امارات از جان سودان چه میخواهد؟
از آن زمان تاکنون در مورد این وعده کمک مالی پرسش‌‌‌هایی مطرح شده است. چگونه یک گروه شبه‌‌‌نظامی کمتر شناخته‌‌‌شده توانست بیش از یک‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند؟ یک‌دهه پیش، دقلو (معروف به حمیدتی) چیزی جز یکی از رهبران «جانجاوید» نبود؛ نیروی شبه‌‌‌نظامی که توسط رئیس‌‌‌جمهور سابق سودان، عمر البشیر، در دارفور برای سرکوب شورش مستقر شده بود. خشونت و وحشت اعمال‌‌‌شده از سوی جانجاوید در جریان جنگ در دارفور سبب آواره‌شدن میلیون‌‌‌ها نفر و کشته شدن حدود ۳۰۰هزار غیرنظامی شد. تحقیقات دادگاه کیفری بین‌المللی (ICC) رهبران جانجاوید را به ارتکاب نسل‌‌‌کشی متهم کرد. خود حمیدتی آن‌‌‌قدر شخصیت برجسته‌‌‌ای بود که در دادخواست دادستان دیوان بین‌المللی کیفری برای صدور حکم بازداشت حضور داشت. جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت که گفته می‌شود توسط حمیدتی انجام شده است، مانعی برای به شهرت رسیدن رهبر جانجاوید نشد.
جزئیات کشف‌‌‌شده در مورد منبع ثروت این مرد ۴۹ساله و ظهور پرسرعت او در قدرت، انگشت را به‌‌‌سوی امارات نشانه می‌‌‌برد. بیش از هر کشور دیگری، این پادشاهی خلیج‌‌‌فارسی به‌‌‌شدت در تثبیت قدرت و نفوذ حمیدتی نقش دارد. گفته می‌شود که شتر‌‌‌دار سابق، متهم به نسل‌‌‌کشی، در صدر یک «مجتمع شبه‌‌‌نظامی-صنعتی» نشسته است که تا حد زیادی به لطف امارات هم یک نیروی نظامی بزرگ قدرتمند و هم منبع مستقل ثروت را کنترل می‌کند. «آر.اس.اف» با بیش از ۱۰۰هزار جنگجو، فراتر از ابزاری برای قدرت داخلی و کسب درآمد، به حمیدتی قدرت ژئوپلیتیکی می‌دهد که آماده است از سوی امثال امارات به خدمت گرفته شود تا در هر کجا که لازم باشد، خواسته‌‌‌های خود را عملیاتی کنند.
بر کسی پوشیده نیست که در سال‌های اخیر، امارات به‌‌‌عنوان یک بازیگر اصلی، نه‌‌‌تنها در خاورمیانه (جایی که از ثروت عظیم خود برای تاثیرگذاری بر رویدادها در سراسر منطقه استفاده می‌کند)، بلکه در سراسر جهان ظاهر شده است. در حالی که این کشور خود را به‌‌‌عنوان نیرویی برای ثبات معرفی می‌کند، نقش ابوظبی در ظهور حمیدتی تنها یکی از متعدد نمونه‌‌‌هایی است که نشان می‌دهد این کشور حوزه خلیج‌‌‌فارس چیزی غیر از این بوده است و توصیف دقیق‌‌‌ترش این است که امارات را عامل هرج‌‌‌ومرج و بی‌‌‌ثباتی بنامیم. نقش آن در تامین مالی و حمایت از مزدوران در کشورهایی مانند لیبی و یمن کاملا شناخته‌‌‌شده است. این کشور کوچک حوزه خلیج‌‌‌فارس که ۹میلیون نفر جمعیت دارد و اکثریت قریب به‌‌‌اتفاق جمعیتش را کارگران خارجی تشکیل می‌دهند (و اغلب با تحسین یا تحقیر به‌‌‌عنوان «اسپارت کوچک» شناخته می‌شود و قدرتی بیش از وزن خود دارد) به‌‌‌شدت به مزدوران متکی است.
در سال ۲۰۲۰، پنتاگون ادعا کرد که ابوظبی به تامین مالی گروه واگنر (مزدوران روسی) در لیبی کمک می‌کند؛ جایی که این گروه بازیگر اصلی در درگیری‌‌‌های جاری بوده و از «ارتش ملی لیبی» (LNA) به رهبری ژنرال خلیفه حفتر پشتیبانی می‌کند. حفتر در حال مبارزه با «دولت وفاق ملی» مستقر در طرابلس به رهبری نخست‌‌‌وزیر «فائز السراج» است که از سوی سازمان ملل و سایرین مانند ترکیه به رسمیت شناخته شده است. حمایت امارات متحده‌عربی از «ارتش ملی لیبی» شامل ارائه تجهیزات نظامی، آموزش و پشتیبانی هوایی و همچنین استخدام مزدوران از کشورهایی مانند سودان و سوریه برای جنگ از جانب «ارتش ملی لیبی» بوده است. برای کمک به تحکیم قدرت و نفوذ حمیدتی در سودان، هزار جنگجوی RSF برای حمایت از نیروهای متحد امارات اعزام شدند.
