از همان ابتدا رقبای چین از جمله آمریکا، نسبت به اجرای این پروژه ابراز نگرانی کرده بودند و این نگرانی‌ها اخیرا شدت پیدا کرده است. پرسش‌های مختلفی درباره این پروژه مطرح شده و مهم‌ترین پرسش به انگیزه‌های چین از اجرای آن مربوط است. بسیاری از کارشناسان معتقدند چین بدون تردید اهداف پنهانی از این پروژه عظیم در سر دارد و گسترش نفوذ اقتصادی و نظامی یکی از این اهداف است. توسعه زیرساخت‌ها در آسیا، اروپا و آفریقا به تحرک اقتصادی و تسهیل مبادلات تجاری بین ده‌ها کشور منجر می‌شود اما سود اصلی این پروژه نصیب چین خواهد شد. در این میان تعداد زیادی از کشورها، دچار بدهی‌های عظیم می‌شوند و مشخص نیست آیا سود مناسب کسب خواهند کرد یا نه؟

اخیرا همزمان با کناره‌گیری برخی کشورها از مشارکت در پروژه، دولت چین تصمیم گرفته تغییراتی در نحوه مشارکت با کشورها در پروژه جاده ابریشم جدید ایجاد کند. نکته مهم این است که شرکت‌های چینی به مذاکره و رسیدن به توافق با کشورهای خارجی تمایل دارند و معمولا نتیجه مذاکرات برای هر دو طرف رضایت‌بخش است. اما کشورهایی که در این پروژه حضور دارند، باید به تبعات توافق‌های نسنجیده فکر کنند. در مطالب حاضر به انگیزه‌های احتمالی چین از پروژه جاده ابریشم جدید، موضع‌گیری‌های آمریکا و هم‌پیمان‌های این کشور در قبال پروژه، مشخصات پروژه و نگرانی‌های مختلفی که درباره این پروژه وجود دارد اشاره شده است.

 

احسان آذری‌نیا