جایگاه دولت و بخش خصوصی در نمایش خانگی

دکتر ابراهیم داروغه‌زاده مدیرعامل اسبق موسسه رسانه‌های تصویری دکتر ابراهیم داروغه‌زاده از مدیرانی است که تجربه زیادی در عرصه سینمای ایران دارد. آخرین مسوولیتش در سینما معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی بود و در حال حاضر هم به‌عنوان قائم مقام شبکه بازار در تلویزیون فعالیت دارد. پیش از اینها اما اواسط دهه هشتاد داروغه زاده مدیرعامل موسسه رسانه‌های تصویری بود و در حوزه شبکه خانگی تجربیات اجرایی زیادی دارد و قطعا یکی از کارشناسان این حوزه است. وقتی تصمیم گرفتیم به سراغش برویم و سوالاتی درباره بحث اقتصاد و شبکه خانگی از او بپرسیم،فکر نمی‌کردیم این قدر مختصر و مفید و تلگرافی پاسخ‌هایمان را بدهد.اما به هر حال محور بحثمان روی شبکه خانگی بود و نظرگاه دکتر داروغه زاده می توانست در این فضا باب بحث و اندیشه را باز کند. سطور پیش رو ماحصل سوال‌هایی است که برای ایشان ارسال شد و پاسخ‌های ایشان مانند کدهایی است که مخاطب را به جواب می‌رساند.

***

دلیل اینکه مردم در این سال‌ها بیشتر به سمت شبکه سینمای خانگی هدایت شده‌اند و این حوزه بر خلاف سینما رونق بیشتری دارد، چیست؟

١- در بسیاری از شهرهای ایران ما اساسا سالن سینما نداریم.

٢- هزینه‌های رفتن به سینما خیلی بیشتر از دیدن فیلم در سینمای خانگی است.٣- کیفیت بسیاری از سالن‌های سینما مطلوب نیست. ٤- صرفه‌جویی در وقت. ٥- دخالت‌های دولت در شبکه نمایش خانگی کمتر از سینمای حرفه‌ای است. ٦- تنوع سبد محصولات در شبکه نمایش خانگی بیشتر است و فیلم‌های روز جهان و سریال‌های تولیدی داخلی هم در این سبد دیده می‌شوند. ٧- بیشتر فعالیت در شبکه نمایش خانگی در اختیار بخش خصوصی است و در سینمای ما دولت فعالیت بیشتری دارد و طبیعی است فعالیت بخش خصوصی در اقتصاد سینما موفق‌‌تر از دولت است.

با توجه به اینکه شبکه خانگی در مقایسه با سالن‌های سینما به نظر می‌رسد از اقبال بیشتری برخوردار است، چرا تیراژ فیلم‌های این شبکه نسبت به جمعیت کشور باز هم اندک است؟

١- کپی غیر مجاز فیلم‌ها و عدم مقابله صحیح و ریشه‌ای با آن. ٢- ضعف در شبکه توزیع شبکه نمایش خانگی و عدم گستردگی آن در سطح کشور.٣- استفاده از روش‌های سنتی توزیع و تبلیغ محصولات سمعی بصری.٤- رفتار غیرحرفه‌ای برخی فعالان این حوزه اعتماد مخاطبان را کاهش داده است به‌عنوان مثال فیلم‌‌های ویدئویی تولید شده و به‌عنوان فیلم سینمایی توزیع شده است. ٦- عدم اهتمام دولت به ایجاد زیرساخت‌های لازم برای به روز شدن این حوزه.

قوام حوزه نمایش خانگی چقدر می‌تواند به کمک سینماگران بیاید؟ راحت‌تر بگویم، در تجربه مدیریتی شما چشم سینماگران چقدر به شبکه نمایش خانگی است برای کسب درآمد؟

در شرایطی که ما محدودیت شدید سالن سینما در کشور داریم و تلویزیون هم بسیاری از فیلم‌های سینمای ایران را پخش نمی‌کند، بخش مهمی از بار اقتصاد فیلمسازی در کشور ما بر دوش شبکه نمایش خانگی خواهد بود.

چرا در ایران سرعت تغییر و تحولات شبکه نمایش خانگی به لحاظ تکنولوژی از دنیا بسیار عقب‌تر است؟ نگاه مدیران ترمز پیشرفت این حوزه است یا مسائل دیگری در این حوزه دخیل است؟

الف- نقش دولت : ١ - پژوهش‌های لازم در جهت به روز شدن این صنعت و آموزش آن به فعالان این حوزه.٢- رفع موانع قانونی برای ایجاد شبکه اینترانتی توسط بخش خصوصی و تعامل سازنده سازمان سینمایی و سازمان صدا و سیما. ٣- آموزش و فرهنگ‌سازی استفاده از فناوری‌های جدید این حوزه برای مخاطبان.

ب- نقش بخش خصوصی: بخش خصوصی شبکه نمایش خانگی در شرایط کنونی ریسک‌پذیری کمی برای تغییر دارد. تا سال ١٣٨٥ شبکه نمایش خانگی از اقتصاد بسیار کوچکی برخوردار بود و نحوه ارتباط مخاطب با این حوزه از طریق اجاره دی‌وی‌دی و ویدئو کلوپ‌ها بود . تغییر این شیوه به افزایش میلیونی تیراژ و فروش آن در سیستم پخش مویرگی و کاهش قیمت هر نسخه فیلم نیاز به ریسک داشت که بخش خصوصی حاضر به انجام آن نبود و در آن سال موسسه رسانه‌های تصویری با توزیع گسترده فیلم م مثل مادر وارد این دوران تازه شد و عملا بازار شبکه نمایش خانگی به شکل جدید بنیان گذاری شد.برخی از موسسات بخش خصوصی نمایش خانگی و البته برخی از مدیران دولتی فعال در این حوزه با تغییر و به روز شدن این صنعت مخالف هستند و مقاومت به خرج می‌دهند زیرا موقعیت تثبیت شده خودشان دچار مشکل خواهد شد.

عبور از وضعیت موجود که بر پایه تولید و توزیع نسخه دی‌وی‌دی فیلم است و ورود به فناوری‌های جدید و نمایش فیلم‌ها از طریق فضای اینترانت می‌تواند همزمان مشکل کپی غیر مجاز و مشکل عدم توزیع گسترده را برطرف کرده و در عین حال هزینه‌ها را کاهش داده و امکان انتخاب را برای مخاطب افزایش دهد.