هفته گذشته ارزش روبل روسیه در پی تشدید تنش‌های سیاسی بین روسیه و آمریکا به‌شدت کاهش یافت و به پایین‌ترین میزان در ۱۶ ماه اخیر رسید. در واقع تهدید ترامپ به حمله موشکی به سوریه سبب شد ارزش روبل در برابر دلار سقوط کند. این تهدید در کنار دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه برخی اشخاص و شرکت‌های روسیه سبب شد ارزش روبل کاهش یابد. البته پس از آنکه وزیر دارایی آمریکا اعلام کرد تمایل به تحریم علیه اوراق قرضه دولت روسیه وجود ندارد، ارزش روبل افزایش یافت.

در روزهای پایانی هفته گذشته، تنش‌های لفظی بین ترامپ و مقامات روسیه فضایی پرتنش در بازارهای مختلف ایجاد کرده بود و این تنش‌ها همچنان ادامه دارد. وزارت دارایی آمریکا علیه برخی شرکت‌های روسیه از جمله شرکت روسال این کشور که تولیدکننده بزرگ آلومینیوم است تحریم‌هایی اعمال کرده که سبب شده این شرکت از مبادله با دلار محروم شود.یکی از تبعات اعمال این تحریم‌ها، نگرانی سرمایه‌گذاران از اقدامات بعدی آمریکاست. این سوال مطرح است که تحریم‌های بعدی چه وقت اعمال خواهد شد و تحریم‌ها علیه چه شرکت‌هایی خواهد بود. نخست‌وزیر روسیه در واکنش به تحریم‌های جدید اعمال شده علیه کشورش گفته است: «این تحریم‌ها نه‌تنها در حال افزایش است، بلکه به تدریج به ابزاری برای جنگ واقعی اقتصادی تبدیل می‌شود. ما از همه ابزارها برای ایجاد ثبات استفاده خواهیم کرد.»

وزارت دارایی روسیه در واکنش به تحریم‌ها اقداماتی انجام داده است. در حقیقت اعمال تحریم‌ها با هدف ایجاد ابهام‌های بیشتر درباره افق اقتصاد روسیه صورت گرفته است. دو هفته پیش عده‌ای از نمایندگان کنگره برنامه‌ای برای تشدید ابهام‌ها درباره اقتصاد روسیه مطرح کردند که شامل محدودیت خرید اوراق قرضه دولتی روسیه است. با آنکه وزارت دارایی آمریکا اعلام کرده این برنامه به زیان سرمایه‌گذاران آمریکایی است اما مطرح شدن احتمال تحریم سبب ریسک‌گریزی سرمایه‌گذاران می‌شود و لطماتی به اقتصاد روسیه و ارزش روبل وارد می‌کند.

مشاهده می‌شود که بروز تنش‌های سیاسی و اعمال تحریم‌های اقتصادی می‌تواند به بروز بحران‌های ارزی در یک کشور منجر شود. با آنکه وضعیت اقتصادی روسیه از سال گذشته میلادی بهتر شده و افزایش قیمت نفت به رونق آن کمک کرده است اما ضعف‌های ساختاری در آن وجود دارد. یک دهه پیش اقتصاد روسیه رشد سریعی داشت و عامل آن، قیمت بالای نفت و صادرات سلاح بود. طبیعتا سرمایه‌گذاران بین‌المللی معتقد بودند روسیه به یک اقتصاد بسیار بزرگ تبدیل می‌شود و حضور در این کشور سودده خواهد بود در نتیجه میزان بالای سرمایه‌های خارجی به این کشور سرازیر شده بود اما این شرایط ادامه پیدا نکرد زیرا تلاش‌ها برای رفع مشکلات ساختاری اقتصادی و مالی کافی نبود.

با توجه به رویکردهای دولت جدید آمریکا، انتظار می‌رود فشارها بر دولت روسیه ادامه یابد و سرمایه‌گذاران در اقتصاد این کشور باید خود را برای نوسان‌های شدید ارزش روبل آماده کنند. برخی کارشناسان به احتمال بروز بحران ارزی در این کشور در صورت تداوم فشارهای اقتصادی آمریکا و کاهش قیمت نفت اشاره کرده‌اند. از پیش تلاش‌هایی برای کاهش وابستگی به دلار در مبادلات اقتصادی و تجاری آغاز شده اما هنوز این وابستگی از میان نرفته است، در نتیجه اقتصادهایی نظیر اقتصاد روسیه و چین در برابر فشارهایی که از سوی آمریکا وارد می‌شود آسیب‌پذیر هستند.

اخبار مرتبط