کرونا با لنز اقتصاد رفتاری

محسن کرمانی : کرونا تمام جنبه‌های زندگی ما را تحت تاثیر قرار داده است. شاید به راحتی می‌توان گفت که کاری نیست که برای آینده برنامه‌ریزی کنیم و متغیر کرونا را در آن لحاظ نکنیم. اما مساله مهمی که باید به آن دقت کرد این است که چه مقدار از نگرانی‌ها و دل‌مشغولی ما درخصوص این ویروس واقعی است؟ بدیهی است که محاسبه مقدار خطا برای به‌دست آوردن نتیجه مطلوب حیاتی است. پس باید بدانیم چه میزان از واکنش‌های ما در شرایط پیش آمده درست است.

به گفته اقتصاددانان رفتاری بسیاری از کار‌های ما به‌رغم نظریه کلاسیک اقتصادی، عقلانی نیست و متغیر‌های بسیاری در نظر گرفته نمی‌شود. هسته اصلی اقتصاد رفتاری باور به افزایش واقع گرایی زیربناهای روانشناختی علم اقتصاد است که سبب بهبود نظریه‌های اقتصادی در انجام وظایف خود نظیر توصیف بهتر تئوری‌ها، پیش‌بینی بهتر حوادث و پیشنهاد سیاست‌های اقتصادی بهتر می‌شود. اقتصاد رفتاری تاکید بر یکسری سوگیری‌ها دارد که یکی از آنها خطای framing یا چارچوب‌بندی است. در این خطا، توضیح داده می‌شود دید ما از یک فضا، تحت‌تاثیر رسانه، خانواده، فرهنگ و سیاست به چه شکل است و چه میزان با واقعیت فاصله دارد. به‌طور مثال با اینکه مرگ و میر سالانه براثر سوانح با خودرو بسیار بیشتر از مرگ و میر براثر سوانح با هواپیما است با این حال از آنجا که پوشش رسانه‌ای از سوانح با هواپیما نسبت به سوانح جاده‌ای بسیار بیشتر است، مردم از هواپیما بیشتر از خودرو ترس دارند. حال باید ببینیم که جامعه جهانی در برخورد با کرونا چه میزان تحت تاثیر این نوع خطا‌هاست و برای آنکه بتواند تصمیم‌های بهتری برای آینده خود بگیرد، چگونه باید عمل کند. در این پرونده با استفاده از نظرات کارشناسان این حوزه به این مساله پرداخته‌ایم.