مربی حرفه‌ای، اما گران قیمت

امیر عابدینی رئیس سابق فدراسیون فوتبال فدراسیون فوتبال قبل از بحث تمدید قرارداد کی‌روش و رقم آن باید بودجه‌اش را مشخص کند، آن هم بودجه‌‌ای که در داخل مجمع مصوب شده است. سال گذشته فدراسیون یک گزارش بودجه ۸۰میلیارد تومانی ارائه کرد که کمی ایراد داشت و قرار شد دوباره این بودجه اصلاح شود، اما هنوز ما هیچ اصلاحیه‌ای در خصوص این ردیف بودجه ندیده‌ایم. و اما چرا می‌گویم بودجه؟ شما تا بودجه‌تان مشخص نباشد نمی‌توانید برای خرج کردن برنامه‌ریزی کنید، این خرج‌ کردن شامل خرید مربی هم می‌شود. بودجه‌ای که الان فدراسیون برای پرداخت دستمزد کی‌روش در نظر گرفته تقریبا یک‌پنجم کل بودجه آن است؛ بنابراین من عقیده دارم ابتدا هیات‌رئیسه باید بودجه این خرید را تصویب کند بعد برویم با مربی چانه‌هایمان را بزنیم. شما وقتی صحبت از بودجه می‌کنید این بودجه فقط صرف پرداخت دستمزد مربی نباید شود؛ چرا که هزار و یک نوع هزینه دیگر هم دارید. این قضیه زمانی معنا و مفهوم پیدا می‌کند که شما ردیف تمام بودجه‌هایتان را مشخص کنید. مثلا بنویسید ۲۰درصد برای سرمربی X رقم هزینه‌های جاری و فلان مقدار هزینه ایاب‌ذهاب و ... بنابراین شما باید در وهله اول حساب و کتابتان را مشخص کنید بودجه‌تان را بنویسید بعد بروید حالا با هر سرمربی که می‌خواهید صحبت کنید حتی اگر کی‌روش باشد.

اما برویم سر بحث کی‌روش که آیا به درد ما می‌خورد یا نه. فدراسیون باید ابتدا برنامه دو، سه ساله آینده‌اش را مشخص کند ببیند هدفش از حضور در جام‌ملت‌ها چیست؟ برای تیم‌های امید جوانان و نوجوانان چه برنامه‌ای دارد بعد بیاید درخصوص اینکه آیا کی‌روش به درد ما می‌خورد یا نه با توجه به این برنامه‌ریزی‌ها تصمیم‌گیری کند.

حالا من یک سوال از کفاشیان و فدراسیون فوتبال دارم که با مربی‌ای که می‌خواهید قرارداد ببندید، آیا کشورهای دیگر هم او را می‌خواهند یا فقط ما دنبال او هستیم. آیا کی‌روش چیزی به فوتبال ما اضافه کرده یا نه؟

تا آنجا که من می‌دانم کی‌روش خواهان زیادی ندارد و فقط فدراسیون فوتبال ماست که دنبال او است. اما سر این بحث که آیا او چیزی به ما اضافه کرده یا نه. بگذارید با یک مثال توضیح دهم:

گواردیولا در بایرن‌مونیخ به عنوان یک مربی بزرگ، سبک جدیدی در فوتبال به نمایش گذاشت که فوتبال ماشینی آلمان به یک فوتبال منعطف و روان تبدیل شده و سپس این تیم در جام جهانی قهرمان شد. شما اگر نگاه کرده باشید ساختار تیم آلمان، تیم بایرن‌مونیخ بود و این یعنی همان حرف من که اثرات گواردیولا را در تیم ملی آلمان دیدیم. البته این حرف من نیست لوتارماتئوس که از آن به عنوان اسطوره فوتبال آلمان نام برده می‌شود می‌گوید اگر تیم ملی ما توانست در جام‌جهانی نتیجه بگیرد اثرات گواردیولا است پس شما اینجا می‌توانید به این نکته برسید که معنا و مفهوم تاثیر یک مربی در سطح فوتبال یک کشور چیست و چگونه می‌تواند آن کشور را منتفع کند. اما آیا شما با حضور کی‌روش توانستید چنین چیزی را در فوتبال ایران ببینید.

