اهداف بلند پروازانه

در خلاصه اهداف چین برای آینده آمده است: «ما بدون‌شک می‌توانیم بر طیفی از سختی‌ها و خطرات که پیش‌روی ماست غلبه کنیم.» شی از این نشست برای نشان‌دادن اینکه ۹ ماه پس از بحران کرونا در چین که سبب شد این کشور دچار شدیدترین بحران چند دهه اخیر خود شود می‌تواند با قدرت در مسیر رهبری کشور حرکت کند، استفاده کرد. در نشست یادشده ۲۰۰ عضو دارای حق‌رای، بدون اشاره به نقایصی که در ابتدای همه‌گیری در مدیریت بحران وجود داشت، از پیروزی عظیم و استراتژیک کشور در مهار بحران کرونا ستایش کردند. حمایت یکپارچه مقامات ارشد حزب کمونیست از شی سبب افزایش قدرت و نفوذ سیاسی او شده و به وی کمک خواهد کرد در مسیر تحقق اهداف اقتصادی، اجتماعی و فناوری قدرتمندتر حرکت کند و تاب‌آوری چین و حزب کمونیست را در دنیای پس از بحران همه‌گیری کرونا بالا ببرد.

مقامات حزب کمونیست اعلام کردند: «شرایط پیچیده بین‌المللی سبب شده چین با چالش‌ها و تنش‌های جدید مواجه شود.» شی‌جین‌پینگ تلاش می‌کند اعضای حزب را متقاعد کند که تنها از منابع سیاسی، تجربه و عزم کافی برای رهبری چین در این دوران سخت به‌سوی آینده برخوردار است. در حالی‌که دیگر رهبران کشورها درگیر مسائل داخلی خود شده‌اند و مشغول دست و پنجه نرم‌کردن با بحران‌های مختلف هستند، به‌نظر می‌رسد شی سعی می‌کند این پیام را ارسال کند که حزب کمونیست کاملا بر اوضاع مسلط است و کشور می‌تواند در صحنه بین‌المللی نقشی بزرگ‌تر ایفا کند. تبلیغات حزب کمونیست این پیام را منتشر می‌کند که موفقیت چین در مهار کامل همه‌گیری کرونا نشان می‌دهد که این کشور از برتری برخوردار است و پکن وعده‌داده واکسن کرونا را در اختیار دیگر کشورها قرار دهد.

با این حال شی باید با برخی از جدی‌ترین چالش‌های اقتصادی و ژئوپلیتیک که چین با آنها روبه‌رو است مقابله کند. همه‌گیری کرونا سبب کاهش نرخ رشد اقتصادی چین و افزایش نرخ بیکاری شده و همچنین به جایگاه بین‌المللی این کشور لطمه زده است. روابط چین و ایالات‌متحده پرتنش‌تر شده و دو طرف بر سر مسائل تجاری، فناوری و حقوق‌بشر دچار تنش هستند. دولت‌های غربی علیه چین به‌دلیل سرکوب تظاهرات در هنگ‌کنگ و رفتار با اقلیت‌های مسلمان در غرب چین موضع‌گیری کرده‌اند و تحرکات نظامی چین سبب خشم همسایگان این کشور شده است.

رئیس موسسه خاورمیانه در دانشگاه سنگاپور می‌گوید: «چین با اقداماتی که انجام داده سبب شده یک ائتلاف ضد این کشور در جهان پدید آید. هیچ کشور مهم با اقتصاد بزرگ یا حتی متوسط وجود ندارد که درباره رفتار چین نگران نباشد.» با توجه به اینکه جایگاه شی مستحکم است، بعید به‌نظر می‌رسد شاهد تغییر قابل‌ملاحظه در سیاست‌های چین باشیم. او پس از سال ۲۰۲۲ به احتمال بسیار زیاد برای ۵‌سال دیگر رهبر حزب کمونیست چین باقی خواهد ماند و این به آن معناست که حاکمیت او یک دهه یا بیشتر ادامه پیدا خواهد کرد. تا آن زمان او طولانی‌تر از هر رهبر دیگر چین به استثنای مائو در این کشور حکمرانی کرده است. شی برای متقاعد کردن کادر رهبری حزب کمونیست برای حمایت از او جهت باقی‌ماندن در سمت رهبری حزب باید تلاش کند.

