چهار شرکت پنج تریلیون‌دلاری
اما اگر نگرانی‌ها در واشنگتن درباره عملکرد شرکت‌های بزرگ فناوری به معنای دردسر برای آنهاست در بورس آمریکا هیچ نگرانی خاصی درباره افق فعالیت آنها وجود ندارد. روز پنج‌شنبه پس از اعلام شدن درآمد این شرکت‌ها در سه ماه دوم امسال شاهد رشد قابل ملاحظه قیمت سهام آنها بودیم. مجموع ارزش بازار چهار شرکت یاد شده با ۲۳۰ میلیارد دلار افزایش، برای نخستین بار به ۵ هزار میلیارد دلار رسید. نکته جالب‌توجه این است که موفقیت شرکت‌های یاد شده هیچ تناسبی با وضعیت اقتصاد آمریکا ندارد. تولید ناخالص داخلی این کشور در سه ماه دوم امسال در مقیاس فصلی ۵/ ۹ درصد و در مقیاس سالانه حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است.
یکی از سرمایه‌گذاران قدیمی در سهام شرکت‌های فناوری و منتقد سرشناس شرکت فیس‌بوک می‌گوید: «همان روزی که همه فهمیدیم اقتصاد آمریکا بزرگ‌ترین کاهش تاریخ خود را داشته است قیمت سهام این شرکت‌ها به رشد قابل ملاحظه‌ای دست یافت. در فقدان نوعی دخالت قانونی، آنها همچنان سهم‌های بزرگ‌تر و بزرگ‌تر از اقتصاد را جابه‌جا می‌کنند.» مارک زاکربرگ مدیر شرکت فیس‌بوک برای حمله به قانونگذارانی که احتمالا به دنبال راه‌هایی برای محدود کردن رویه‌های گرفتن آگهی در شرکت فیس‌بوک هستند از درآمد این شرکت استفاده کرد. او گفت: «محدودیت‌ها، فرصت‌ها برای کسب‌و‌کارهای کوچک را کاهش خواهد داد و این تأثیر چنان بزرگ خواهد بود که احتمالا در شاخص‌های کلان اقتصاد آمریکا اثر می‌گذارد. آیا این همان چیزی است که در بحبوحه بحران کرونا و رکود اقتصادی، قانونگذاران مایلند رخ دهد؟»
روز پنج‌شنبه ارزش بازار شرکت اپل صد میلیارد دلار افزایش یافت و علت آن بود که انتظار می‌رفت در سه ماه دوم سال جاری میلادی وضعیت این شرکت بسیار بد باشد اما برعکس، شرایط اپل در آن فصل بسیار خوب بوده است. با آنکه شرکت اپل مجبور شد چند هفته فروشگاه‌های خود را تعطیل کند تا از شیوع کرونا جلوگیری شود، درآمد این شرکت ۱۱ درصد معادل ۶ میلیارد دلار افزایش یافت. تیم کوک، مدیرعامل شرکت اپل اعلام کرد درآمد این شرکت در حالی رشد کرده که وضعیت اقتصادی برای کسب‌و‌کارهای کوچک و بزرگ بسیار بد بوده است. وی گفت در این دوره، اپل بر بزرگ‌تر کردن سهم بازار و ایجاد فرصت برای دیگر شرکت‌ها تمرکز کرده است.
گروه تحقیقاتی کانالیس تخمین می‌زند که فروش گوشی‌های شرکت اپل در سه ماه دوم سال جاری میلادی ۲۵ درصد رشد کرده و این بسیار قابل ملاحظه است، زیرا طی آن دوره بازار جهانی تلفن همراه ۱۴ درصد کوچک شد. فصل قبل فروش گوشی‌های سامسونگ ۳۰ درصد کاهش یافت و این شرکت جایگاه خود به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت فروشنده گوشی‌های هوشمند را به شرکت هوآوی چین واگذار کرد. اما فروش گوشی‌های شرکت هوآوی نیز در سه ماه دوم امسال ۵درصد کاهش یافت. در بین تولیدکنندگان بزرگ تلفن همراه در جهان، تنها فروش شرکت اپل افزایش یافته است.
