باشگاه اقتصاددانان، فرصتی برای گفت‌وگوی عمومی

حجت‌الله میرزائی مدرس دانشگاه علامه طباطبایی علم اقتصاد برخورداری از مفاهیم و زبان فنی و تخصصی و روش‌علمی ویژه‌ای است که آن ‌را از سایر رشته‌ها متمایز و مرز این علم را با آنها روشن می‌کند و به‌حکم همین زبان ویژه، همانند هر رشته علمی دیگری محملی برای گفت‌وگوی تخصصی و علمی اقتصاددانان با یکدیگر پیرامون مسائل علمی و روش‌های حل مساله است. اما علم اقتصاد را کسانی زبان گفت‌وگوی عمومی میان مردم و دولت و نیز کارشناسان با این دو گروه نامیده‌اند. به‌ زبان دیگر علم اقتصاد زبان دموکراسی و گفت‌وگو و تفاهم عمومی پیرامون مسائل اساسی جامعه ازجمله، فقر و نابرابری، بیکاری و تورم و رشد و توسعه اقتصادی است.

این زبان باید زمینه‌های متقاعدسازی عمومی را برای به‌کارگیری موثر منابع محدود و همگرایی در دستیابی به اهداف مشترک ملی و اجرای موثر سیاست‌های اقتصادی فراهم کند. این گفت‌وگو اما نیازمند فضای مناسبی شامل موضوعات روشن، منطق و اصول گفت‌وگو، زبان مشترک و قابل فهم و نیز سخنگویانی پای‌بند به این اصول و برخوردار از انصاف و اعتدال است.

علاوه ‌بر این گفت‌وگوی کامیاب میان کنشگران اقتصادی (مردم به‌عنوان کارگزاران خرد اقتصادی، کارشناسان و سیاست‌گذاران اقتصادی) نیازمند محمل و فضایی مناسب برای گفت‌وگو است. رسانه‌های همگانی مورد وثوق و فراگیر و تریبون‌های عمومی شاید موثرترین محمل‌ها به‌شمار آیند، اما نقش موثر رسانه‌های مستقل در این میان بی‌بدیل و منحصربه‌فرد است.

متاسفانه، در گذشته هیچ‌گاه فضای گفت‌وگوی روشمند و موثری با اضلاع و ویژگی‌های یادشده در ایران شکل نگرفته‌است و هر یک از سه‌ گروه یادشده بی‌توجه به منطق و منطوق و صورت و محتوای سخن اضلاع دیگر، منویات و مضامین خود را به ‌فراخور توانایی و برخورداری از منابع مادی و معنوی به‌شیوه‌ای یکسویه و تک‌گویی به زبان آورده‌اند.

شکل‌گیری باشگاه اقتصاددانان با التزام جدی به اصول و منطق و روش گفت‌وگو، می‌تواند گامی نخست اما بسیار مهم و بلند در آغاز این فضای مورد نیاز به‌شمار آید. توفیق و کامیابی آن اما به مراقبت و تداوم و فراگیری بسیاری نیازمند است که امیدوارم حاصل آید.