طرف ایرانی بارها اعلام کرده است که بدون جبران ضرر و زیان‌های حاصل از تحریم‌های آمریکا در برجام باقی نخواهد ماند و در ضمن بدبینی خود را نیز به طرف‌های اروپایی انتقال داده است، با این حال شاهدیم که تمامی طرف‌ها به شدت برای حفظ این معاهده تلاش می‌کنند. معاهده‌ای که به گفته عباس عراقچی، ارتباط مستقیمی با امنیت منطقه دارد. بررسی سفر دو روزه حسن روحانی به اروپا و اظهارنظرهای صورت گرفته در روزهای پس از آن به خوبی نشان می‌دهد که بسته اروپایی‌ها نتوانسته نظر مساعد ایران را جلب کند و نزدیک شدن به موعد مقرر آمریکا برای همه طرفین، ثانیه‌شمار برجام را به سرعت واداشته است. آن چیزی که برای ایران مهم قلمداد می‌شود، تضمین‌های اجرایی اروپاست تا دیگر در آینده شاهد رفتاری مشابه آمریکا نباشد و آن چیزی که برای اروپا مطرح است، پایبندی کامل ایران به مفاد مندرج در توافق است. در این بین بسیاری از کارشناسان نقش چین و روسیه را بسیار پررنگ‌تر از آنچه دیده می‌شود قلمداد می‌کنند. باشگاه اقتصاددانان در پرونده امروز خود به آینده مذاکرات برجام و گزینه‌های پیش روی کشورهای امضاکننده پرداخته است.

 

امیر جهانی