کمیابی در طلای دیجیتال
یکی از استدلالهایی که درباره منطقی بودن رشد قیمتها مطرح شده این است که بیتکوین مثل فلزات گرانبها کمیاب است. بنابراین ارزش ذاتی دارد. درحالحاضر ۵/ ۱۸ میلیون بیتکوین در گردش است و حداکثر ۲۱ میلیون بیتکوین قابل تولید شدن است. در آیندهای نه چندان دور، باقی بیتکوینها نیز استخراج خواهد شد و دیگر بیتکوینی استخراج نمیشود. این دیدگاه وجود دارد که کمیاب بودن سبب میشود بیتکوین به حوزه عالی برای سرمایهگذاری تبدیل شود.
اما مشکل اینجاست که کمیاب بودن بیتکوین واقعی نیست. سقف ۲۱میلیون عدد برای تعداد بیتکوینهای قابل استخراج، حاصل کدهای رایانهای کنونی است و میتوان کدها را پاک کرد و از نو نوشت. با آنکه بسیار بعید است بر سر افزایش تعداد بیتکوینها اتفاق نظر حاصل شود، اما احتمال آن بهطور کامل منتفی نیست. این درحالی است که یک فلز گرانبها نظیر طلا بدون شک سقف عرضه دارد. ما نمیتوانیم از علم شیمی برای تولید طلای بیشتر در آزمایشگاه استفاده کنیم. تنها طلایی که وجود دارد طلایی است که تاکنون استخراج شده یا در معادن است. وقتی تنها عامل کمیاب بودن کدهای رایانهای است، این کمیاب بودن واقعی نیست.
دومین دلیل که برای منطقی بودن رشد قیمت بیتکوین مطرح شده جذابیت آن برای مصرفکنندگان و بیشتر شدن مصرف آن است. تعداد کسبوکارهایی که بیتکوین را برای پرداخت میپذیرند و تعداد کسانی که بیتکوین میخرند، درحال افزایش است. همچنین حجم دادوستدها اخیرا به سرعت افزایش یافته است. طبق تحقیقات موسسه خدمات مالی فوندرا، در چند فصل گذشته بر تعداد کسبوکارهای آمریکایی و بینالمللی که بیتکوین را پذیرفتهاند، افزوده شده است و این روند ادامه پیدا خواهد کرد. اما این رشد به حدی نیست که طی سالهای آینده بیتکوین یا دیگر ارزهای دیجیتال به یک ابزار اصلی تراکنش و پرداخت تبدیل شود. از سوی دیگر ۴۰ درصد بیتکوینها در اختیار سرمایهگذاران بلندمدت است و آنها هیچ تمایلی ندارند بیتکوینهای خود را به جریان بیندازند. در واقع به جای آنکه ۷۰۰ میلیارد دلار قدرت خرید با بیتکوین وجود داشته باشد؛ یعنی معادل ارزش بازار این ارز دیجیتال، نیمی از این رقم قدرت خرید با بیتکوین وجود دارد و رقم یاد شده نسبت به تولید ناخالص داخلی جهان بسیار اندک است. سومین استدلال این است که بیتکوین ذخیره جدید ارزش است یعنی مثل مواد خام ارزش ذاتی دارد؛ اما واقعیت این است که این باور صحیح نیست. هجوم سرمایهگذاران خرد و بزرگ به بازار زمینه رشد حبابگونه قیمتها را فراهم کرده است. فعلا این باور وجود دارد که قیمتها افزایش خواهد یافت؛ درنتیجه بر جذابیت بازار افزوده شده است.