱۵ هیچ اقدامی نمی‌توان انجام داد. در واقع اثر برداشته شدن تحریم‌ها از سال ۲۰۱۶ آشکار می‌شود. غربی‌ها دیگر مانند قبل با ما تجارت نخواهند کرد و همچنان باید با برنامه اقتصاد مقاوتی جلو برویم. همچنین برنامه ششم باید تکیه‌اش به غرب کمتر باشد. در عین حال باید حواسمان باشد که بازار‌های از دست رفته را احیا کنیم اما اقدامی که فوریت دارد اقتصاد مقاومتی است تا به غرب نشان دهیم که به آنها محتاج نیستیم. با برداشته شدن تحریم‌های بانکی و نفتی می‌توان به رونق گرفتن اقتصاد کشور امیدوار بود.
حمیدرضا صالحی
نائب رئیس کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران
۴توجه داشته باشیم که طی این دهه فعالان اقتصادی، پیمانکاران و صنعتگران به‌خصوص کسانی که با صنعت و سازندگان در ارتباط بودند سال‌های سختی در پیش داشتند و با وجود اینکه دولت پول پیمانکاران را پرداخت نکرده، این صنعت را ترک نکردند و پا بر جا ماندند. پس از توافق، دولت باید رویکردی داشته باشد که این قشر را دریابد و دوباره از این فعالان دعوت به فعالیت کند. نباید کشور به سمت ورود کالای وارداتی برود، در عوض باید فعالان اقتصادی کشور محور شوند و باید این کیک اقتصادی کشور چندین برابر شود. برای توجه به فعالان داخلی، اتاق بازرگانی باید فراخوان بدهد.
از فعالان دعوت به عمل آورد تا هیات‌های خارجی خود را به ایران بیاورند و پروژه‌هایی در قالب سرمایه‌گذاری مشترک صورت گیرد. کشور نیازمند توسعه است؛ در زمینه‌های راه، جاده، قطار و... بسیار ضعیف هستیم و باید به پروژه‌هایی که در این زمینه بوده و متوقف شده، توجه کنیم. نباید با درآمد‌های نفتی که به کشور می‌آید کالای وارداتی را جایگزین کنیم که این به بیکاری دامن می‌زند. از طرفی باید داشته‌های خودمان را ارزشمند بدانیم. مصرف انرژی ما بسیار بالاست و میزان تولید ناخالص داخلی بسیار پایین. در ایران به ازای هر بشکه نفتی که می‌سوزد 270 دلار درآمد ایجاد می‌شود حال آنکه در ترکیه 900 دلار و در ژاپن 1700 دلار درآمد ایجاد می‌شود. ما مردمی هستیم که بسیار مصرف می‌کنیم در حالی که باید میزان مصرف را پایین بیاوریم و میزان تولید را بالا ببریم و از همه مهم‌تر باید در جهت حمایت از اقتصاد بازار، مردم کشور ما باید غنی‌تر و ثروتمندتر شوند. مردم باید بتوانند پول بنزین خود را راحت پرداخت کنند. قیمت‌ها باید واقعی شود تا زمینه‌های سرمایه‌گذاری فراهم شود. نقش دولت پس از این توافق باید رگولاتور باشد یعنی تنظیم‌کننده مقررات و به اقتصاد نظم دهد و اجازه دهد بخش خصوصی اقتصاد را به دست گیرد.
احمد کیمیایی اسدی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۵مهم‌ترین اقدامی که اتاق بازرگانی به دنبال آن است، انضباط پولی و مالی است. باید توجه کنیم پول‌های بلوکه شده که آزاد می‌شوند را در جهت درست هدایت کنیم در غیرصورت جز تورم، آثار دیگری به بار نمی‌آورد. باید اول به زیرساخت‌ها توجه کنیم و سرمایه‌های کشور را در جهت توسعه و ارتقای زیرساخت‌های اقتصاد کشور هزینه کنیم.
محمود نجفی عرب
رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران
۶با توجه به تحریم و سیستم انضباطی باید زیرساخت‌های حوزه اداری کشور در فضای اقتصادی کشور بازسازی شود. در شرایط تحریم دستگاه‌های دولتی به دلیل شرایط نگاه شان به منابع و مصارف کشور نگاهی انضباطی بوده است به نحوی که همه مسائل را مدیریت می‌کردند و اقتصاد دستوری بوده است. بازار ارز نرخ ارز را تعیین نمی‌کرد و نرخ ارز دستوری بوده است حال آن که رقابت باید آن را تعیین کند.
