دلارهای سرگردان به جیب اعراب می‌رود
سید حمود بن فیصل البوسعیدی، رئیس شورای همکاری خلیج‌فارس، اعلام کرد که برای مسافران کشورهای حاشیه خلیج‌فارس این مساله به معنای یک چیز است: اکنون مسافران می‌توانند تنها با یک ویزا در تمام کشورهای عضو سفر کنند. این ویزای توریستی یکپارچه، از بعد تئوری، درست مانند ویزای شینگن در اروپا خواهد بود که در حال حاضر به گردشگران اجازه می‌دهد با یک ویزا، یعنی ویزای شینگن، از ۲۷کشور عضو بازدید کنند. ۲۷کشور شینگن عبارتند از: اتریش، بلژیک، جمهوری چک، کرواسی، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایسلند، ایتالیا، لتونی، لیختن‌اشتاین، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالت، هلند، نروژ، لهستان، پرتغال، اسلواکی، اسلوونی، اسپانیا، سوئد و سوئیس.
ویزای توریستی یکپارچه برای کشورهای خلیج‌فارس در سال‌های ۲۰۲۵-۲۰۲۴ اجرایی خواهد شد. انتظار می‌رود که از این پس، کسانی که مایل به سفر به سایر کشورهای حوزه خلیج‌فارس هستند، بتوانند به‌راحتی این کار را انجام دهند. در حال حاضر، مسافران در صورتی که بخواهند چند کشور را در یک سفر واحد ببینند، نیاز به درخواست ویزاهای جداگانه برای هر کشور دارند. در حال حاضر، عمان و قطر تنها کشورهای حوزه خلیج‌فارس هستند که برای دارندگان گذرنامه هندی فاقد ویزا هستند. هندی‌هایی که به کشورهایی مانند بحرین، کویت و امارات متحده عربی سفر می‌کنند در حال حاضر نیاز به ویزای الکترونیکی یا «ای-ویزا» دارند. «فاطمه الصیرافی»، وزیر گردشگری پادشاهی بحرین، «عبدالله الصالح» معاون وزیر اقتصاد امارات و «فهد حمیدالدین»، مدیرعامل سازمان گردشگری عربستان سعودی (STA) در جریان «بازار سفر عربی» (ATM) -که در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ در دبی برگزار شد- برای اولین بار این خبر را اعلام و در نوامبر بار دیگر بر آن تاکید کردند.
الصیرافی گفت: «ما فرصت بزرگی داریم. تلاش ما این است که همه کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس را متحد کنیم. ما در سال ۲۰۲۲ حدود ۹.۹میلیون بازدیدکننده داشتیم.» به گفته الصیرافی، «ما می‌بینیم که این مساله ممکن است خیلی زود اتفاق بیفتد، زیرا می‌بینیم افرادی که از خارج از کشور به اروپا پرواز می‌کنند معمولا وقت خود را به جای یک کشور در چند کشور سپری می‌کنند. این کار واقعا ارزش دارد؛ برای همه ما میتواند ارزش داشته باشد زیرا می‌توانیم از آن درآمدهای سرگردان به نفع اقتصاد خود بهره‌برداری کنیم.» جام جهانی فوتبال که سال گذشته در قطر برگزار شد به‌عنوان یک «تحول یا آزمون آزمایشی» موفق برای همکاری متقابل بین کشورهای خلیج‌فارس تلقی شد. به‌عنوان مثال، عربستان‌سعودی در جریان این رویداد ویزای ۶۰روزه را به همه دارندگان «هایا کارت» ارائه کرد.
«فهد حمیدالدین» نیز توضیح داد که اگر سیستم ویزا پذیرفته شود، مسافران آینده به احتمال زیاد به بازدید از چند کشور در یک منطقه تمایل خواهند داشت، نه یک کشور واحد. عبدالله الصالح، معاون وزیر اقتصاد امارات گفت که کل منطقه شورای همکاری از «داشتن قوانین، سیاست‌‌‌ها و رویه‌‌‌های چتری برای تسهیل رشد سود خواهد برد.» وی افزود: «کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس بر این باورند که اگر تجربه خوبی را برای بازدیدکنندگان، به‌ویژه بازدیدکنندگان از راه دور که به این منطقه می‌آیند فراهم کنند، به جای بازدید از یک کشور، برنامه‌ای برای به حداکثر رساندن بازدید آنها از بیش از یک‌کشور در منطقه وجود خواهد داشت.»
زودتر از حد انتظار
«عبدالله بن توق المری»، وزیر اقتصاد امارات در آخرین «اجلاس هتلداری آینده» که در ابوظبی برگزار شد، اظهار کرد: چشم‌‌‌انداز سیستم ویزای شورای همکاری میتواند چشم‌‌‌انداز گردشگری منطقه را به طور قابلتوجهی بهبود بخشد. وی همچنین اشاره کرد که معرفی چارچوب جدید ویزا ممکن است «بسیار زود» اتفاق بیفتد. کشورهای شورا همگی در حال تنظیم ویزاها با سرعت‌های متفاوتی هستند و به گفته حمیدالدین، سیاست‌های ویزایی را «طبیعا دشوار» می‌کنند. با این حال، او تاکید کرد که «همکاری فعالانه میان طرف‌ها جریان دارد» و موفقیت هر کشور شورای همکاری موفقیت دیگر و مکمل کشورهای عضو است.
