عملکرد حیرت‌انگیز وال‌استریت
واقعیت این است که مجموعه‌ای از موانع در برابر رشد شاخص‌های مالی وجود دارد: برنامه‌های مالیاتی که بایدن قصد دارد اجرا کند، مقرراتی که در ارتباط با برنامه‌های بزرگ مبارزه با تغییرات آب و هوایی در نظر گرفته می‌شود و خطر بیش از حد داغ شدن اقتصاد عواملی هستند که می‌توانند بر بورس آمریکا فشار وارد کنند.
اما تاکنون سرمایه‌گذاران کاملا درباره افق اقتصاد و عملکرد شرکت‌ها خوش‌بین بوده‌اند. استراتژیست بانک جی‌پی مورگان می‌گوید: «به‌دلیل برنامه‌های بزرگ حمایتی و به‌رغم تعداد بسیار زیاد فرمان‌های اجرایی که بایدن صادر کرده، طی ۱۰۰ روز نخست ریاست‌جمهوری او بهترین عملکرد بورس حداقل در ۷۵ سال اخیر مشاهده شده است. این نتیجه برای کسی که ترامپ او را «جو خوابالو» توصیف می‌کرد بد نیست و در واقع بسیار خوب است.» اما قضاوت درباره عملکرد یک رئیس‌جمهور در یک مدت کوتاه ۱۰۰ روزه چندان منطقی نیست، به‌ویژه در مورد بایدن به راحتی نمی‌توان گفت رشد قابل ملاحظه بورس در این دوره حاصل انتخاب او به ریاست‌جمهوری بوده یا این رشد تداوم روند رونقی است که از اواخر مارس سال گذشته آغاز شده و تاکنون تقریبا به‌طور پیوسته ادامه داشته است.
استراتژیست موسسه نشنال سکیوریتیز می‌گوید: «فرقی نمی‌کرد امسال چه کسی رئیس‌جمهور آمریکا باشد در هر صورت بورس رشد می‌کرد و فقط کافی بود رئیس‌جمهوری مانعی در برابر رشد شاخص‌ها ایجاد نکند.» کنگره آمریکا از پیش برنامه حمایتی ۳ هزار میلیارد دلاری را به تصویب رسانده بود و بانک‌مرکزی از انواع برنامه‌های انبساطی برای کمک به اقتصاد و شرکت‌ها استفاده کرده است. کاهش نرخ‌های بهره به نزدیکی صفر و خرید ماهانه میزان بالای اوراق قرضه جزو برنامه‌هایی است که در یک سال اخیر از سوی بانک‌مرکزی اجرا شده است. در مجموع ۵۳۰۰ میلیارد دلار برای برنامه‌های مربوط به حمایت از اقتصاد و مقابله با اثرات همه‌گیری کرونا اختصاص یافته و برنامه بانک‌مرکزی برای خرید اوراق قرضه سبب شده تراز این نهاد دو برابر شود یعنی به رقم ۸هزار میلیارد دلار برسد. نکته مهم این است که قرار است هزاران میلیارد دلار دیگر در قالب برنامه عظیم توسعه زیرساخت‌ها به اقتصاد تزریق شود در نتیجه سرمایه‌گذاران که با افق بلند‌مدت وارد بازار شده‌اند می‌دانند که رشد شاخص‌ها ادامه پیدا خواهد کرد.
پیشرفت سریع برنامه واکسیناسیون علیه کرونا یک عامل دیگر خوش‌بینی درباره آینده است. درحال‌حاضر روزانه ۳میلیون نفر در آمریکا واکسینه می‌شوند و این به آن معناست که فعالیت‌های اقتصادی همزمان با مهار شدن همه‌گیری بیش از پیش افزایش خواهد یافت. با توجه به حجم عظیم نقدینگی در اقتصاد و برنامه‌هایی که برای توسعه زیرساخت‌ها و کمک به خانواده‌ها در نظر گرفته شده عملکرد شرکت‌ها و بازده آنها همچنان مثبت خواهد بود. به این ترتیب اصلا بعید نیست در ۱۰۰ روز آینده هم عملکرد بازار مثبت باشد، زیرا از یک‌سو در نبرد بین واکسن و ویروس، واکسن درحال پیروز شدن است و از سوی دیگر اقتصاد درحال بازگشایی است.
