هدف همه‌پرسی
در واقع هدف همه‌پرسی اصلاح قانون‌اساسی، بازگشت به ارزش‌های خانواده عنوان شد تا رای‌دهندگان با گرایش‌های محافظه‌کارانه به رای دادن تشویق شوند. در بولتنی که اصلاحات موردنظر در قانون‌اساسی را برای رای‌دهندگان توضیح می‌داد شعار «کشور ما، قانون‌اساسی ما، تصمیم ما» به چشم می‌خورد. در این بولتن مجموعه‌ای از اصلاحات در قانون‌اساسی از جمله تدابیری برای تعریف ازدواج به‌عنوان اتحاد یک مرد و یک زن نوشته شده بود، اما در آن بر یک موضوع کلیدی تاکید نشده بود: تغییر در قانون‌اساسی برای لغو محدودیت دو دوره برای ریاست‌جمهوری و ایجاد امکان باقی ماندن پوتین در پست ریاست‌جمهوری برای دو دوره شش ساله دیگر پس از پایان دوره کنونی در سال ۲۰۲۴.
به این ترتیب تعجبی ندارد که دولت برای حضور فراگیر رای‌دهندگان پای صندوق رای تلاش زیادی کرد. هدف از این کار تضمین حمایت گسترده مردم از تغییرات در قانون‌اساسی بود. کمیسیون ملی انتخابات روسیه چهارشنبه شب اعلام کرد بیش از ۷۷ درصد شهروندان که در همه‌پرسی شرکت کردند از اصلاح قانون‌اساسی حمایت کرده‌اند. و یک نکته جالب توجه اینکه، این نهاد برخلاف رویه خود در انتخابات‌های ریاست‌جمهوری، نتیجه اولیه انتخابات را ۵ ساعت قبل از پایان رای‌گیری در پایتخت در توییتر اعلام کرد. در بیانیه کمیسیون ملی انتخابات هیچ جزئیاتی درباره اینکه آرای یاد شده کجا شمارش شده‌اند ارائه نشد. در آن زمان رای‌گیری در شرق دور روسیه پایان یافته بود.
دولت روسیه هفته پیش در اقدامی که هدف آن تشویق فاصله‌گذاری اجتماعی عنوان شد رای‌گیری را زودهنگام آغاز کرد اما منتقدان می‌گویند دولت برای تشویق مردم به حضور فراگیر در انتخابات، رای‌گیری را طولانی و روز چهارشنبه را تعطیل ملی اعلام کرد. کمیسیون ملی انتخابات روسیه روز چهارشنبه در یک بیانیه اعلام کرد در کل دوره رای‌گیری اقدام غیرقانونی که مستلزم دخالت کمیسیون مرکزی انتخابات باشد مشاهده نشده است.
نتایج اعلام شده یادآور انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۸ روسیه است، یعنی انتخاباتی که در آن پوتین بار دیگر به‌عنوان رئیس‌جمهوری روسیه انتخاب شد. در آن زمان هم مثل حالا، پوتین از مزیت بودن در قدرت بهره‌مند بود، رسانه‌های دولتی فرصتی برای بحث آزاد درباره سیاست داخلی فراهم نمی‌کردند و بخش عظیم دولتی کارمندان را تشویق می‌کردند برای حفظ وضع موجود رای دهند.
محبوبیت پوتین واقعی است؛ البته در دوره همه‌گیری کرونا از میزان آن کاسته شده است. پوتین روز قبل از رای‌گیری، در یک پیام ویدئویی ضبط شده درحالی‌که روبروی بنای جدید یادبود سربازان کشته شده شوروی در جنگ جهانی دوم ایستاده بود این سخن را به زبان آورد: «آنها جنگیدند تا ما بتوانیم در آرامش زندگی کنیم، کار کنیم، عشق بورزیم و به روسیه افتخار کنیم. کشوری با تمدنی منحصربه‌فرد و فرهنگی بزرگ که سرنوشت‌ها و امیدهای نسل‌ها را متحد می‌کند. ما برای کشوری رای می‌دهیم که می‌خواهیم در آن زندگی کنیم، کشوری با سطح بالای آموزش و خدمات درمانی، سیستم قابل اتکای تامین اجتماعی و دولتی توانا که در برابر مردمش پاسخگوست. ما قصد داریم برای کشوری رای بدهیم که برای آن کار کرده‌ایم و می‌خواهیم آن را به فرزندان و نوه‌های خود تحویل دهیم.»
این سخنان سبب تحریک احساسات می‌شود، اما این بدان معنا نیست که نتیجه همه‌پرسی از دید همه مردم روسیه امری دلپذیر بود. بسیاری از آنها از حکمرانی پوتین خسته شده‌اند. الکسی ناوالنی، منتقد مشهور کرملین نتیجه همه‌پرسی اصلاح قانون‌اساسی را یک دروغ بزرگ توصیف کرده و در یک نوشته آورده است: «درحال‌حاضر تعداد بسیار زیادی از مردم از این نتیجه ناراضی هستند. من رای «نه» دادم. اطرافیان من هم به این اصلاحات «نه» گفتند اما نتیجه اعلام شده یک «آری» قاطع است. این نتیجه هیچ تطابقی با نظر مردم روسیه ندارد.» برخی سازمان‌های مستقل تردیدهایی درباره آمار منتشر شده درباره نتیجه انتخابات هفته گذشته مطرح کرده‌اند. در هر حال پیام همه‌پرسی هفته گذشته مشخص است: «پوتین در مسند قدرت باقی می‌ماند.» فعلا به‌نظر می‌رسد دوران ریاست‌جمهوری پوتین سال ۲۰۳۶ پایان خواهد یافت یعنی زمانی که او ۸۴ ساله می‌شود.
