چشمهای نیمه بسته فدرال رزرو
حباب اول قیمت مسکن است. تازهترین شاخص قیمت مسکن که از سوی موسسه استاندارد اند پورز ارائه شده نشان میدهد شاخص قیمتها در ۲۰ شهر بزرگ سال قبل ۲ درصد رشد کرده است و بیشترین رشد قیمتها در فونیکس، شارلوت و تامپا مشاهده شده است. این شاخص ژوئیه سال ۲۰۰۶ به اوج خود رسید و طی چند سال بعد همزمان با ترکیدن حباب قیمت مسکن، ۳۵ درصد کاهش یافت. از آن زمان این شاخص بیش از ۶۲ درصد افزایش یافته و رقم آن در حال حاضر ۶/ ۵ درصد بالاتر از اوج قبلی است. اگر در سالجاری میلادی نرخ رشد اقتصادی کاهش یابد، وضعیت قیمت مسکن میتواند به یک مشکل بزرگ تبدیل شود.
دومین حباب به بدهی دولتها در جهان مربوط است. دادههای منتشر شده از سوی موسسه بینالمللی مالی که چندی پیش منتشر شد نشان میدهد بدهی جهان در نیمه نخست سال گذشته با ۵/ ۷ هزار میلیارد دلار افزایش به ۲۵۰ هزار میلیارد دلار رسیده و بیشترین رشد بدهیها در آمریکا و چین مشاهده شده است. اگر بانکهای مرکزی با اجرای سیاستهای انبساطی به چاپ پول ادامه دهند حباب بدهیها همچنان بزرگتر میشود و به جایی میرسد که ترکیدن آن قطعی خواهد بود. رئیس بانک مرکزی آمریکا در سخنان خود در کنگره اعلام کرد هیچ نشانهای از ترکیدن حبابها در آینده نمیبیند و هیچ خطری از هزاران میلیارد دلار بدهی و کسری در جهان احساس نمیکند. قبل از سقوط بازارها در ۲۰۰۸ مشکلاتی مانند مشکلات اکنون وجود داشت و امروزه حباب بدهیها در وضعیتی بسیار وخیمتر قرار دارد.
سومین حباب، بدهی خانوادههاست. بنا بر گزارش منتشر شده از سوی مرکز دادههای اقتصاد کلان فدرال رزرو نیویورک، بدهی خانوارها در سه ماهه سوم سال گذشته میلادی با ۷/ ۰ درصد افزایش به حدود ۱۴ هزار میلیارد دلار رسیده است. این بیست و یکمین فصل پیدرپی رشد بدهی خانوادههاست. این میزان حدود ۱۳۰۰ میلیارد دلار بالاتر از اوج قبلی یعنی ۶۸/ ۱۲ هزار میلیارد دلار است که در سه ماه سوم سال ۲۰۰۸ مشاهده شد. کل بدهی خانوارها نسبت به سه ماه دوم سال ۲۰۱۲ بیش از ۲۵ درصد بالاتر است. تراز کل بدهی خانوادهها نیز وضعیت نگرانکنندهای دارد. وامهای مسکن بزرگترین بخش بدهی خانوارها را تشکیل میدهد. این بخش از بدهیها به ۹۴۴۰ میلیارد دلار رسیده که بالاتر از ۹۳۰۰ میلیارد دلار یعنی اوج آن در سه ماه سوم سال ۲۰۰۸ است. از سوی دیگر ۴۵ میلیون دانشجو وام دارند و رقم آن به حدود ۱۵۰۰ میلیارد دلار رسیده است. همچنین وام خودرو در سه ماه سوم سال قبل با ۱۶۰ میلیارد دلار افزایش به ۱۳۱۵ میلیارد دلار رسید. بدهی کارتهای اعتباری نیز در سطح ۸۸۰ میلیارد دلار قرار دارد. یکی از موارد بدهی که در تحقیق یادشده ذکر نشده بدهی پزشکی است. متاسفانه ۶۶ درصد ورشکستگیهای شخصی به مسائل پزشکی وابسته است. بین ۱۳۷ میلیون آمریکایی که درگیر بدهی پزشکی هستند عده زیادی برای پرداخت بدهی خود از حساب بازنشستگیشان استفاده میکنند. این یک مشکل بلندمدت است و هنگام رسیدن اعضای خانواده به سن بازنشستگی این مشکل نمایان خواهد شد.
حوزه دیگری که نگرانکننده است تراز بانک مرکزی است. ماه آگوست سال قبل تراز بانک مرکزی به ۳۷۶۰ میلیارد دلار کاهش یافت. این تراز در اوج خود به ۴۵۰۰ میلیارد دلار رسیده بود. هدف تعیین شده از سوی رئیس بانک مرکزی آمریکا برای کاهش تراز این نهاد ۳۵۰۰ میلیارد دلار بود. از آن زمان بار دیگر تراز رشد کرده و به ۴۰۵۰ میلیارد دلار رسیده است زیرا بانک مرکزی بار دیگر به تزریق نقدینگی به اقتصاد اقدام کرده است. میزان بسیار بالای پول در سیستم بانکی بر حجم بدهیهای جهان افزوده است.