از دید شی توسعه چین بر چند اصل یا هدف مبتنی است: تقویت سلطه حزب کمونیست بر جامعه، پیشرفت در حوزه فناوری برای بالا‌بردن مصرف داخلی، نوسازی بخش صنعت، بهبود وضعیت محیط‌زیست و حفاظت از کشور در برابر تهدیدهای امنیتی. این اهداف، برنامه حزب کمونیست برای ۵ سال آینده را تشکیل داده‌اند. یکی از کارشناسان برجسته در شورای روابط‌خارجی در نیویورک می‌گوید: «در برنامه تصویب‌شده لحن غالب این است که چین برای مدیریت فرایند کاهش وابستگی به آمریکا و تعیین شرایط مرحله بعدی جهانی‌سازی فرصت‌های بزرگی برای رشد دارد. در زمانی که اغلب کشورها درگیر مقابله با همه‌گیری کرونا هستند این یک برنامه بزرگ است.»

برای شی نشست اخیر نشان داد چطور موفقیت چین در مقابله با همه‌گیری کرونا پس از مشکلاتی که ابتدای سال وجود داشت، توانست جایگاه سیاسی وی را مستحکم کند. در ابتدای همه‌گیری، مقامات چین تهدید حاصل از این بحران را کوچک می‌شمردند. اما با افزایش موارد ابتلا به کرونا، شی با شدت‌یافتن خشم مردم مواجه شد. نشست کمیته مرکزی حزب کمونیست چین یک هفته قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا برگزار شد و این دو رویداد تضاد موجود بین دو سیستم سیاسی را نشان می‌دهد. در چین نشست یاد‌شده پشت درهای بسته برگزار شد، طوری که اگر اختلاف‌نظری هم وجود داشت به بیرون درز نمی‌کرد.

پس از پایان این نشست، تلویزیون چین ورود شی به این نشست را نشان داد در حالی‌که تمامی حاضران پیوسته برای او کف می‌زدند. مقامات ارشد حزب با اشتیاق به سخنان شی گوش می‌کردند و ماسک بر چهره نداشتند و این نشانه‌ای از اطمینان چین به کنترل‌شدن همه‌گیری کرونا در این کشور است. استاد دانشگاه کالیفرنیا که از مقامات دولت کلینتون است، می‌گوید: «برای شی تفاوت بین وضعیت کنونی چین و آمریکا به‌ویژه در زمینه مهار کرونا و وضعیت اقتصاد یک منبع بزرگ برای کسب حمایت داخلی است. شی مایل است پس از سال ۲۰۲۲ همچنان در راس قدرت باقی بماند.» رئیس‌جمهوری چین هشت سال است که در مسند قدرت است. سال ۲۰۱۸ تصمیم پایان دادن محدودیت دو دوره ریاست‌جمهوری سبب انتقادهای مختلف شد، زیرا این نگرانی وجود داشت که قدرت در انحصار یک نفر باقی بماند، اما اکنون به‌نظر می‌رسد این موضوع به‌عنوان یک واقعیت پذیرفته شده است.

شی که اکنون ۶۷ سال سن دارد اعلام نکرده تا چه وقت می‌خواهد در مسند قدرت باقی بماند. کمیته مرکزی حزب کمونیست اعلام کرد چین در مسیر مدرن‌سازی ارتش حرکت خواهد کرد و کیفیت آموزش نیروهای ارتش ارتقا داده خواهد شد. شی همچنین خواستار افزایش استقلال چین در حوزه فناوری شده است. باید ترتیبی داده شود که چین در برابر شوک‌های بیرونی کمتر آسیب‌پذیر باشد. بنا بر اعلام کمیته مرکزی حزب کمونیست، طی سال‌های آینده این کشور باید در حوزه فناوری‌های حیاتی پیشرفت‌های بزرگی داشته باشد و در حوزه نوآوری پیشرو باشد.