دموکراتهای نگونبخت
البته اکنون شرایط نسبت به سال قبل بسیار بهتر است. بسیاری از کسانی که قصد داشتند برای جشن شکرگزاری کالا و هدیه بخرند، درباره قیمتهای بالا که سبب شده است تمامی افزایش حقوق آنها در ماههای اخیر عملا از میان برود، ناراضی هستند. قیمت همهچیز، بهویژه بنزین و مواد غذایی، بیش از افزایش حقوق آنها بالا رفته و به نظر میرسد، فعلا روند رشد قیمتها معکوس نخواهد شد. برای مثال، قیمت یک گالن بنزین، اکنون نسبت به تابستان، حدود ۲۵درصد بیشتر است؛ در حالی که دستمزد یک نیروی کار در فروشگاه والمارت، ۲دلار به ازای هر ساعت افزایش یافته است. به همین دلیل، اکثر مردم در مدیریت هزینههای خود با مشکل مواجهاند. دستمزد ساعتی نیروی کار یادشده، از ۱۴دلار به ۱۶دلار افزایش یافته، اما این افزایش تنها برای پرداخت پول بنزین کافی است و افزایش قیمت دیگر کالاها بر سبد خانوار فشار وارد میکند. بسیاری از شهروندان آمریکایی که علاقهمند به هیچیک از دو حزب دموکرات و جمهوریخواه نیستند، این دو حزب را مقصر نمیدانند؛ اما وقتی اوضاع دشوار میشود، میزان نارضایتی آنها از حزب دموکرات که قدرت را در کشور در دست دارد، بیشتر میشود. بسیاری از افرادی که در انتخابات ریاستجمهوری سال گذشته به بایدن رای دادند، اکنون از او ناامید شدهاند. در این میان، دموکراتها درباره تاثیر رشد نرخ تورم بر دیدگاه عمومی درباره این حزب در انتخابات میاندورهای کنگره در سال آینده میلادی، نگران هستند. در مقابل، جمهوریخواهان مطمئن هستند که افزایش هزینههای زندگی، عامل بسیار مهمی برای پیروزی نامزدهای این حزب در انتخابات یادشده است. تصویب برنامه هزار میلیارد دلاری توسعه زیرساختها و برنامه ۲۲۰۰میلیارد دلاری تامین اجتماعی و مقابله با تغییرات آبوهوایی از سوی دموکراتهای کنگره، اقداماتی پرطرفدار هستند که نامزدهای دموکرات امیدوارند بتوانند، با تکیه بر آنها در انتخابات میاندورهای سال آینده، رایدهندگان را جذب کنند. بسیاری از سیاستهایی که قرار است در این برنامهها اجرا شود، پرطرفدار هستند؛ اما بهرغم افزایش سطح دستمزدها و کاهش نرخ بیکاری، این ریسک برای حزب دموکرات وجود دارد که بالاترین نرخ تورم در ۳۰سال اخیر، یک محیط منفی سیاسی علیه این حزب به وجود آورد و این حزب، انتخابات را به رقبای جمهوریخواه خود واگذار کند.
ابتدا پیشبینی میشد، رشد نرخ تورم بهزودی معکوس خواهد شد، اما مدتی است که هم بانک مرکزی و هم وزارت دارایی، از بالا باقی ماندن نرخ تورم در ماههای آینده صحبت میکنند. برخی مقامات بانک مرکزی خواستار محدود شدن سریعتر سیاستهای حمایتی برای مهار تورم شدهاند. در حال حاضر، اکثریت دموکراتهای کنگره، اکثریت مطمئن و زیاد نیستند و هرگونه تغییر کوچک در دیدگاه رایدهندگان، میتواند کنترل کنگره را از دست دموکراتها خارج کند. نکته دیگر این است که در بسیاری از ایالتها، فرماندارها، جمهوریخواه هستند و احتمال دارد در انتخاباتهای ایالتی آینده جمهوریخواهان به پیروزی برسند.
نظرسنجیهای گوناگون از کاهش شدید محبوبیت بایدن حکایت دارند. مسلما جمهوریخواهان از هر ابزاری که بتوانند از آن برای غلبه بر دموکراتها در انتخابات آتی بهره ببرند، استفاده خواهند کرد. برخی تحلیلگران میگویند، حتی در یک محیط مناسب برای دموکراتها، احتمال اینکه در انتخابات آتی، آنها اکثریت خود را در مجلس نمایندگان از دست بدهند، زیاد است و اگر نرخ تورم بالا باقی بماند، شرایط اصلا به نفع دموکراتها نخواهد بود. بایدن اخیرا سفرهای متعددی به ایالتهای گوناگون داشته و به کارخانههای خودروسازی، بنادر و... سر زده است. این اقدام او تحتالشعاع ترس و نگرانیها درباره تورم قرار گرفته است. برنامههایی که دموکراتها برای سالهای آینده تدوین کردهاند، میتواند به کاهش آلودگیهای زیستمحیطی منجر شود، اما امسال در تعطیلات شکرگزاری، هنگامی که مردم برای سر زدن به نزدیکانشان مسافرت میکنند، مجبورند مبلغ بسیار زیادی برای پر کردن باک اتومبیل خود بپردازند. آنها اصلا از وضعیت کنونی راضی نیستند.
