سیاست شکست‌خورده تغییر رژیم
الکساندرز دونز
واشنگتن‌پست
ترامپ طرفدار ایران نیست و زمانی که به‌عنوان نامزد جمهوری‌‌خواهان در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شرکت کرده بود، متعهد شده بود که برجام را پاره می‌کند. دولت ترامپ و هوادارانش که حداقل در حال حاضر از تلاش‌ها برای از بین بردن برجام ناامید شده‌اند، جنجال‌هایی را درباره تغییر نظام در ایران به راه انداخته‌اند. در ماه ژوئن، سناتور تام کاتن اعلام کرد: «سیاست آمریکا باید برپایه تغییر رژیم در ایران باشد. درک نمی‌کنم چطور برخی می‌توانند تا زمانی که چنین حکومتی روی کار است، سخن از ایمن بودن آمریکا به میان آورند».
الکساندرز دونز
واشنگتن‌پست
ترامپ طرفدار ایران نیست و زمانی که به‌عنوان نامزد جمهوری‌‌خواهان در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شرکت کرده بود، متعهد شده بود که برجام را پاره می‌کند. دولت ترامپ و هوادارانش که حداقل در حال حاضر از تلاش‌ها برای از بین بردن برجام ناامید شده‌اند، جنجال‌هایی را درباره تغییر نظام در ایران به راه انداخته‌اند.در ماه ژوئن، سناتور تام کاتن اعلام کرد: «سیاست آمریکا باید برپایه تغییر رژیم در ایران باشد. درک نمی‌کنم چطور برخی می‌توانند تا زمانی که چنین حکومتی روی کار است، سخن از ایمن بودن آمریکا به میان آورند». از طرف دیگر، جیمز متیس وزیر دفاع آمریکا نیز چند بار گفته است که سه مورد از خطرناک ترین تهدیداتی که متوجه آمریکا است، ایران، ایران و ایران است. از جمله دیگر افراد دولت ترامپ که درخصوص تغییر نظام در ایران ابراز تمایل کرده‌اند، رکس تیلرسون وزیر امور خارجه آمریکا، مایک پومپئو رئیس سیا و درک هاروی مدیر سابق شورای امنیت ملی آمریکا در امور خاورمیانه هستند.
تمامی این موارد اغلب به‌صورت لفاظی بوده و این افراد هیچ کدام اشاره‌ای به این موضوع نکرده‌اند که چه برنامه مشخصی برای ایران دارند. آیا یک تلاش جدی تر آشکار یا پنهان از سوی واشنگتن در راستای تغییر حکومت در ایران، در راستای منافع آمریکا هست یا خیر؟ بعید است که تلاش برای تغییر نظام ایران به نفع آمریکا باشد. همان‌طور که تجارب اخیر آمریکا در افغانستان، عراق و لیبی نشان داده است، کمک به سرنگونی یک رژیم در اغلب موارد به تشکیل یک دولت مطیع و صمیمی در کشور هدف منجر نشده است. تغییر نظام همچنین این قابلیت را دارد که مجموعه‌ای مشکلات از جمله تداوم درگیری‌ها، سقوط کشور و گروه‌های تازه به قدرت رسیده متخاصم را به همراه آورد و صرف نظر از اینکه تلاش برای تغییر نظام یک کشور به‌صورت آشکار یا پنهان صورت گرفته باشد، چنین پیامدهایی ممکن است رخ دهد و این مساله در تلاش‌های آمریکا برای خلع بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه از قدرت، مشهود بود.
نویسندگان تلاش‌های آشکار و موفقیت‌آمیز آمریکا را مورد ارزیابی و بررسی قرار دادند. نتایج بررسی تلاش‌های پنهان آمریکا برای تغییرنظام در سراسر جهان در بازه زمانی ۲۰۰ سال گذشته همچنین تغییرنظام در حین جنگ سرد نشان داد که اغلب انواع تغییرنظام به بهبود روابط میان دو کشوری که برای تغییرنظام یک کشور دیگر تلاش کرده و کشوری که در آن تغییرنظام صورت گرفته بود، منجر نشد. این گزارش نشان داد که محققان دریافتند وقتی یک کشور یک دولت دیگر را سرنگون می‌کند، احتمال وقوع جنگ‌های داخلی افزایش می‌یابد و در اغلب موارد به ایجاد دموکراسی در آن کشور ختم نمی‌شود. تغییرنظام در اغلب موارد نتیجه معکوس دارد و به بهبود روابط دو کشور ختم نمی‌شود. آن عده از دولتمردان و ژنرال‌هایی که معتقدند تغییرنظام در ایران مطمئن‌ترین راه برای بازداشتن ایران از ادامه فعالیت‌های هسته‌ای است، باید بدانند که ۸۱ درصد مردم ایران معتقدند که توسعه برنامه هسته‌ای ایران حائز اهمیت است و ۶۸ درصد از مردم ایران نیز معتقدند که ایران باید به دنبال افزایش نقش خود در منطقه باشد. هیچ چشم‌انداز روشنی وجود ندارد که تغییر نظام در ایران به تغییر سیاست‌های این کشور یا حتی پایان تقابل تهران با واشنگتن منجر شود.
ارسال نظر