کی‌روش فقط در جام‌جهانی توانست به تیم فوتبال ما یک هویت بدهد. اما اثرگذاری و رشد در فوتبال ما اصلا دیده نشده است. من فکر می‌کنم مربیانی مثل رایکوف و افارل در سه دهه قبل و مربیانی مثل ایوویچ، برانکو یا استانکو از جمله مربیانی بودند که توانستند این تاثیرگذاری را در فوتبال ما داشته باشند. پس با این حساب باید به دنبال چنین مربیانی برویم که در فوتبال ما تاثیرگذار باشند نه اینکه به یک جام‌جهانی و جام‌ملت‌ها بسنده کنیم. صحبت دیگر من این است که چشم بسته و بر اساس یکسری احساسات نباید با کی‌روش تمدید قرارداد کنیم. به اعتقاد من باید براساس یکسری آنالیز و کارشناسی درست و حسابی کار او را چه قبل از جام‌جهانی و چه در خود جام‌جهانی بررسی کنیم. که اگر این بررسی مثبت و قابل قبول بود دوباره با او کار کنیم.

البته من منکر دانش کی‌روش نیستم. او مربی بسیار بزرگ و حرفه‌ای است و دانش فوتبالش خیلی زیاد است و به قولی دکترین خاص خودش را دارد، اما باید ببینیم آیا می‌تواند این دانش را به ما انتقال بدهد یا نه و آیا می‌تواند با فوتبال انطباق پیدا کند یا نه اینها سوالاتی است که باید خود کی‌روش جواب دهد.

و اما حالا سر این قضیه که آیا کی‌روش ۵/۲ میلیون یورو می‌ارزد یا نه شما باید بازار عرضه و تقاضای فوتبال را در دنیا بررسی کنید. یک زمانی شما روی خودتان یک قیمتی می‌گذارید، اما دلیل بر این نمی شود که آیا می‌ارزید یا نه. من نمی‌گویم کی‌روش اشتباه می‌کند شاید از قول خودش او این قیمت می‌ارزد، ولی به عقیده من رقم واقعی او این قیمت نیست. حال باید ببینیم آیا کی‌روش به اندازه این ۵/۲میلیون یورو می‌تواند روی فوتبال ما تاثیر بگذارد یا نه. و حرف دیگر من این است که کی‌روش بر چه اساسی این‌قدر به یکباره رقم قراردادش را بالا برده است؟ ۶۰درصد افزایش قیمت بسیار تعجب‌برانگیز است حالا با توجه به این قضیه باز هم تاکید می‌کنم آیا با اینکه او در ویترین جام‌جهانی به قول خودش خوش‌درخشیده آیا ۱۰ تا کشور یا حتی ۱۰ باشگاه دنبال او هستند؟ که فکر می‌کنم این‌گونه نباشد. تا آنجا که من خبر دارم فقط دو کشور سنگال و آفریقای جنوبی به دنبال او هستند، آن هم به صورت نصفه و نیمه. پس چرا ما باید به دنبال مربی به این گرانی برویم که خواهان ندارد. امیدوارم کفاشیان و همکارانش در این خصوص دقت کنند.

در مورد اینکه در اروپا چقدر به کی‌روش پول خواهند داد باید بگویم که در اروپا ما دو دسته مربی داریم، ابتدا مربی‌های درجه یک، مثل فرگوسن، مورینیو، کاپلو و ... که خب آنها قیمت بسیار بالا و در عین حال کارآیی زیادی دارند. اما کی‌روش در این دسته قرار ندارد. با اینکه او جزو ۴۰مربی برتر اروپا است اما در دسته دوم قرار می‌گیرد و باید آن را درجه ۲ به حساب بیاوریم و با یک چنین ارزیابی قیمت او بیشتر از یک میلیون یورو نیست.

می‌خواهم برای شما مثالی بزنم زمانی که آقای صفایی‌فراهانی رئیس فدراسیون بود در خصوص جذب مربی خارجی به او کمک کردم. آن موقع ابتدا به دنبال فیلیکس ماگات آلمانی رفتم که باشگاه‌های بزرگی چون هامبورگ و بایرن مونیخ دنبال او بودند. او را با رقمی نزدیک ۷۰۰هزار دلار راضی کرده بودند که بنا به دلایلی نشد. در عوض ایوویچ را با ۳۰۰هزار دلار به ایران آوردیم. کسی که همه از او به خوبی یاد می‌کنند و یکی از بزرگ‌ترین تئوریسین‌های فوتبال دنیا بود و اگر بخواهیم نرخ تورم امروز را با قیمت آن زمان مقایسه کنیم، فکر نمی‌کنم چیزی بیشتر از یک میلیون دلار الان شود. من معتقدم باید چنین مربیانی به ایران بیاوریم؛ چرا که سطح فکرشان به فوتبال ما خیلی نزدیک است. فوتبال ما در آن سطح نیست که مربیان بسیار بزرگ را به ایران بیاوریم ما باید مربی‌ای بیاوریم که حداقل یک سطح از ما بالاتر باشند تا بتوانیم ارتباط برقرار کنیم.

