آغازی بر پایان تنش‌ها

استیو هولند رویترز در هفته‌های اخیر، یعنی از زمان قطعی شدن نشست ترامپ و رهبر کره شمالی، عده زیادی از کارشناسان نسبت به نتیجه بخش بودن این نشست ابراز نگرانی کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها وارد نشدن فشار کافی بر پیونگ یانگ برای عمل به خواسته‌های آمریکاست. خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی همواره یکی از خواسته‌های آمریکا بوده اما اکنون که ترامپ در این زمینه انعطاف نشان داده عده‌ای نگران آن هستند که او فشار کافی برای تحقق این شرط اعمال نکند.

ترامپ اعلام کرده: «ما قصد نداریم دور میز بنشینیم، پیمانی را امضا کنیم و از جلسه خارج شویم. ما قصد داریم یک روند را آغاز کنیم.»

در واقع موضوع خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی که برای کره جنوبی و ژاپن اهمیت بسیار بالایی دارد، طی یک دوره مذاکرات مطرح خواهد شد و به احتمال زیاد رسیدن به توافق بر سر آن زمانبر است. تغییر موضع ترامپ در قبال موضوع خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی ممکن است سبب شود آمریکا به خواسته‌های خود دست پیدا نکند.

موضوع دیگر این است که ترامپ مدتی است از عبارت «حداکثر فشار» استفاده نکرده است. سیاست حداکثر فشار یک رویه سختگیرانه شامل تحریم‌های شدید، اقدامات دیپلماتیک و تهدید نظامی است که مدت‌ها مهم‌ترین بخش سیاست آمریکا در قبال کره شمالی بوده است. عده‌ای از کارشناسان می‌گویند تغییر لحن ترامپ حاصل درک بهتر او از واقعیت‌ها و شرایط موجود است. ترامپ همانند قبل خواهان خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی است، اما اکنون می‌داند که رسیدن به این هدف زمانبر است و نمی‌توان آن را مقدمه مذاکرات قرار داد. در واقع مادام که کره شمالی آزمایش هسته‌ای و موشکی انجام ندهد، عجله‌ای برای فشار آوردن به این کشور برای خلع سلاح وجود ندارد.

از سوی دیگر موضع جدید ترامپ با آنچه حکومت کره شمالی می‌خواهد یعنی روند طولانی مذاکره و خلع سلاح سازگار است و شانس حصول توافق را بیشتر می‌کند. در واقع طی دوران مذاکرات، کره شمالی مایل است شاهد کاهش فشار تحریم‌ها و دریافت تضمین‌های امنیتی باشد. به این ترتیب نشست فردا به جای آنکه یک نشست برای انعقاد پیمان باشد، نشستی برای فراهم کردن زمینه آغاز روند مذاکرات و انجام وعده‌های دو طرف است، مذاکراتی که به خلع سلاح کره شمالی منجر خواهد شد، اما این کشور تمامی ظرفیت‌های هسته‌ای اش را از دست نخواهد داد.

این یک روند منطقی تر برای مذاکره محسوب می‌شود البته هر گونه مذاکره طولانی ریسک‌هایی در بر دارد. برای مثال ممکن است ترامپ از کند بودن روند مذاکرات به ستوه‌ آید یا در آمریکا مورد انتقاد قرار گیرد که از سوی کره شمالی به بازی گرفته شده است. همچنین ممکن است رهبر کره شمالی به این نتیجه برسد که امتیازهای کافی دریافت نخواهد کرد و در نتیجه مذاکرات متوقف شود. اما او باید بداند که ریسک بروز جنگ اکنون بیش از گذشته است زیرا قبلا این احتمال مطرح بود که دو طرف می‌توانند از طریق مذاکره به توافق برسند اما اگر مذاکره به بن‌بست برسد، گزینه بعدی جنگ خواهد بود. در این میان چین و روسیه باید نقش سازنده‌ای ایفا کرده و از افزایش ریسک‌ها جلوگیری کنند.