نکته دوم اینکه ما برای اینکه از فضای رانت‌جویی خارج شویم باید بازسازی جدی در حوزه بنگاه‌های اداری چه خصولتی و چه دولتی صورت گیرد. شرایط اقتصاد باید به سمت اقتصاد آزاد برود و بنگاه‌هایی که در فضای شبه دولتی وارد شده‌اند خارج شوند و اقتصاد را به سمت بخش خصوصی ببریم و اگر سرمایه‌گذاران خارجی خواستند به این بازار وارد شوند باید در فضایی سالم وارد شوند و در نهایت شرکت‌ها باید در شرایط برابر و یکسان با هم رقابت کنند و فضا آزاد باشد تا سرمایه‌گذار خارجی بتواند در ایران سرمایه‌گذاری کند.
درست است که جذب سرمایه‌گذار خارجی باید اهمیت داشته باشد، اما نباید از صنایع بومی خودمان غافل شویم. بیشتر باید به فکر پروژه‌های مشترک باشیم. نکته آخر در جهت توسعه بنگاه‌های بزرگ و متوسط در اقتصاد، باید به گونه‌ای باشد که سیاست‌گذاری‌های دولت رقابتی باشد، چون بنگاه‌های رقابتی می‌توانند برای کشور سودآوری داشته باشند.
منصور معظمی
رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران
۷در حوزه انرژی در صنعت نفت دارای مزیت‌های فراوانی هستیم مانند ۱- گاز ارزان و فراوان ۲- نیروی کار ۳- بازاری که هم در داخل و هم خارج در دست داریم ۴- تجربه طولانی مدتی که در این زمینه داریم،
بنابر این در این حوزه باید در دنیا سرآمد باشیم اما در این حوزه مشکلاتی نیز دیده می‌شود از جمله 1- سوءمدیریت 2-مسائل تحریم. از نظر بنده مشکلات مدیریتی بسیار قابل تامل بوده است چون سال‌ها از نظر منابع مشکلی نداشتیم و از نظر سرمایه‌گذاری کمترین میزان سرمایه‌گذاری را در این حوزه انجام دادیم یا آنجا که باید سرمایه‌گذاری صورت بگیرد، صورت نگرفته است. پس از لغو تحریم‌ها باید به بخش بازار توجه شایانی کنیم. هم باید به سمت مشتریان قدیمی حرکت کنیم و هم به سمت مشتریان جدید. ما باید بتوانیم بازار را در دست بگیریم که کاری سخت است. نکته مهم‌تر آنکه باید بازارها را احیا کنیم و همچنین باید صادرات را افزایش دهیم.
۲- ظرفیت‌سازی در نفت است اما ظرفیت تولید نفت خام کشور پایین است. در مقابل رقبای ما در اوپک ظرفیت تولید بالایی دارند. ما باید با تولید بیشتر بتوانیم تعیین‌کننده قیمت باشیم. هر چه توان تولید را بالا ببریم قدرت چانه‌زنی ما در اوپک بالاتر می‌رود.
3- بازسازی تاسیسات نفتی باید مورد توجه قرار گیرد. سال‌های گذشته به این تاسیسات توجهی نشان داده نمی‌شد و اکنون استاندارد‌های ایمنی کمی دارند.
۴-توسعه صنعت پتروشیمی باید در دستور کار قرار گیرد. توسعه صنعت نفت می‌تواند دولت محور یا دست بخش خصوصی باشد و یا ترکیبی از این دو که پیشنهاد من این است که ترکیبی از این دو باشد.
5- نکته دیگر بهینه‌سازی مصرف انرژی است. مصرف انرژی در کشور ما به شدت بالاست. این بهینه‌سازی باید با آموزش و فرهنگ سازی صورت گیرد.
۶- تجمیع وزارت نیرو و وزارت نفت
7- باید دولت بتواند به سمت تامین منابع پیش برود. فضایی که شرکت‌های خارجی بتوانند سرمایه‌گذاری کنند. این سرمایه‌گذاری‌ها باید در قالب سرمایه‌گذاری مشترک باشد. همچنین باید در قالب ورود تکنولوژی جدید به بازار باشد. ما تنها از این شرکت‌ها کار اجرایی نمی‌خواهیم.
