چین ولی‌نعمت کره شمالی

ویلیام پسک مترجم: آذر حمیدیان منبع: بلومبرگ من مقاله‌های زیادی درباره فریب‌های پیونگ یانگ نوشته‌ام و با بسیاری از مقامات چین و کره جنوبی مصاحبه کرده‌ام و تعدادی از افرادی را که از کره شمالی فرار کرده‌اند ملاقات کرده‌ام تا اینکه سرانجام به دو نکته پی بردم. نخست آنکه هیچ کس شرایط حقیقی بازی‌های سیاسی داخل کره شمالی را نمی‌داند. ناپدید شدن کیم در انظار عمومی یا یک داستان است یا بزرگ‌ترین‌ اتفاقی است که امسال در آسیا روی داده است. دوم آنکه بهترین راه برای یافتن کیم جست‌وجوی پول‌های این کشور است و دلایلی وجود دارد برای اینکه بگوییم کیم در وضعیت بدی قرار دارد. البته این به آن معنا نیست که او از مقامش برکنار شده است.

نظر عموم مردم این است که او دوران نقاهت پس از آسیب‌دیدگی زانویش را سپری می‌کند و این محتمل‌ترین فرضیه است.

من با جان دلوری از دانشگاه یون سی سئول موافقم که در مصاحبه‌ای با سم کیم از بلومبرگ چنین گفت: «‌من نسبت به همه تئوری‌های جذاب در این مورد بدبین هستم. چون یک تئوری خوب اما کمتر جذاب در دست داریم که می‌تواند غیبت‌های گذشته کیم را توضیح دهد: موضوع در رابطه با سلامت اوست اما برایش خطر جانی ندارد.»

در چنین شرایطی چیزی که این روزها بیش از همه در مورد کره شمالی مهم است نشانه‌هایی است از اینکه اشیایی آنتیک متعلق به کیم به چین اعطا شده است و این می‌تواند مسائل مالی را پیچیده‌تر کند. البته به‌دست آوردن شواهد مستند دشوار است و پکن در داخل روی این نقشه سر پوش می‌گذارد. اما به‌رغم آنکه هو جین‌تائو، رئیس‌جمهوری پیشین چین با همتای کره شمالی خود، کیم جونگ ایل که در دسامبر ۲۰۱۱ درگذشت، روابط خوبی شکل داده بود، شی جین‌ پینگ، رئیس‌جمهوری جدید چین نسبت به کیم جوان رفتاری سرد نشان داده است.

بی‌شک پکن نمی‌تواند از برکناری جانگ سونگ تائک، عمو و معاون کیم خوشحال باشد. جانگ به‌عنوان یک اصلاحگر اقتصادی به سبک اقتصاد چینی شهرت داشت و شاید تهدیدی برای قدرت کیم محسوب می‌شد. بسیاری از ناظران خارجی (از جمله خودم) در تئوری معتقد بودند که کیم، این تحصیلکرده سوئیس و عاشق مایکل جوردن، درهای کره شمالی را به روی جهان می‌گشاید.

اما در عوض او ثابت کرد که دیوانه‌تر و دست به هفت تیر‌تر از پدرش است. این موضوع باعث شد که چین تحریم‌های بیشتر سازمان ملل متحد علیه پیونگ یانگ را بپذیرد و جریان ورود کنیاک هنسی، ساعت‌های رولکس، کادیلاک‌ها و کت‌های خزی را که کیم پدر و پسر به وفادارانشان هدیه می‌کردند، به این کشور متوقف سازد.

بر‌اساس برخی از گزارش‌ها، چین همچنین مرز خود با کره شمالی را تنگ‌تر کرده تا جایی که انتقال جریان پول، کالاهای لوکس و سایر کالاهای قاچاق را متوقف کرده است. گفته می‌شود مقامات مرزی حجم نقدینگی را که دلالان چینی به داخل کره شمالی وارد می‌کنند محدود کرده‌اند و به این ترتیب بازارهای نوپایی را که در آنجا به راه افتاده بودند،

خراب کردند.

جوزف دترانی، یک کارشناس کره شمالی و رئیس موسسه اطلاعات و امنیت ملی الاینس، در روز هفتم ژوئن سال جاری خطاب به یکی از کمیته‌های کنگره آمریکا گفت: «بستن این مرز به روی چنین ترانزیتی برای رهبری پیونگ‌یانگ بسیار دردناک خواهد بود.» بر اساس اعلام بانک مرکزی کره شمالی، اقتصاد این کشور در سال ۲۰۱۳ تا ۱/۱ درصد رشد کرد. حدس من این است که از آن زمان به بعد رشد اقتصادی این کشور کندتر شده است، که علت آن تا حدودی به کاهش تقاضای چین و سختگیری‌‌های بیشتر در کنترل مرزی مربوط است. این موضوع خطراتی را برای کیم در پی دارد چون او باید دائما خواص پیونگ یانگ را متقاعد سازد که درآمدهای کشور در حال افزایش است و دسترسی کافی به کالاهای مصرفی مدرن وجود دارد. نگرانی‌ها درباره اقتصاد، دلیل اصلی دیدار دوجانبه مقامات دو کره در سئول بوده است. ملاقات غافلگیرکننده دستیاران ارشد کیم در پی تاکید رئیس‌جمهوری کره جنوبی بر اتحاد دوباره و با هدف دستیابی به منافع اقتصادی انجام شد. البته من ساکن پیونگ یانگ نیستم و نمی‌توانم ببینم که کیم قدرت خود را از دست داده است.

اما اگر شواهد را کنار هم بگذاریم، آن‌طور که برخی تحلیلگران می‌گویند به‌نظر می‌رسد اقتصاد کره شمالی دوران ثبات را می‌گذراند و این در شرایطی است که ولی نعمت کیم، در حال قطع کردن جیره‌های اوست. با توجه به اینکه جهان و واقعیات سخت اقتصادی به کیم فشار می‌آورد، طبیعی است که او حالا آرزوی ناپدید شدن را در سر بپروراند.