تلفن‌هایی که در ایران زنگ می‌خورند

نیویورک تایمز

یک شرکت اپراتور تلفن همراه در آمریکا برای نخستین بار با همکاری با یک اپراتور تلفن همراه ایرانی، به مشترکانش در داخل ایران نیز سرویس می‌دهد. یک رسانه ایرانی در این باره نوشت: خط‌های تلفن اپراتور «AT&T» آمریکا در ایران نیز تحت پوشش قرار داده شد. پیش از این هیچ سیم‌کارت آمریکایی در داخل ایران تحت پوشش قرار نمی‌گرفت و سرویس‌دهی نمی‌شد. از مارس سال جاری میلادی شرکت «AT&T» آمریکا با اپراتور «رایتل» در ایران قراردادی بست که در قالب آن خط‌های تلفن همراه این شرکت آمریکایی در داخل ایران نیز تحت پوشش قرار گرفته است. یک وکیل ایرانی تبار در سفر اخیرش به ایران برای دیدار مادر بزرگ بیمارش متوجه این نکته شده است. «فریار غضنفری» وکیل ایرانی تبار مسائل مرتبط با «مالکیت معنوی» ساکن شهر سانفرانسیسکو، اخیرا پس از اینکه مادربزرگش به یک بیماری سخت مبتلا شده بود، برای عیادت او به تهران سفر کرده است. او فراموش می‌کند تلفن همراه خود را خاموش کند و پس از ورود به ایران در منزل مادربزرگش متوجه زنگ تلفن همراهش می‌شود و متوجه می‌شود تلفن همراه او در داخل ایران نیز پوشش داده می‌شود. او تلفن را برداشته و با همکار خود که می‌خواسته درباره پرونده یک ثبت اختراع صحبت کند، گفت‌وگو کرده است. یکی از کارکنان شرکت رایتل سرویس دهی و همکاری با شرکت آمریکایی «AT&T» را تایید کرده است. قرارداد همکاری این دو شرکت در مارس سال جاری میلادی منعقد شده است.

مشکلی به نام پولشویی؛ بزرگ‌ترین مانع نظام بانکی

تلاش‌ ایران برای جلب اعتماد بانک‌های جهانی در ماه ژوئن سال جاری با یک مشکل اساسی مواجه شده است. این مشکل، طرح استانداردهای FATF و لزوم مقابله با پولشویی و حمایت از تروریسم از طریق تامین مالی آنها بود. این استانداردها که از کشورها می‌خواهد اقدامات پیشگیرانه را برای محافظت از سیستم مالی خود در برابر حمایت از تروریسم و پولشویی در دستور کار قرار دهند، برای یک‌سال به تعویق افتاد تا ایران در این مدت، ضمن عدم ضرر و زیان در برخورداری از دسترسی به نظام مالی بین‌الملل، اقدامات اساسی را برای مقابله با حمایت از تروریسم در سیستم مالی خود اجرایی کند. ایران متعهد شد، هرچه سریع‌تر مکانیزم‌های نظارتی و کنترلی را برای پاک کردن سیستم مالی خود از موضوع پولشویی و تقویت تروریسم صورت دهد. به نظر می‌رسد که شانس ایران برای اجرایی کردن این برنامه‌ها تا ژوئن سال آینده اندک باشد. به احتمال زیاد این موضوع یکی از مسائلی است که در دیدارهای دیپلمات‌های ایرانی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل مدنظر قرار گرفته است.

ایران از سال ۲۰۰۸در لیست سیاه FATF قرار دارد. قرار بر این است که تا ژوئن سال آینده ایران پیشرفت‌های ملموسی در برنامه اجرایی خود برای پاک‌سازی سیستم مالی از پول‌های نامشروع و تامین مالی تروریسم نشان دهد. در غیر این‌صورت، اقدامات تنبیهی دوباره به حالت اولیه خود بازخواهند گشت. این در حالی است که ایران به شدت نیازمند همکاری با بانک‌های بین‌المللی برای تسهیل جریان سرمایه‌گذاری خارجی و تجارت است. جنجال‌های زیادی در ایران حول این قانون و تعریف ایران از تروریسم در جریان بوده که می‌تواند مسیر پیشرفت ایران را ناهموار کند. جلسه ویژه‌ای که قرار بود در هفته‌های گذشته در رم و بر سر همین موضوع با مقام‌های FATF برگزار شود، تنها ۴۸ ساعت قبل از برگزاری از سوی ایران لغو شد.

از سوی دیگر اجرایی شدن استانداردهای FATF در ایران از سوی برخی اصولگرایان با انتقادهای زیادی مواجه شده و مقام‌های دولتی ایران بر این باورند که موضوع این قوانین می‌تواند در انتخابات سال آینده به زیان دولت روحانی تمام شود؛ در نتیجه خواهان بازنگری غرب در مکانیزم‌های اجرایی آن و کم کردن سطح توقع غرب در راستای متعادل کردن تبعات سیاسی داخلی آن هستند. حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل نیزگفته بود شکایت‌های مردم ایران از تحریم‌های بانکی همچنان به قوت خود باقی است و از غرب خواست فورا موانع روابط بانکی با ایران را رفع کنند. رسانه نزدیک به جمهوری‌خواهان آمریکا نوشت: چرخه موجود روشن است؛ بانک‌های خارجی به این دلیل که تهران هنوز باید اقداماتی در حوزه پولشویی انجام دهد که ریسک تعامل با ایران را کاهش دهد، از ورود به معاملات و مبادلات با ایران نگرانند. از سوی دیگر، مقام‌های ایرانی باید اقدامات اساسی و فنی را برای همگام شدن با استانداردهای بین‌المللی در مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم صورت دهند.

در این میان ایران به جای تطبیق با قوانین بین‌المللی، دو بانک ملت و سپه را به‌عنوان بانک‌های مطمئن و پاک به غرب معرفی کرده است. این دو بانک که سابقا جزو برجسته‌ترین بانک‌های خاطی از تحریم‌های آمریکا به شمار می‌رفتند، امروز بر اساس نامه‌ای که در رسانه‌های ایران نیز بازتاب گسترده‌ای داشت، از انجام نقل‌وانتقالات مالی بین‌المللی مربوط به قرارگاه خاتم‌الانبیا سر باز می‌زنند. از دید این رسانه آمریکایی، معرفی این دو بانک به‌عنوان بانک‌های پاک و مطمئن به غرب، راه جایگزینی برای ایران به جای تطبیق کامل با استانداردهای مد نظر FATF است. این موضوع گویای یک مساله است: اینکه هرچند ما قادر نیستیم همه آنچه را از ما خواسته شده اجرایی کنیم، اما این دو بانک پاک را به غرب معرفی می‌کنیم تا از طریق آنها بانک‌های خارجی قادر به انجام تجارت و مبادله با ایران باشند. این چیزی نیست که استانداردهای مبارزه با پولشویی به دنبال آن باشد. در واقع این درست همان مسیری است که ایران از طریق آن در سال‌های تحت تحریم اقتصادش را سرپا نگه داشته بود.