ناامید از بازگشت بازارسرمایه

فیروزه سالارالدینی/ تحلیلگر بازار سرمایه همان‌‌‌گونه که جدول زیر نشان می‌دهد، بورس در سه‌ماه تابستان۱۴۰۱ نسبت به سه‌ماه بهار در شرایط بدتری به سر برد و از رشد بازارهای موازی و تورم هم کاملا عقب افتاده‌‌‌ است. فرسایشی‌شدن روند مذاکرات برجامی بر آن تاثیر زیادی داشته است. بورس ما مستقیم و غیرمستقیم (از طریق هلدینگ‌ها و سرمایه‌گذاری‌‌‌ها) حدود ۸۰‌درصد در صنایع شیمیایی، نفت، معادن و فلزات قرار دارد و قیمت کامودیتی‌ها در آن بسیار موثر است. پس به منظور پیش‌بینی وضعیت بازار سرمایه در نیمه دوم سال، باید قیمت نفت، فلزات و کالاهای معدنی، نرخ ارز و وضعیت برجام را پیش‌بینی کرد.

نفت: افزایش قیمت نفت، یکی از عوامل بسیار مهم رشد نرخ‌های تورم در جهان است. در صورت ایجاد تورم بانک‌های مرکزی باید برای مهار آن، نرخ‌های بهره را بالا برد؛ در نتیجه، اقتصاد جهان با ریسک رکود مواجه خواهد شد. پس دنیا همه تلاش خود را برای عدم‌افزایش قیمت نفت انجام خواهد داد. از طرف دیگر، ضعف موجود در اقتصاد جهان، خود به خود از رشد قیمت نفت جلوگیری خواهد کرد. هرچند در پیش بودن زمستان در کنار اعمال تحریم‌‌‌های اتحادیه اروپا بر نفت روسیه (از 14 آذرماه 1401) می‌‌‌تواند سبب افزایش قیمت نفت باشد؛ اما طرح سقف قیمت نفت که مورد توافق کشورهای غربیG7 است، به عنوان عامل بازدارنده، سبب عدم‌رشد قیمتی قابل‌توجه در قیمت نفت خواهد بود. پس پیش‌بینی من برای قیمت نفت سبک ایران تحویل در اروپای غربی تا پایان سال 1401 حدود قیمت فعلی آن، یعنی 89 تا90 دلار در هر بشکه است.

فلزات و کالاهای معدنی: چین به عنوان مصرف‌کننده اصلی زغال‌سنگ و سنگ‌آهن و بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد در جهان، با کاهش رشد اقتصادی مواجه است. موجودی انبارهای فولاد این کشور نیز بالاست. احتمال تقویت دلار و کاهش تورم آمریکا هم بر قیمت کامودیتی‌ها فشار وارد می‌کند.

در بخش ساخت‌وساز این کشور بحران وجود دارد که سبب تظاهرات‌‌‌‌‌‌هایی در چند شهر و استان بزرگ چین شده است. همچنین وام‌‌‌گیرندگان از پرداخت اقساط وام‌‌‌های پیش‌‌‌خرید مسکن اجتناب کرده‌‌‌اند و قیمت مسکن در این کشور نزولی شده است. باید در نظر داشت که پکن از سال گذشته تاکنون، سیاست کووید-صفر خود را تغییر نداده است. دولت چین قصد ندارد این سیاست را کنار بگذارد. نتیجه این سیاست، کاهش شدید فعالیت‌‌‌های اقتصادی بوده و در ماه‌‌‌‌‌‌های آینده نیز پیش‌بینی نمی‌شود که شرایط به حالت عادی بازگردد. نرخ بیکاری در ماه ژوئیه حدود ۲۰‌‌‌درصد بوده و این بالاترین میزان بیکاری از زمان انتشار این آمار (سال ۲۰۱۸) است. پس پیش‌بینی می‌‌‌شود که قیمت فلزات و کالاهای معدنی رشد قابل‌توجهی نداشته باشد.

دلار نیمایی: با توجه به سیاست دولت در خصوص عدم‌افزایش شدید نرخ دلار، تا پایان سال 1401 نرخ دلار نیمایی حداکثر 30هزار تومان پیش‌بینی می‌شود.

برجام: به توافق در برجام حتی تا پایان سال امیدوار نیستم.

با توجه به جمیع مطالب گفته‌شده، نمی‌‌‌توانیم انتظار رشد در بازار سرمایه را داشته باشیم؛ ولی می‌‌‌توانیم کم‌کم شاهد کف‌‌‌های قیمتی باشیم که دیگر سهم‌‌‌ها به آنها بازنمی‌‌‌گردند؛ این یعنی آغاز روند صعودی آرام بلندمدت از ابتدای سال 1402. بنابراین سرمایه‌گذاری در این برهه زمانی در بورس را با احتیاط و تحلیل بنیادی پیشنهاد می‌‌‌کنم؛ چراکه احتمالا در بلندمدت بازدهی قابل قبولی کسب خواهد شد، اما کسب بازدهی کوتاه‌مدت در این برهه زمانی، بیشتر از هر وقت دیگر به سطح تجربه و دانش افراد بستگی دارد و از یاد نبریم، تا زمانی که پارامترهای بنیادی اقتصاد کلان ایران تغییرات مثبت قابل‌توجهی را تجربه نکنند، امیدی به روند صعودی پایدار بازارسرمایه نیست.