چنین مربیانی می‌توانند به اندازه یک نسل روی فوتبال ما تاثیر بگذارند، اما مربیانی نظیر فرگوسن یا کاپلو در یک مقطع زمانی کوتاه برای اینکه یک حرکتی کرده باشند جواب می‌دهند. اما از اثرگذاری خبری نخواهد بود چون این دسته از مربیان هیچ‌گاه بلندمدت در ایران نمی‌مانند. و اما درخصوص این سوال شما که آیا کی‌روش باعث صعود ما به جام‌جهانی شد مخالفم کی‌روش در این صعود سهم داشت، اما نه اینکه بخواهیم همه چیز را به او ربط دهیم. این کمال بی‌انصافی است که از نقش رئیس فدراسیون، کارمندان فدراسیون، مدیریت میدانی، بازیکنان و خیلی عوامل دیگر به راحتی بگذریم. به عقیده من صعود به جام‌جهانی حداقل پنج عامل اصلی دارد. که کی‌روش یکی از این عوامل است. به همین جهت من نهایتا ۲۰درصد سهم صعود را متعلق به کی روش می‌دانم.

به عقیده من کی‌روش ناجی نبود، بلکه کی‌روش یک ناخدا بود که پشت یک کشتی مجهز و کامل نشسته بود و توانست بدون اینکه این کشتی به کوه یخ بخورد آن را به مقصد برساند. برای همین باز هم می‌گویم همه چیز را به او ربط ندهید. و اما اینکه شما درباره این پرسیدید که آیا او به تیم ملی ما در جام‌جهانی اعتبار داد یا نه، به عقیده من تیم ما در این جام‌جهانی نصف جام‌جهانی ۹۸ فرانسه هم نبود.پس از آن جام‌جهانی ما بازیکنانی چون مهدی مهدوی‌کیا، علی دایی، کریم باقری، رضا شاهرودی، رضا ترابیان، مهدی پاشازاده، مهرداد میناوند و ... را به اروپا ترانسفر کردیم. جام جهانی یک مارکتینگ است، در جام جهانی ۹۸ پس از پیروزی مقابل آمریکا و نتیجه خوبی که مقابل یوگسلاوی سابق که کمتر از آرژانتین امروزی نبود، گرفتیم تمام دنیا برداشت خوبی از فوتبال ما کردند. و نتیجه‌اش هم همان ترانسفرها بود که گفتم، اما در این جام‌جهانی چه کردیم؟ کدام بازیکن مشتری اروپایی دارد؟ من می‌خواهم به شما بگویم برعکس ۹۸ عمل کردیم به جای اینکه بازیکن ترانسفر کنیم از اروپا بازیکن آورده‌ایم. اگر بازیکنانی مثل قوچان‌نژاد، دژآگه، شجاعی یا حتی علیرضا حقیقی که در روبین‌کازان بازی کرده بود نداشتیم نه تنها به جام‌جهانی صعود نمی‌کردیم؛ بلکه در جام‌جهانی همین یک مساوی را هم نمی‌گرفتیم. پس با تمام این اوصاف می‌خواهم بگویم آقای کی‌روش هیچ اعتباری به ما نداد. بلکه مربیانی مثل ایوویچ و استانکو بودند که به فوتبال ما اعتبار دادند و بازیکنان ما را به سطح اول اروپا معرفی کردند.

و اما اینکه شما می‌گویید اگر من رئیس فدراسیون بودم آیا این مربی را استخدام می‌کردم یا نه، مطمئن باشید با او قرارداد را تمدید نمی‌کردم. یا اصلا او را نمی‌آوردم. من دنبال مربی‌ای می‌رفتم بر اساس اهدافم و آن اهداف حضور در جام‌ملت‌ها و حضور در المپیک است. وقتی برنامه شما مشخص باشد براساس آن برنامه مربی می‌آورید. من مربی می‌آوردم که فقط یک تورنمنت به درد نخورد، بلکه مربی باشد که از سطح پایه تا بزرگسالان ما را دگرگون کند و یک سبک جدید به فوتبال ما اضافه شود. باز هم از آقای کفاشیان و همکارانش تقاضا می‌کنم در خصوص جذب کی‌روش بیشتر دقت کنند. من با شخصیت کی‌روش هیچ مخالفتی ندارم او واقعا مربی جنتلمن و بزرگی است اما براساس تاثیرگذاری‌اش او را آنالیز کنند و بعد با او تمدید کنند. امیدوارم بدانند که چه می‌خواهند.

مربی حرفه‌ای، اما گران قیمت