پرونده امروز

دست خالی رشد اقتصادی

پرهام پهلوان : رشد اقتصادی باید پایدار، قابل لمس برای مردم و باعث افزایش رفاه آنها باشد تا مردم احساس کنند شرایط تغییر کرده است. تا زمانی که اثر رشد بر آموزش، بهداشت، افزایش کیفیت سبد مصرفی خانوار، افزایش قدرت خرید و سایر عواملی که مستقیما بر رفاه مردم اثرگذار است مشخص نشود، جامعه به سادگی آمارها را نمی‌‌‌پذیرد. رشد اقتصادی، با توجه به سهم بخش‌‌‌های مختلف اقتصاد از رشد، در صورت توزیع ناعادلانه درآمد و ثروت، نه‌‌‌تنها باعث افزایش رضایت عموم و رفاه اجتماعی نمی‌شود، بلکه حتی می‌‌‌تواند موجب افزایش شکاف طبقاتی و نارضایتی عمومی شود.

گزارش مرکز آمار ایران از رشد تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که تولید ناخالص داخلی با احتساب نفت و بدون احتساب نفت، به ترتیب ۴.۶ و ۲.۸درصد رشد داشته است. از مقایسه این دو عدد و با توجه به بررسی رشد بخش‌‌‌های مختلف فعالیت اقتصادی، این نتیجه به دست می‌‌‌آید که بخش بزرگی از این رشد اقتصادی، به علت رشد در بخش نفت و گاز طبیعی و توزیع آن بوده است. رشد بخش نفت‌‌‌وگاز، در کوتاه‌‌‌مدت اثر کمتری بر رفاه خانوار می‌‌‌گذارد؛ به‌خصوص در شرایط تحریمی که استفاده از درآمدهای نفتی چالش‌‌‌های متعددی دارد. بنابراین، در ۱۵فصل گذشته، با اینکه اقتصاد ایران رشد داشته است، احساس عمومی مردم نسبت به وضعیت انتظاری اقتصاد کشور کماکان منفی است. «باشگاه اقتصاددانان» در این پرونده به بررسی اهمیت اثرگذاری رشد بر رفاه مردم، ‌‌‌ چگونگی دستیابی به رفاه اجتماعی و دلایل دیده‌نشدن این رشد در زندگی آحاد اجتماعی پرداخته است.