ترکیه توانست، ایران هم حتما می‌تواند

مهران دبیرسپهری پژوهشگر اقتصادی آیا واقع‌بینانه است که ایران در برنامه‌ای چهارساله به جمع ۱۰۸ کشور دارای تورم زیر پنج درصدی بپیوندد؟ در پاسخ به این سوال طرح‌شده توسط «باشگاه اقتصاددانان» باید بگویم نه تنها واقع‌بینانه است، بلکه حذف کامل تورم از اقتصاد، از نان شب ضروری‌تر است. اما برای آنکه بتوانیم ظرف دو سال به تورم هدف صفر درصد، ۲ درصد یا پنج درصد برسیم، لازم است نرخ تورم ماهانه به مدت دو سال به طور میانگین و به ترتیب صفر، ۲/۰ و ۴/۰ درصد باشد. به عبارت دیگر اگر بانک مرکزی انتشار پول را کاملا متوقف کند، بعد از حدود یک سال، نرخ تورم ماهانه صفر، حاصل می‌شود که اگر این نرخ را برای دو سال ثابت نگه دارد، درمجموع بعد از سه سال به نرخ تورم صفر خواهیم رسید. اقتصاددانان غربی به رهبری فریدمن بعد از حدود نیم قرن حاکمیت علم جدید اقتصاد، مهم‌ترین ضرر این علم را که انتشار پول است، کشف کردند. ولی اگر می‌خواستند به کلی آن را کنار بگذارند، باید این بنای چهل پنجاه ساله را به کلی ویران می‌کردند، به همین دلیل ترمزی برای انتشار پول گذاشتند که این ترمز، سقف تورمی حدود ۲ درصد در تمام کشورهای صنعتی بود. البته آنها این موضوع را هم در هیچ جا مطرح نکردند، ولی می‌توان از سری زمانی نرخ‌های تورم و رشد نقدینگی این کشورها در دو دوره قبل از دهه ۱۹۸۰ و دوره بعد از دهه فوق، این حقیقت را کشف کرد.

من معتقدم ظهور حزب اسلامگرا و سکولار عدالت و توسعه در ترکیه با خواست غرب بود و دقیقا با شروع حاکمیت این حزب در ترکیه است که رشد نقدینگی در این کشور از نرخ‌های نجومی قبل از آن تا مقادیر نزدیک به کشورهای صنعتی پایین آمد. چه بسا غربی‌ها این کشور را به‌طور غیرمستقیم آگاه کرده‌اند تا یک ترکیه قدرتمند را در برابر ایران ایجاد و در منطقه الگو کنند؛ البته بدون آنکه رمز پیشرفت ترکیه، که همانا توقف انتشار پول باشد، آشکار و فاش شود. جالب است که وقتی من این موضوع را با همکارم جناب آقای دکتر مهرابی مطرح کردم، ایشان که دکترای دامپروری از ایتالیا دارند و سال‌های متمادی (از مقطع دیپلم) در آن کشور زندگی کرده‌اند، گفتند: اتفاقا غربی‌ها از این خصلت‌ها دارند و مثالی را زدند. ایشان گفتند من در ایتالیا به‌طور اتفاقی به نتیجه یک تحقیق درخصوص پرورش بز دست پیدا کردم که محرمانه بود و مزایای بسیاری را برای این پرورش برشمرده بود، ولی آنها معتقد بودند که جهان‌سومی‌ها نباید از آن آگاه شوند و ما در ایران هنوز هم یک نظریه قدیمی را در دانشگاه‌هایمان تدریس می‌کنیم مبنی بر آنکه پرورش بز مضر است. در صورتی که شما اگر در کشورهای غربی وارد یک سوپرمارکت شوید، به‌راحتی می‌توانید شیر بز خریداری کنید.

ترکیه توانست، ایران هم حتما می‌تواند