در یمن، جایی که چندی پیش توافق آتش‌‌‌بس بین عربستان‌سعودی و حوثی‌‌‌ها پس از هفت‌سال درگیری نظامی به امضا رسید، سربازان حمیدتی توسط کشورهای خلیج‌‌‌فارس به کار گرفته شدند. تعداد نیروهای سودانی در اوج جنگ یمن در سال‌های ۲۰۱۷-۲۰۱۶ به بیش از ۴۰هزار نفر رسید. امارات در بازگشت به سودان تسلیحاتی را در اختیار نیروهای RSF متعلق به حمیدتی قرار داده است. فیلم‌‌‌هایی از سوی «تلگراف» منتشر شده که جعبه‌‌‌هایی از گلوله‌‌‌های «گرمافشاری» ۱۲۰میلی‌متری با علامت‌‌‌هایی را نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ در صربستان تولید و بعدها به امارات عرضه شده‌‌‌اند. به گفته تحلیلگران مورداشاره در «تلگراف»، این ویدئو اعتبار امارات به‌‌‌عنوان یک میانجی بی‌‌‌طرف را تضعیف می‌کند. «کامرون هادسون»، افسر سابق سیا و کارشناس سودان، می‌‌‌گوید: «این اظهار واشنگتن مبنی بر اینکه امارات متحده شریکی در پیگیری صلح در سودان به‌‌‌عنوان بخشی از «کواد» است، باید به‌‌‌طور فزاینده‌‌‌ای با شک و تردید نگریسته شود.» «کواد» گروهی متشکل از بریتانیا، ایالات‌‌‌متحده، عربستان‌سعودی و امارات متحده است؛ گروهی که پس از کودتای ارتش سودان و نیروهای RSF در سال ۲۰۲۱ تلاش کردند حکومت غیرنظامی را بازگردانند.
به نظر میرسد خود حمیدتی در پاسخ به پرسش‌‌‌هایی در مورد منبع تعهد یک‌میلیارد دلاری وی در سال ۲۰۱۹ اذعان کرده که امارات «خیر» و «کمک‌کننده» اصلی ارتش خصوصی اوست. وی می‌‌‌گوید: «مردم می‌‌‌پرسند که ما این پول را از کجا می‌‌‌آوریم. ما حقوق سربازانمان را که در خارج از کشور می‌‌‌جنگند می‌‌‌پردازیم. در معادن طلا هم سرمایه‌گذاری‌‌‌هایی داریم و پول طلا و سایر سرمایه‌گذاری‌‌‌ها هم میرسد.» منبع مالی RSFکه شامل سودجویی از طریق تصاحب معادن طلای «جبل عامر» در دارفور است، به حمیدتی اجازه داده که درخواست‌‌‌ها برای قرار گرفتن نیروهایش در زیرمجموعه ارتش رسمی سودان را نادیده می‌گیرد.
چه چیزی باعث می‌شود که شبکه حمیدتی همچنان فعال باشد؟ «گلوبال ویتنس» -سازمان غیردولتی بین‌المللی که در سال ۱۹۹۳ تاسیس شد و برای از بین بردن پیوندهای بین بهره‌‌‌برداری از منابع طبیعی، درگیری، فقر و فساد کار می‌کند- مجموعه‌‌‌ای از اسناد فاش‌شده را یافت که نشان می‌دهد نه‌‌‌تنها حمیدتی توانسته است بخش بزرگی از صنعت طلای کشور را از طریق یک شرکت مرتبط تصرف کند، بلکه داده‌‌‌های بانکی فاش‌شده و اسناد شرکتی نشان می‌دهد که آنها از شرکت‌ها و بانک‌های پیشرو مستقر در سودان و امارات استفاده می‌کنند. اسناد بانکی فاش‌شده نشان می‌دهد که RSF حسابی به نام خود در بانک ملی ابوظبی دارد. «گلوبال ویتنس» گفت: «این شواهدی از استقلال مالی RSF ارائه می‌دهد.» «گلوبال ویتنس» در ادامه توضیح داد که با وجود قانون مبهم سال ۲۰۱۶ که شبه‌‌‌نظامیان را تحت کنترل رئیس‌‌‌جمهور به‌‌‌عنوان فرماندهی عالی نیروهای مسلح سودان قرار می‌دهد، در عین حال همین گزارش نشان می‌دهد که RSF ممکن است زیر کنترل مالی ارتش نباشد، چه رسد به اینکه زیر کنترل عناصر غیرنظامی شورای حاکمیت تقسیم قدرت باشد.
اسناد فاش‌شده در مورد RSF توضیح می‌دهد که چگونه این شبه‌‌‌نظامیان بیش از ۴۰میلیون دلار «برای پشتیبانی فنی» از منبعی ناشناس دریافت کردند و بیش از ۳۰میلیون دلار از آن پول را برای خرید وسایل نقلیه و تجهیزات ارتباطی استفاده کردند. این سند حاکی از آن است که RSF بیش از هزار وسیله نقلیه را طی شش‌ماه اول سال ۲۰۱۹ از دلالان اماراتی خریداری کرده است. این محموله هزارتایی شامل بیش از ۹۰۰دستگاه تویوتای هایلوکس و لندکروزر بود؛ مدل‌‌‌هایی که RSF اغلب آنها را به آنچه «فنی» می‌‌‌نامد تبدیل می‌کند تا بتواند بر روی آنها مسلسل حمل کرده و آنها را به خودروهای نظامی تبدیل کند. حمایت امارات متحده عربی از RSF نقش مهمی در توانمند کردن گروهی دارد که برای تحکیم قدرت خود متهم به نسل‌‌‌کشی است. ابوظبی از RSF برای پیشبرد منافع خود در سودان استفاده می‌کند که شامل تضمین دسترسی به منابع طبیعی سودان از جمله طلا و مقابله با نفوذ دیگر قدرت‌‌‌های منطقه‌‌‌ای است. حمایت این کشور از مزدوران و گروه‌‌‌های شبه‌‌‌نظامی در سراسر منطقه، تصویر کشوری را نشان می‌دهد که فعالانه به بی‌‌‌ثباتی و درگیری دامن می‌‌‌زنند.
