آمارهای بانک جهانی از سال ۱۹۷۰ نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در دهه‌های گذشته همواره با مشکل جذب سرمایه‌گذاری خارجی مواجه بوده است؛ به‌گونه‌ای‌که در این سال‌ها فقط در ۲ سال ۱۹۷۳ و ۲۰۰۲ سرمایه‌گذاری خارجی بیش از ۲ درصد تولید ناخالص داخلی کشور (GDP) را تشکیل داده است.

نسبت سرمایه‌گذاری خارجی به تولید ناخالص داخلی پیش از سال ۲۰۰۲ به‌صورت نامنظمی افزایش و کاهش را تجربه می‌کند و در دولت دوم اصلاحات و پس از تصویب قانون سرمایه‌گذاری خارجی به یکباره سرمایه‌گذاری خارجی از ۴۰۸ میلیون دلار در سال ۲۰۰۱ به ۳ میلیارد و ۵۱۹ میلیون دلار در سال ۲۰۰۲ افزایش می‌یابد که ۷۳/ ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۰۲ را تشکیل می‌دهد، اما در همان سال‌ها موضوع پرونده هسته‌ای ایران مطرح شده و جذب سرمایه‌گذاری خارجی روند کاهشی به خود می‌گیرد؛ به‌گونه‌ای‌که پس از سال ۲۰۰۶ همواره سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کمتر از یک درصد GDP کشور را تشکیل داده است. از سوی دیگر طبق گزارش معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران، طی بازه زمانی ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ خالص سرانه جذب سرمایه‌گذاری خارجی در جهان رو به افزایش بوده، به‌نحوی‌کـه از رقم ۳۷ دلار در سال ۱۹۹۰ به رقم ۲۷۸ دلار در سال ۲۰۱۵ رسیده است.

باوجود ۹ برابر شدن سرانه جذب سرمایه‌گذاری خارجی طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵، هنوز رقم جـذب سرانه سرمایه‌گذاری خارجی ایران در سال ۲۰۱۵ به متوسط رقم مشابه جهان در سال ۱۹۹۰ نرسیده است. همچنین در کشورهای منطقه نیز، ترکیه توانسته است جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ به ۱۷برابر افزایش دهد. با فرض سرانه ۲۷۸ دلار جذب سرمایه‌گذاری خارجی در جهان، ایران نیـاز بـه جـذب ۲/ ۲۲ میلیـارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در سال دارد. در این بین پس از به نتیجه رسیدن برجام در دی‌ماه سال گذشته شاهد ورود هیات‌های تجاری از کشورهای مختلف بودیم که افزایش جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را نوید می‌داد؛ به‌گونه‌ای‌که ۵/ ۴ میلیارد دلار جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ۳ ماه نخست سال ۲۰۱۶ ایران را کشور مناسبی برای سرمایه‌گذاری معرفی می‌کرد، اما پس از گذشت چند ماه روند ورود هیات‌های تجاری به کشور بسیار کاهش یافته و گویی کشور در معرض از دست دادن فرصت تاریخی پس از برجام است که ممکن است تا دهه‌ها چنین فرصتی را به‌دست نیاورد. در این پرونده باشگاه اقتصاددانان، کارشناسان اقتصادی وضعیت سرمایه‌گذاری خارجی در کشور را طی ماه‌های اخیر بررسی می‌کنند.