الیسا اسکوتکین، نماینده دموکرات از ایالت میشیگان، در نامهای به بایدن، به نرخ بالای تورم بهعنوان فوریترین عامل نگرانی مردم این ایالت، اشاره کرده است. او که قبلا تحلیلگر سازمان سیا در عراق بود، از بایدن خواسته است با اعمال فشار بر عربستان، ترتیبی دهد تا از طریق افزایش عرضه نفت، قیمتها کاهش یابد. در برخی ایالتها طرفداران دموکراتها خیلی بیشتر از جمهوریخواهان نیستند؛ این امر به این معناست که در انتخابات میاندورهای سال آینده، هر گونه نارضایتی از وضعیت اقتصادی و رشد قیمتها به زیان دموکراتها خواهد بود. در سالجاری میلادی، جشن شکرگزاری از بسیاری جهات با سال گذشته و سالهای قبل متفاوت است، اما به نظر میرسد یکی از مهمترین تفاوتها، تغییرات ایجادشده در قیمت تمامی کالاها و هزینههای خانوادههای آمریکایی است.
با آنکه طی ۱۸ماه اخیر، برنامههای بزرگ حمایتی اجرا شده و مبالغ زیادی به حساب خانوارها واریز شده است، اما شرایطی که در ماههای اخیر به وجود آمده و پیشبینی میشود ادامه پیدا کند، نارضایتی گسترده رای دهندگان را به همراه داشته است. ابهام درباره آینده، عامل بعدی نارضایتیهاست. مشخص نیست کاستن از برنامههای حمایتی از سوی بانک مرکزی، چه میزان در جلوگیری از رشد نرخ تورم موثر است. همچنین هنوز درباره زمان افزایش نرخهای بهره اظهار نظر رسمی صورت نگرفته است. فعلا دیدگاه فراگیر این است که نرخ تورم بالا باقی میماند و بانک مرکزی قصد ندارد در دو فصل آینده، تغییری در نرخهای بهره به وجود آورد. دموکراتها میدانند که مدتهاست افزایش قیمت کالاهای مصرفی، به موضوع اصلی بحث در خانوادهها تبدیل شده است و اگر تغییری به وجود نیاید، شانس آنها برای حفظ کنترل بر کنگره در انتخابات سال آینده بسیار پایین است.
مصاحبههایی که با مصرفکنندگان ایالتهای مختلف انجام شده است، نشان میدهد آنها بهمنظور تهیه مواد غذایی برای جشن شکرگزاری، باید نسبت به سال قبل، مبالغ بیشتری پرداخت کنند. نرخ تورم هم که ماه قبل ۲/ ۶درصد اعلام شد، در برخی کالاها بسیار بالاتر است. قیمت گوشت و تخممرغ بیش از ۱۰درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است و خانوادهها نگران آن هستند که این رشد قیمتها ادامه پیدا کند. عدهای از مردم، دولت را مسوول وضعیت تورم نمیدانند. یکی از کسانی که در انتخابات سال پیش به بایدن رای داد، میگوید: «دولت بایدن در رشد قیمتها مقصر نیست. همهگیری کرونا به بسیاری از بخشها، از جمله حملونقل و فرآیندهای تحویل کالا، صدمه زده است. طبیعی است که قیمتها بالا میرود.» البته همه مثل او فکر نمیکنند. طی ماه جاری در برخی انتخاباتهای کشور، بهویژه در ویرجینیا، جمهوریخواهان توانستند بر دموکراتها غلبه کنند. یکی از استراتژیستها میگوید: «افزایش قیمت کالاهای مصرفی، نقش مهمی در تغییر دیدگاه رایدهندگان داشته است. در انتخابات سال آینده نیز عامل اصلی تصمیمگیری رایدهندگان، هزینه زندگی است و مردم، دموکراتها را مسوول این وضعیت میدانند و میگویند در دوره ترامپ قیمتها بالا نبود.»
در این میان، اقتصاددانها میگویند، رشد تقاضا پس از بازگشایی اقتصاد و اختلالهای موجود در زنجیرههای بینالمللی تامین، دو عامل افزایش قیمت کالاها هستند. در مورد قیمت نفت، موضع اوپکپلاس در حوزه عرضه سبب رشد قیمتها شده است. برخی اقتصاددانها و جمهوریخواهان میگویند، برنامه ۱۹۰۰میلیارد دلاری دموکراتها که فصل بهار به تصویب رسید، عامل تحریک بیش از حد تقاضا بوده است. آنها هشدار دادهاند که برنامه جدید که هدف آن، کمک به خانوادههای فقیر است، به رشد بیش از پیش قیمتها منجر خواهد شد. این در حالی است که کاخسفید معتقد است، رشد قیمتها حاصل عوامل زودگذر و وابسته به همهگیری کروناست و در نهایت در ماههای آینده، نرخ تورم کاهش خواهد یافت. موسسه «مدودیز آنالیتیکس» معتقد است، در سهماهه پایانی سال آینده، نرخ تورم به ۵/ ۲درصد کاهش خواهد یافت. طی یکسال، اتفاقات بسیار زیادی میتواند در حوزه اقتصاد و فضای سیاسی رخ دهد، اما استراتژیستهای جمهوریخواه از نامزدهای این حزب خواستهاند بر نرخ بالای تورم تاکید کنند و حزب دموکرات را حزب تورم بنامند.