اما این سوال مطرح است که چه مشکلاتی ممکن است پیش آید؟ شاخص استاندارد اند پورز اکنون نسبت به یک سال پیش ۴۸ درصد بالاتر است و طی شش ماه اخیر این شاخص افت معنادار نداشته است. بنا به اعلام بانک‌مریل لینچ، از نوامبر سال پیش تا ماه مارس امسال، میزان پولی که وارد بورس آمریکا شد بیش از مجموع پولی است که طی ۱۲ سال قبل از ماه نوامبر وارد بورس شده بود. از سوی دیگر ۹۶ درصد شرکت‌ها در شاخص «ویلشایر ۵۰۰۰ » در ۱۲ ماه اخیر عملکرد مثبت داشته‌اند و این یک رکورد است. این رکورد درحالی ثبت شده که میزان بی‌ثباتی بازار به‌ویژه در چند ماه اخیر بیش از حد معمول بوده است. درحال‌حاضر برخی تحلیلگران درباره رشد بیش از حد سریع و زیاد شاخص‌ها در ۱۲ ماه اخیر نگران هستند، اما پیش‌بینی شده اصلاح‌ها به جای آنکه در شاخص‌ها رخ دهد به شکل چرخشی در قیمت سهام صنایع گوناگون بورس مشاهده خواهد شد. در ماه‌های اخیر شاخص‌ها پیوسته رشد کرده‌اند و این درحالی است که سرمایه‌گذاران می‌دانند بایدن قصد دارد نرخ مالیات شرکت‌ها و ثروتمندان را بالا ببرد البته درباره مسائل دیگر هم نگرانی وجود دارد.
نکته دیگر این است که برنامه‌های حمایتی به کسری بودجه ۱۷۰۰ میلیارد دلاری در نیمه نخست سال‌جاری میلادی منجر می‌شود و این پرسش مطرح است که این کسری بودجه به چه شکل قرار است تامین شود. همچنین بانک‌مرکزی اعلام کرده تا زمانی که به نظر برسد نرخ تورم برای مدتی طولانی بالاتر از ۲ درصد باقی خواهد ماند، سیاست‌های انبساطی را محدود نخواهد کرد، زیرا هدف این نهاد رسیدن به اشتغال کامل و فراگیر است. محمد ال ارین، مشاور اقتصادی گروه آلیانس می‌گوید: «به‌ویژه اکنون که نرخ تورم درحال افزایش است رویکرد نتیجه محور در سیاست پولی اشتباه است. میزان بالای نقدینگی و بهبود قابل ملاحظه وضعیت اقتصادی به بورس رونق داده و این تاثیر ادامه پیدا خواهد کرد، مگر آنکه اشتباهی در سیاست‌ها رخ دهد. به نظر من بهتر است اکنون که وضعیت بسیار خوب است، به شکل تدریجی از برنامه‌های حمایتی پولی کاسته شود.»
با آنکه مقامات بانک‌مرکزی رشد نرخ تورم را زودگذر توصیف کرده‌اند، اما اختلال‌ها در زنجیره عرضه و رشد نرخ تورم در اثر آن، نشان می‌دهد دیدگاه بانک‌مرکزی درست نیست. این نگرانی وجود دارد که رشد نرخ تورم به جای زودگذر بودن پایدار باشد و بانک‌مرکزی مجبور شود از برنامه‌های حمایتی بکاهد. در این حالت واکنش بورس به این اقدام بانک‌مرکزی بسیار منفی‌تر از حالتی است که از هم اکنون این نهاد به تدریج نرخ‌های بهره را بالا ببرد. در ۱۰۰ روز نخست دوران ریاست‌جمهوری بایدن، ترامپ و کلینتون، بازده شاخص استاندارد اند پورز رشد کرد و این رشد در ۷۵ روز قبل از مراسم تحلیف آنها هم مشاهده شده بود. در مورد جورج بوش و اوباما ماجرا دقیقا برعکس بود.
