معمای رگولاتوری در بازار
در روزهای پایانی هفته قبل، تقریبا هر روز قیمت بیت‌کوین که از لحاظ ارزش بازار بزرگ‌ترین ارز دیجیتالی است، بین ۵ تا ۱۰درصد سقوط کرد و از ابتدای سال‌جاری میلادی تاکنون قیمت این ارز ۲۵درصد کاهش یافته است. همچنین قیمت اتریوم که پس از بیت‌کوین بیشترین ارزش بازار را دارد، عملکرد بدتری داشته و گاه سقوط روزانه قیمت آن به ۱۵درصد نیز رسید. قیمت این ارز از ابتدای سال‌جاری تاکنون حدود ۴۰درصد پایین آمده است. کاهش قیمت‌ها در روزهای اخیر، ادامه کاهشی است که از قبل از شروع سال‌جاری شروع شده و می‌‌‌بینیم که حدود ۱۳۰۰میلیارد دلار از ارزش بازار ارزهای دیجیتالی کاسته شده است. اوایل ماه نوامبر، هنگامی‌که قیمت برخی ارزهای دیجیتالی از جمله بیت‌کوین و اتریوم به ارقام بی‌سابقه رسیده بود، ارزش بازار این ارزها به بالاتر از ۳هزار میلیارد دلار رسید. اما اکنون بنا به اعلام «کوین مارکت کپ» ، به محدوده ۱۷۰۰میلیارد دلار کاهش یافته است.
بحث‌‌‌ها درباره نقاط قوت و ضعف بازار ارزهای دیجیتالی همواره داغ بوده است. طرفداران این ارزها میگویند ارزهای یاد شده ظرفیت دگرگون کردن ساختارهای مالی جهان را دارد. آنها تلاش می‌‌‌کنند بر گستره استفاده از آنها به عنوان ذخیره ارزش یا ابزار جایگزین پرداخت بیفزایند. اما واقعیت این است که بسیاری از سرمایه‌گذاران در بازارهای ارزهای دیجیتالی با اهداف سفته بازانه به خرید و فروش این ارزها می‌پردازند و امیدوارند سود فوری از فعالیت در این بازار کسب کنند. در واقع مبنای سرمایه‌گذاری آنها در این بازار، امیدواری به فروش ارزها در آینده با قیمت بالاتر است. سقوط اخیر قیمت ارزهای دیجیتالی خطرات این رویکرد را به سرمایه‌گذاران گوشزد میکند.
در ماه‌‌‌های اخیر‌میلیون‌‌‌ها نفر از مردم آمریکا وارد بازار ارزهای دیجیتالی شده‌اند. به‌ویژه طرفداران بیت‌کوین این گونه استدلال می‌‌‌کنند که ارزش این ارز در محدودیت عرضه آن نهفته است زیرا شبکه بیت‌کوین به شکلی است که تنها اجازه می‌‌‌دهد ۲۱میلیون عدد از این ارز استخراج شود. آنها میگویند بیت‌کوین یک حوزه امن سرمایه‌گذاری در دوران‌‌‌های تورم بالاست. اما قیمت کالاها در آمریکا در حال افزایش با بالاترین سرعت در چهل سال اخیر است و شاهد سقوط قیمت بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتالی هستیم. این کاهش قیمت، اعتبار استدلال طرفداران بیت‌کوین را زیر سوال می‌‌‌برد. بانک مرکزی برای مبارزه با تورم قصد دارد نرخ‌های بهره را بالا ببرد و این عامل سبب خروج سرمایه‌گذاران از بازار شده است. در روزهای اخیر کاهش شدید شاخصهای مالی در مرکز توجه سرمایه‌گذاران بوده است. دو شاخص متوسط صنعتی داوجونز و استاندارد‌اند پورز پیوسته کاهش یافته‌‌‌اند و فاصله آنها با اوج قبلی بیشتر شده است. شاخص نزدک نیز سقوط کرده است. اما به جای آنکه سرمایه‌گذاران پول خود را از بورس خارج و در بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کنند، کاهش قیمت بیت‌کوین شدیدتر از کاهش شاخصهای مالی بوده است.
