قبل از تاسیس شرکت‌های سپرده‌گذاری در جهان، سرمایه‌گذاران بازار سرمایه از طریق شرکت‌های کارگزاری سفارش‌های خود را انجام می‌دادند و عملیات مبادله اوراق بهادار و همچنین تسویه آن بر عهده این شرکت‌های کارگزاری بود. اما با افزایش حجم معاملات و گسترش انواع گوناگون اوراق،  تداوم این شیوه پردازش هم بسیار سخت و هم پرهزینه بود. راه‌حل این موضوع شکل‌گیری شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی بود. در همین راستا «سمات» نیز به‌دنبال تفکر تضمین امنیت و کارآمدی بازار اوراق بهادار ایران از طریق توسعه و بهینه‌سازی سازوکار تسویه معاملات و با تمرکز بر افزایش کارآیی، کاهش ریسک و بهینه‌سازی تسویه معاملات تشکیل شد.  وظایف پس از معاملات بازارهای مالی شامل، سپرده‌گذاری و ثبت، نگهداری و انتقال اوراق بهادار و پایاپای و تسویه معاملات انجام شده در بازارهای مالی از جمله فعالیت‌های اصلی این شرکت است. همان‌طور که از عناوین فعالیت‌های شرکت پیداست، وظایف این شرکت، از آنجا که مستقیما حافظ منافع سرمایه‌گذاران است و بقا و تداوم بازارهای مالی را فراهم می‌کند، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. حال با توسعه بازار سرمایه و گسترش فرهنگ سهامداری، خدمات نوینی نیز به حیطه فعالیت این شرکت افزوده شده است. یکی از مهم‌ترین موارد راه‌اندازی سامانه «سجام» است که مخفف کلمه سامانه جامع اطلاعات مشتریان است. بر این اساس هر یک از سهامداران تنها یک بار در این سامانه اطلاعات خود را وارد کرده و پس از آن دیگر نیازی به احراز هویت توسط هیچ‌یک از نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه ندارند.