توانایی بالقوه رشد ایران چقدر است؟

توماس بارابی گزارشگر اینترنشنال بیزینس تایمز ایالات متحده و اتحادیه اروپا پنج‌شنبه گذشته با حذف تحریم‌های هسته‌ای ایران در صورت تعهد این کشور به محدودیت‌ها و بازرسی‌های پیش‌بینی شده موافقت کردند. حذف این تحریم‌ها می‌تواند اقتصادی را که توسط محدودیت‌های نفتی و بانکی دچار مشکل شده بود، دوباره زنده کند. نمایندگان ایران، ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه به چارچوبی برای توافق هسته‌ای رسیده‌اند که خطوط جامع‌تری را برای توافق ماه ژوئن ترسیم کرده است. در ازای تعهدات ایران، رهبران غربی تحریم‌های اقتصادی هسته‌ای را با تایید آژانس انرژی اتمی حذف خواهند کرد.

توماس بارابی گزارشگر اینترنشنال بیزینس تایمز ایالات متحده و اتحادیه اروپا پنج‌شنبه گذشته با حذف تحریم‌های هسته‌ای ایران در صورت تعهد این کشور به محدودیت‌ها و بازرسی‌های پیش‌بینی شده موافقت کردند. حذف این تحریم‌ها می‌تواند اقتصادی را که توسط محدودیت‌های نفتی و بانکی دچار مشکل شده بود، دوباره زنده کند. نمایندگان ایران، ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه به چارچوبی برای توافق هسته‌ای رسیده‌اند که خطوط جامع‌تری را برای توافق ماه ژوئن ترسیم کرده است. در ازای تعهدات ایران، رهبران غربی تحریم‌های اقتصادی هسته‌ای را با تایید آژانس انرژی اتمی حذف خواهند کرد. تسهیل تحریم‌های اقتصادی یکی از مهم‌ترین اهداف ایران در ماه‌های مذاکره بود؛ هدفی که حالا در دسترس است.

ایران در واقع با انجام تعهدات خود از قید محدودیت‌های تجاری ایالات متحده و همین طور اتحادیه اروپا رها می‌شود تا دارایی‌های بلوکه شده بانک مرکزی و تجار ایران به کشور بازگردد. همچنین ممنوعیت تراکنش با نظام بانکی ایران و خرید یا انتقال نفت ایران ممکن می‌شود.

پاسخ این سوال که رفع تحریم‌ها با اقتصاد ایران چه خواهد کرد در واقع بسیار روشن است. تحریم‌ها باعث شده که صادرات نفتی ایران از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ به میزان دو سوم کاهش پیدا کند و ماهانه میلیاردها دلار درآمد بالقوه به دست این کشور نرسد. در نتیجه این تحریم‌ها، تولید ناخالص ملی ایران کاهش پیدا کرده، تورم تا ۴۰درصد افزایش یافته و خرید ضروریاتی ازقبیل غذا و بنزین برای شهروندان هزینه بیشتری داشته است. همزمان سرمایه‌های خارجی از ایران خارج شده و نرخ بیکاری بالا رفته است. کشورهایی مانند هند و چین که میلیاردها دلار به ایران بدهکار بودند، اجازه پرداخت پول به ایران را نداشتند.

پس واضح است که رفع این شرایط به نفع اقتصاد ایران خواهد بود. برداشته شدن تحریم‌ها اجازه بازگشت ۱۰۰ میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران را خواهد داد. همچنین توانایی فروش نفت به خریداران جهانی دوباره ایجاد خواهد شد و نظام بانکی کشور نیز دوباره می‌تواند با اروپا کار کند. اقتصاد ایران می‌تواند تحت چنین شرایطی ۵ تا ۸ درصد رشد کند. جواد صالحی اصفهانی، استاد اقتصاد دانشگاه فناوری ویرجینیا می‌گوید که این رشد در صورت رفع تحریم‌ها کاملا ممکن است.