سهیلا جلودارزاده
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۸کار جدیدی نباید صورت گیرد. همان اقتصاد مقاومتی را باید پیش بگیریم. نباید شتابزده و نسنجیده عمل کنیم. راه‌حل‌های اورژانسی برای اقتصاد ما مانند سمی است که به اقتصاد تزریق خواهد شد. نباید حال که تحریم‌ها برداشته می‌شود به سمت ورود کالاهای وارداتی برویم بلکه باید در جهت تجهیز ماشین‌آلات کارخانجات و بر اساس برنامه‌های توسعه صنعتی و توسعه اقتصادی باشد. ما در این دوره باید برنامه داشته باشیم و باید از دوره گذشته که دوره فراوانی مالی بوده عبرت بگیریم و این بار شکست نخوریم.
مهدی پور قاضی
رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران
۹دولت باید هر چه زودتر زمینه‌های لازم را فراهم آورد و به آن سرعت دهد، اگر قرار است تحریم‌های بانکی برداشته شود بهتر است که این امر هر چه زودتر انجام شود. در حال حاضر اقتصاد ایران با شرایط جدیدی روبهرو است که بتوانند بنگاه‌ها در ایران کار خود را شروع کنند و البته این خطر همیشه در برابر ما است که با ورود ارز به داخل قیمت آن کاهش یابد و بنابراین بانک مرکزی و دولت باید مانع کاهش قیمت ارز شوند و مطابق برنامه چهارم توسعه نرخ ارز را بر اساس نرخ تورم تعدیل کنند. دوم باید بتوانند بازار‌های داخلی را تشویق و تحریک کنند. راه‌حل آن این است که دولت بدهی خود را به بانک‌ها بدهد تا بانک‌ها بتوانند به صنعتگران وام دهند و بازار را به حرکت در آورند. سوم باید به مساله تقاضا نیز توجه کنیم. دولت باید بتواند با سازوکار‌هایی تقاضای مردم را تحریک کند. یکی از راه‌ها این است که دولت به سیستم بانکی دستور دهد تا کارت‌های بانکی را به کارت اعتباری تبدیل کند.
علی اشرف افخمی
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۰اصلی‌ترین نکته‌ای که دولت باید به آن توجه کند این است که اکنون انتظارات بالاست و مردم در این اندیشه هستند که همه مسائل و مشکلات در وهله اول حل خواهد شد. اما دولت باید بتواند سطح انتظارات مردم را کنترل و مردم را مطلع کند که برطرف شدن موانع زمان‌بر خواهد بود. به زودی ورود سرمایه به کشور ما زیاد خواهد بود اما دولت باید به این سرمایه‌گذاری‌ها جهت دهد و آنها را مدیریت کند. واردات اکنون افزایش می‌یابد چرا که هر برندی می‌خواهد بازار ۸۰ میلیونی ایران را در دست بگیرد و سهم بازار را از آن خود کند. اما باید توجه داشت که واردات و منابع ارزی باید کنترل شود که ورود کالای وارداتی به بیکاری دامن نزند. هم‌اکنون میزان اشتغال در کشور پایین است به‌خصوص افراد تحصیل کرده. برای این منابع باید خیلی خوب برنامه‌ریزی شود. عقیده من این است که ۲ یا ۳ ماه فرصت لازم است تا توافق عملیاتی شود. اما از هم‌اکنون باید به شرایط بعد از آن فکر کنیم و اگر بخواهیم سهم بازار را در دست بگیریم باید خوب کار کنیم. نکته آخر هماهنگی مجلس و دولت است. قوانین زیادی داریم، اما خیلی از این قوانین عملیاتی نمی‌شوند. قوانینی که در رابطه با تولید رقابت‌پذیر است دارای نواقص جدی است. دولت باید به تسهیل قوانین و عملیاتی شدن آنها به شدت فکر کند.
رضا پدیدار
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
۱دولت باید به‌طور مشخص به ظرفیتی که در تولید ملی حاصل از بومی‌سازی تجهیزات و نیاز‌های صنایع به وجود آمده به ویژه در صنعت نفت توجه نشان دهد و اجازه ندهد که از ظرفیت به وجود آمده غفلت شود.نکته دوم این که انتقال سرمایه‌های خارجی به کشور باید با سرمایه‌های ملی داخلی و تجهیزات داخلی یکسان و هماهنگ باشد. ما اکنون برای صنایع خود نیاز به تکنولوژی جدید داریم و این تکنولوژی‌های حال حاضر اکثرا به روز نیستند. باید توجه داشته باشیم که اگر بخواهیم تکنولوژی به کشور وارد کنیم باید امکان به روز کردن آنها هم در دسترس باشد. ایران ظرفیت ۶۳درصدی خالی در ساخت داخل، تجهیزات داخل و... دارد. دولت باید در این زمینه هوشمندی لازم را به کار برد.
ارسال نظر