مدیر بخش سرمایه‌گذاری در شرکت ودبوش سیکیوریتیز میگوید: «با توجه به نرخ بالای تورم که پیش‌بینی شده ادامه پیدا کند، تصور می‌شد جذابیت ارزهای دیجیتالی بیشتر شود، اما بین بیت‌کوین و سهام همبستگی بالا مشاهده می‌شود.» یکی دیگر از تحلیلگران میگوید: «سیاست‌های به شدت انبساطی بانک مرکزی طی دو سال اخیر سبب خوش‌بینی سرمایه‌گذاران به افق بازار ارزهای دیجیتال شد. این جزء طبیعت بشر است که فکر میکند مشغول پول درآوردن است بنابراین افراد واقعا باهوش تصور می‌کردند قیمت‌ها همچنان بالا خواهد رفت. برای مدتی حق با آنها بود، اما نه به آن میزان که تصور می‌کردند.»از دید این تحلیلگر، بیت‌کوین خود را به عنوان نوعی «طلای نسل بعد» اثبات خواهد کرد. اما مدت‌ها طول کشید تا سرمایه‌گذاران به ایمنی آن باور پیدا کنند. نکته مهم دیگر این است که نوسان‌های شدید قیمت ارزهای دیجیتالی و حضور تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران در این بازار سبب شده، واشنگتن بر این بازار تمرکز کند. این پرسش برای قانون‌گذاران و دولت مطرح است که این فناوری نوظهور چطور باید تحت نظارت قرار گیرد و چه مقرراتی باید برای آن تدوین شود؟ توجه قانون‌گذاران و دولت به این بازار سبب شده تعداد زیادی از لابی‌ها تلاش کنند از اعمال نظارت سختگیرانه بر این بازار جلوگیری کنند و این در حالی است که هنوز مشخص نیست، مقرراتی که در آینده تدوین می‌شود، چه ویژگی‌‌‌هایی خواهد داشت.
تازه‌ترین سقوط قیمت ارزهای دیجیتالی همزمان با اقدامات بانک مرکزی برای راه‌اندازی ارز دیجیتالی خود رخ داده است. این ارز دیجیتالی شبیه پول الکترونیکی است که بانک مرکزی از آن پشتیبانی میکند. پایان هفته گذشته بانک مرکزی گزارشی درباره گزینه‌هایی که در این حوزه در اختیار دارد، منتشر کرد. ماه‌ها بود که متخصصان بازار ارزهای دیجیتالی، اقتصاددان‌‌‌ها و قانون‌گذاران منتظر بودند دیدگاه‌‌‌های بانک مرکزی را درباره ارز دیجیتالی این نهاد بدانند، اما در این گزارش، پاسخ‌‌‌های قاطع و شفاف به پرسش‌‌‌های موجود داده نشده و در عوض، به نقاط قوت و ضعف هر تصمیم اشاره شده است. بانک مرکزی آمریکا برخلاف برخی دیگر از بانک‌‌‌های مرکزی که با سرعت در حال پیشبرد پروژه ارز دیجیتالی خود هستند، بسیار آهسته در این حوزه قدم برداشته است. بانک مرکزی به وضوح اعلام کرده که به جای ورود به یک مسابقه برای غلبه بر رقبا، صبر خواهد کرد. همچنین مقامات بانک مرکزی بارها گفته‌اند هرگونه اقدام در حوزه ایجاد ارز دیجیتالی این نهاد به رضایت قانون‌گذاران کنگره وابسته است.
افت شدید قیمت ارزهای دیجیتالی همزمان با کاهش چشمگیر شاخصهای مالی رخ داده است. تقریبا قیمت‌ها در تمامی بخش‌های بورس کاهش یافته و افت قیمت سهام شرکت‌های بزرگ فناوری نظیر اپل و نتفلیکس بسیار شدید بوده است. افت شاخصهای بورس سبب تعجب سرمایه‌گذاران شده است. زیرا سال پیش عملکرد بازار بسیار خوب بود در حالی که همه‌گیری، رشد نرخ تورم و بی‌ثباتی در بازار کار به دیگر بخش‌های اقتصاد لطمه می‌زد. به‌رغم افت و خیزهای شدید قیمت ارزهای دیجیتال و نقاط ضعف متعدد این بازار، در سال‌‌‌های اخیر اقبال عمومی به ارزهای یاد شده به شدت افزایش یافته است. در چند سال گذشته حدود ۳۰هزار خودپرداز بیت‌کوین در نقاط مختلف آمریکا نصب شده است. هفته گذشته شهردار جدید نیویورک اعلام کرد نخستین حقوق خود را صرف خرید دو ارز دیجیتالی میکند. دفتر شهردار اعلام کرده که حقوق او در کوین بیس یعنی پلتفرم آنلاین خرید ارزهای دیجیتالی سپرده می‌شود و سپس از آن برای خرید اتریوم و بیت‌کوین استفاده خواهد شد.
