مالی رفتاری، یک حوزه تقریبا جدید از علم اقتصاد محسوب می‌شود که به‌دنبال ترکیب و ادغام نظریات علوم رفتاری و علوم شناختی با علم مرسوم اقتصاد و مالی است تا از این طریق بتواند تبیین‌های دقیق‌تری درخصوص چگونگی رفتار آحاد اقتصادی به‌دست آورد. به‌طور مشخص، مالی رفتاری تلاش می‌کند تا با به‌کارگیری یافته‌های روانشناسی و علوم شناختی، برخی از نابهنجاری‌های بازار از جمله افزایش یا کاهش شدید در قیمت سهام را مورد تحلیل قرار دهد. مالی رفتاری نشان می‌دهد که در دنیای واقعی، رفتار سرمایه‌گذاران با فرض بنیادی عقلایـی بودن در مالـی کلاسیک سازگـاری ندارد و تمایلات یا اریب‌های شناختی و احساسی سرمایه‌گذاران که آنها را سوگیـری‌های رفتاری می‌نامیـم، نقـش با اهمیتـی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی دارد. در این حوزه از علم فرض می‌شود که ساختار اطلاعاتی و ویژگی‌های بازیگران در بازار به‌طور سیستماتیک تصمیم‌های سرمایه‌گذاری آنها و همچنین پیامدهای آن در بازار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. همچون تمامی شاخه‌های دیگر اقتصاد رفتاری، در این شاخه نیز آزمایش‌های بکر و جدیدی صورت گرفته است که هر کدام گواهی است بر کارکردهای عجیب مغز و تاثیر عوامل غیر ارادی بر تصمیمات نهایی اتخاذ شده. در این بین شاید کالین کمرر، استاد اقتصاد و مالی رفتاری در موسسه فناوری کالیفرنیا و رئیس مرکز علوم اعصاب اجتماعی و تصمیم‌گیری را بتوان یکی از شاخص‌ترین افراد در این زمینه قلمداد کرد که مقالات و کتب متعددی در این زمینه منتشر کرده است و مطالعه آنها بسیار بر دانش اقتصادی ما خواهد افزود.

غالبا در تصمیم‌ها، «احساس» بر «عقل» غلبه می‌کند و می‌تواند حقایق را فیلتر کند که در این شرایط سرمایه‌گذار ممکن است ارزش بیش از حدی را برای حقایقی که قابل‌پذیرش هستند، قائل شود و از حقایقی که با تمایلات او متضاد باشند، چشم‌پوشی کند یا اهمیت چندانی به آن ندهد. ترس از پشیمانی یا اجتناب از پشیمانی، اطمینان بیش از حد، محافظه‌کاری و تعلل، پافشاری بر عقیده و نفروختن سهم در زمان زیان برای فرار از قبول ضرر برخی از معروف‌ترین مثال‌های مالی رفتاری هستند که فعالان بورس با آن به خوبی آشنایی دارند. اما با وجود تحقیقات گسترده‌ای که در این زمینه صورت گرفته است، جای هیچ شکی نیست که جهت‌گیری‌ رفتاری قادر نیست بسیاری از فعالیت‌های بازار را تشریح کند و پیچیدگی‌های فضای مالی و عدم تقارن اطلاعات در این بازار باعث می‌شود که نتوان بازار مالی خاصی را به‌صورت دقیق مدلسازی کرد و مدعی بود بر اساس علوم شناختی می‌توان پیش‌بینی کاملا صحیحی ارائه داد.

باشگاه اقتصاددانان در پرونده امروز خود تلاش کرده است تا به این شاخه نسبتا جدید در اقتصاد بپردازد.

 

اخبار مرتبط