همه می‌دانند که سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران به نتیجه نرسیده و ایران به روش‌های مختلف توانسته به مسیر خود ادامه دهد. اما به نظر می‌رسد هم ایران و هم آمریکا در احیای توافق هسته‌ای منافع بزرگی دارند و به همین دلیل است که به‌رغم اختلافاتی که وجود دارد، مذاکرات در ماه‌های اخیر ادامه پیدا کرده است.

درباره افق مذاکرات و محتوای توافقی که احتمالا حاصل خواهد شد، گمانه‌زنی‌های گوناگون وجود دارد. برخی منابع نزدیک به مذاکرات می‌گویند دو طرف تااندازه‌ای از مواضع اولیه خود صرف نظر کرده‌اند و احتمال حصول توافق در آینده نزدیک وجود دارد. از سوی دیگر برخی کارشناسان معتقدند رسیدن به توافق با توجه به موانع موجود دشوار است.

ایران برای خنثی کردن تحریم‌های آمریکا تلاش کرده به روش‌های مختلف این تحریم‌ها را دور بزند و به نظر می‌رسد در این حوزه موفقیت‌هایی کسب شده است. البته به باور کارشناسان، اگر تحریم‌های سنگین آمریکا علیه ایران باقی بماند حتی شرکت‌های چینی حاضر نخواهند بود با این کشور به همکاری بپردازند زیرا این همکاری بر فعالیت‌های آنها در دیگر نقاط جهان تاثیر خواهد گذاشت. کشورهای دیگر نیز هر کدام منافع مشخصی دارند که باعث شده مذاکرات بسیار پیچیده‌‌تر شود.

 با توجه به اتفاقاتی که در چند سال گذشته افتاد، طرفین نسبت به گذشته کمتر به یکدیگر اعتماد دارند و سعی می‌کنند محتاطانه‌‌تر رفتار کنند. ایران به دنبال آن است که آمریکا تعهد محکمی دهد که همانند گذشته به شکل یکجانبه از آن خارج نشود و با عوض شدن دولت در سال‌های دیگر خدشه‌‌ای به این قرارداد وارد نشود.

از طرف دیگر، متغیر دیگری که باعث شده مذاکرات نسبت به سال‌های گذشته پیچیده‌‌تر شود، عدم مذاکره مستقیم دولت ایران و آمریکا است. امری که در طول مذاکرات برجام در سال‌های گذشته اتفاق می‌‌افتاد و طرفین بدون واسطه با یکدیگر به بحث‌‌ و گفت‌وگو می‌‌نشستند.

با در نظر گرفتن تمامی این متغیرها و شرایط به وجود آمده طبیعی است که دست یافتن به یک نقطه مشترک که مورد توافق همه کشور‌‌های مذاکره‌کننده باشد، امری دشوار است. در چند روز گذشته خبر خاصی از طرفین نیامده و برخی بر این عقیده‌اند که مذاکرات در ریل توافق قرار دارد و کشورها  نمی‌خواهند که شوکی به گفت‌وگوها وارد شود.

در مطالب حاضر به وضعیت کنونی مذاکرات، دیدگاه‌هایی که درباره افق مذاکرات مطرح است، تلاش‌های ایران برای حرکت به سمت شرق و دور زدن تحریم‌ها و موانعی که در مسیر حصول توافق وجود دارد اشاره شده است.

 

 

اخبار مرتبط