قیمتها بالا باقی میماند؟
واقعیت این است که جنگ روسیه علیه اوکراین و واکنش غرب به این اقدام، یعنی اعمال تحریمهای فراگیر علیه مسکو، نگرانیهایی درباره بروز شوک عرضه در بازار نفت پدید آورده و این نگرانیها منطقی است؛ زیرا روسیه صادرکننده بزرگ نفت و فرآوردههای نفتی است و بدون شک تنشهای موجود از عرضه نفت روسیه خواهد کاست. اوایل ماه گذشته، قیمت نفت برنت به بالاتر از ۱۳۰دلار در هر بشکه رسید. البته طی هفتههای اخیر، قیمتها در سطوح بسیار پایینتری نوسان کرده؛ اما هنوز هم قیمتها بالاتر از قبل از حمله روسیه به اوکراین است. همچنین قیمت نفت برنت نسبت به سال قبل ۷۰درصد بالاتر است.
بایدن تلاش کرده است تا تاثیر اقدامات غرب علیه روسیه، یعنی بالا رفتن قیمت نفت و بنزین را کم کند. نرخ تورم در آمریکا طی ماههای اخیر، بهسرعت رشد کرده و به بالاترین میزان در چهار دهه اخیر رسیده است. بالا رفتن قیمت نفت به رشد قیمت بنزین و تقریبا تمامی کالاهای دیگر کمک میکند و انتظار میرود، نرخ تورم در آمریکا و اقتصادهای بزرگ دیگر برای مدتی همچنان افزایش یابد. آمریکا بزرگترین تولیدکننده نفت در جهان است و روزانه ۱۲میلیون بشکه نفت تولید میکند. میزان تولید روسیه حدود ۱۰میلیون بشکه در روز است.
تحلیلگران میگویند، افزایش عرضه نفت آمریکا به بازار و کاهش فعالیتهای تولیدی در چین بر قیمتها فشار وارد کرده است. در روزهای اخیر، چین برای جلوگیری از شیوع کرونا، چند شهر بزرگ خود را قرنطینه کرده است که بدون شک این اقدام از مصرف نفت این کشور میکاهد. دادههای مربوط به ماه گذشته نشان داده است که فعالیتهای تولیدی چین کاهش یافته است. با آنکه برخی مقامات چین به کاهش سختگیریها در حوزه مهار کرونا اشاره کردهاند؛ اما رئیسجمهور این کشور سرسختانه خواستار اجرای محدودیتهاست تا کرونا بار دیگر در کل کشور شیوع پیدا نکند.
سیاستهای اوپکپلاس میتواند اثرات بزرگی بر بازار نفت داشته باشد؛ اما این ائتلاف در ماههای اخیر واکنش خاصی به تحولات بازار نفت نشان نداده و صرفا هر ماه ۴۰۰هزار بشکه بر عرضه نفت خود افزوده است. در نشست پنجشنبه گذشته اوپکپلاس، افزایش عرضه، کمی بیشتر از ماههای قبل بود و طبیعی است که تصمیم یادشده اثری بر بازار و قیمتها نداشت. نکته مهم این است که بهرغم تصمیم بایدن مبنی بر برداشت از ذخایر استراتژیک نفت آمریکا به مدت ۶ماه، قیمتها بالاتر از ۱۰۰دلار در هر بشکه باقی مانده است.
یکی از تحلیلگران میگوید: «کاملا مشخص است که چرا بایدن چنین تصمیمی گرفته است. قیمت بنزین و دیگر کالاها در آمریکا بهسرعت در حال افزایش است و همه انتظار دارند او اقدامی انجام دهد؛ اما باید به خاطر داشت که برای کاهش قیمتها ضروری است میزان عرضه بسیار افزایش یابد. مصرف روزانه نفت در جهان ۱۰۰میلیون بشکه است و یکمیلیون بشکه در مقابل آن بسیار ناچیز است. آنچه واقعا میتواند قیمت نفت را به شکل پایدار و چشمگیر کاهش دهد، اقدام اوپکپلاس است. البته مشخص نیست که آیا این ائتلاف مایل به افزایش عرضه است یا نه.» سرنوشت جنگ اوکراین و وضعیت کلی اقتصاد چین، دو عامل دیگر هستند که بر قیمتها تاثیر میگذارند. بازار باید خود را برای دوره طولانی تنشها در اوکراین و تحریمها علیه روسیه آماده کند.