عملکرد شرکت آمازون نیز طی سه ماه دوم امسال بسیار خوب بوده است. بسیاری از سرمایه‌گذاران انتظار داشتند سود این شرکت فعال در حوزه تجارت الکترونیک طی سه ماه دوم به دلیل ۴ میلیارد دلار هزینه اضافی کاملا از میان برود. این هزینه برای حفظ عملیات طی بحران کرونا به آمازون تحمیل شد. اما سود پس از کسر مالیات این شرکت دو برابر شد و به ۲/ ۵ میلیارد دلار رسید. همچنین درآمد کلی آمازون ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد. اما دو شرکت فیس‌بوک و گوگل به دلیل وابستگی‌شان به درآمد‌های تبلیغاتی، اثر رکود اقتصادی را بیشتر احساس کردند. البته به‌رغم این اثرپذیری، عملکرد آنها بسیار خوب بود. طی سه ماه دوم سال جاری میلادی میزان آگهی‌ها در سطح جهان ۲۰ درصد کاهش یافت. تاب‌آوری این دو شرکت نشان داد آنها که بزرگ‌ترین پلتفرمهای جهان هستند در دوره رکود عمیق خوب عمل کرده‌اند. همچنین این عملکرد خوب یک واقعیت دیگر را نیز نشان داد و آن اینکه صنعت تبلیغات به سمت کانال‌های دیجیتال حرکت کرده است.
درآمد کلی فیس‌بوک در سه ماه دوم امسال با ۱۱ درصد افزایش به نزدیک ۱۹ میلیارد دلار رسید. این در حالی است که پیش بینی شده بود میزان رشد درآمد این شرکت تنها ۳ درصد باشد. زاکربرگ همچنین نگرانی‌ها درباره بایکوت تبلیغاتی این شرکت از سوی بیش از هزار شرکت بزرگ از جمله وریزون و فورد را رفع کرد. او گفت: «منتقدان هنوز به اشتباه تصور می‌کنند کسب‌و‌کار ما به چند آگهی دهنده بزرگ وابسته است.» در بین شرکت‌های بزرگ فناوری تنها شرکت آلفابت یعنی شرکت مادر گوگل، طی سه ماه دوم امسال با کاهش فروش مواجه شد. این نخستین کاهش فروش این شرکت است اما حتی آلفابت نیز عملکردی فراتر از پیش‌بینی‌ها داشت به این معنا که درآمد آن تنها ۲ درصد کاهش یافت، درحالی‌که درآمد دیگر شرکت‌های فعال در حوزه تبلیغات به شدت پایین آمده است.
عملکرد عالی پلتفرمهای پیشرو در حوزه فناوری نشان داد آنها بسیار بیشتر از دیگر شرکت‌ها از رشد فعالیت‌های دیجیتال در سال جاری سود برده‌اند. رشد فعالیت‌های یاد شده حاصل وادار شدن مردم جهان به کار کردن، آموختن و سرگرم کردن خود در خانه است. یکی از تحلیلگران در حوزه اینترنت می‌گوید: «عملکرد خوب آمازون و فیس‌بوک بسیار جالب توجه است، به ویژه هنگامی که به وضعیت بد ماه مارس فکر می‌کنید بیشتر متعجب می‌شوید. آنها در زمانی که تغییرات بزرگ در رفتار مردم ایجاد شده در جایگاه و موقعیت بسیار مناسبی قرار داشتند و واکنش منعطف آنها در این عملکرد خوب موثر بود.» برخی مدیران شرکت‌های فناوری به تاثیر اقدامات دولت برای حمایت از مصرف‌کنندگان در برابر بحران اشاره می‌کنند و این تاثیر را در عملکرد خوب شرکت‌های فناوری موثر می‌دانند. مدیر مالی شرکت اپل می‌گوید: «بسته‌های حمایتی نه تنها در ایالات متحده بلکه در دیگر کشورهای جهان به رشد فعالیت‌های اقتصادی کمک کرد. همچنین لغو برخی محدودیت‌ها که ابتدای سه ماه دوم وجود داشت در عملکرد مثبت شرکت اپل اثر گذاشت.» نگرانی‌هایی درباره ایجاد شدن محدودیت‌های قانونی برای فعالیت شرکت‌های یاد شده وجود دارد اما تحلیلگران می‌گویند این محدودیت‌ها اثرات بزرگ در بر نخواهد داشت.