الصیرافی افزود که گفت‌وگوها ادامه دارد و ویزای شینگن برای منطقه خلیج‌فارس میتواند بسیار سودمند باشد. در حال حاضر، تنها شهروندان کشورهای عضو می‌توانند از سفر بدون ویزا در شورای همکاری برخوردار شوند. با این اقدام، بخش گردشگری در منطقه میتواند رشد قابلتوجهی داشته باشد. این تحول میتواند یک «تغییر بازی» برای اتباع خارج‌نشینی باشد که بیش از ۵۰درصد جمعیت شورای همکاری خلیج‌فارس را تشکیل می‌دهند. در حال حاضر، مهاجران باید هنگام سفر به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس به طور جداگانه برای ویزا اقدام کنند. با این حال، برخی از ملیت‌ها ممکن است از دسترسی بدون ویزا یا امتیازات ویزا در هنگام ورود برخوردار شوند. هدف شورای همکاری به گفته الصیرافی این است که آن دسته از سیاحان را که برای یک سفر طولانی مجبور می‌شوند چند توقف داشته باشند جذب کنند.
در همین حال، المری بر اهمیت ویزای شینگن در شورای همکاری خلیج‌فارس تاکید و اظهار کرد: «فکر می‌کنم ویزای واحد شورای همکاری چیزی است که روی میز بوده است. این مکمل همه استراتژی‌های شورای همکاری در مورد گردشگری بوده است. امیدواریم شاهد چیزی در مورد ویزای «پان- شورای همکاری» باشیم که امکان جابه‌جایی آسان‌‌‌تر افراد در داخل شورای همکاری خلیج‌فارس را فراهم می‌کند. به‌عنوان مثال، یک ساکن عربستان‌سعودی میتواند وارد امارات شود و بالعکس. فکر می‌کنم اینجاست که آینده گردشگری شورای همکاری خلیج‌فارس را می‌بینیم.»
روندهای گردشگری در شورای همکاری
در نیمه اول سال ۲۰۲۳، فرودگاه‌های امارات شاهد هجوم تعداد زیادی از مسافران بودند، به طوری که حدود ۶۲میلیون مسافر را جابه‌جا کردند. به گفته سازمان هواپیمایی کشوری امارات، این رقم نشان‌دهنده افزایش سالانه ۴۶درصدی است. از سوی دیگر، خطوط هوایی عربستان‌سعودی در ۶ماه اول سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۳.۷میلیون مسافر خارجی را در مسیرهای داخلی و بین‌المللی جابه‌جا کرده‌اند که نشان‌دهنده افزایش ۲۴درصدی در سال است. علاوه بر این، سازمان گردشگری و نمایشگاه‌های بحرین افزایش قابلتوجهی را در ورود گردشگران به ثبت رساند. در مجموع ۵.۹میلیون بازدیدکننده در نیمه اول ۲۰۲۳ وارد بحرین شدند.
گردشگری در قطر نیز در حال رونق است، در حالی که ورود مسافران بین‌المللی در نیمه اول سال‌جاری در مقایسه با سطوح قبل از همه‌گیری دوبرابر شده است. در عمان، افزایش گردشگری در رونق بخش هتلداری منعکس شده است. تا پایان ژوئن ۲۰۲۳، درآمد هتل‌ها در این کشور از ۲۸۵.۷میلیون دلار فراتر رفت که معادل افزایش ۳۲درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۲ است. خطوط هوایی کویت هم افزایش ۳۰درصدی درآمد، رشد ۴۵درصدی تردد مسافران در ترمینال۴ و افزایش ۳۴درصدی استفاده از هواپیما را به ثبت رساند.
سیستم ویزای یکپارچه از سال ۲۰۲۴
جاسم البودایوی، دبیر کل شورای همکاری خلیج‌فارس، نیز گفت که پیش‌بینی می‌شود این سیستم بین سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵ عملیاتی شود و تجربه سفر یکپارچه‌‌‌تری را در بین ۶کشور ایجاد کند. البودایوی تاکید کرد که این تصمیم صرفا اداری نیست، بلکه نشان‌دهنده تعهد به تقویت ارتباطات و هماهنگی میان کشورهای شورای همکاری است. پروژه یکپارچه ویزای توریستی خلیج‌فارس برای ساده کردن سفر، یک تجربه بی‌‌‌نظیر برای ساکنان و گردشگران است. انتظار می‌رود این امر به نوبه خود تاثیر مثبتی بر بخش‌های اقتصادی و گردشگری منطقه داشته باشد. علاوه بر ویزای توریستی یکپارچه، کشورهای شورای همکاری پیوند الکترونیکی جرایم ترافیکی بین کشورها را نیز تایید کرده‌اند.
علاوه بر این، یک استراتژی جامع برای مبارزه با مواد مخدر در دست اقدام است که هدف آن کمک قابل‌توجه به مبارزه با این چالش اجتماعی است. عبدالله الصالح، معاون وزیر اقتصاد امارات گفت که کل منطقه شورای همکاری از «داشتن قوانین، سیاست‌‌‌ها و رویه‌‌‌های چتری برای تسهیل رشد سود خواهد برد.» وی افزود: «کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس بر این باورند که اگر تجربه خوبی را برای بازدیدکنندگان به‌ویژه بازدیدکنندگان از راه دور که به این منطقه می‌آیند فراهم کنند، به جای بازدید از یک کشور، برنامه‌ای برای به حداکثر رساندن بازدید آنها از بیش از یک کشور در منطقه وجود خواهد داشت.»
