رکود مزمن در آمریکای لاتین
ونزوئلا درگیر معضلات مربوط به نکول (عدم توانایی در انجام تمام یا بخشی از تعهدات خود به صورت خواسته یا ناخواسته) شده است، حتی با وجود آنکه در روزهای گذشته ۵/ ۱ میلیارد دلار را صرف پرداخت اوراق قرضه از بدهی خارجی ۱۲۰ میلیارد دلاری خود کرده است. این مثالی ناامیدانه است، اما در برزیل، پتروبراس، بزرگ‌ترین گروه نفتی بدهکار جهان که دچار فساد چند میلیارد دلاری است، هزینههای مالی این شرکت طی چند سال گذشته ۱۳ درصد افزایش یافته‌اند. این مخمصه موجب شده که سخنانی در مورد کمک مالی به این شرکت مطرح شود. شرکتها و کشورهای سرمایهگذار با اتفاقات اخیر در بازار کالا، با یک ابرچرخه مواجه شدهاند که گروههای انرژی غربی را نیز مجبور به کاهش مشاغل، تعطیل برخی پروژهها و تطبیق با نفت جهانی ۵۰ دلاری یا کمتر کرده است.
پمکس که هشتمین تولیدکننده بزرگ نفت در جهان است، سال گذشته با زیانی در حدود ۳۰ میلیارد دلار روبهرو شد و موجب شد تا دولت مکزیک اعلام کند که به این شرکت، که در مالکیت دولت است، ۹۱ میلیارد دلار کمک مالی کرده و حتی به طور بالقوه در این شرکت را مجددا سرمایهگذاری میکند. کاهش درآمدهای نفتی مکزیک را نیز مجبور کرده است که بیش از یک درصد از تولید ناخالص داخلی خود را از محل مخارج دولتی کاهش دهد. این در حالی است که فروش کمتر منجر به کسری حساب جاری شده که در ۲۰ سال اخیر تقریبا بیسابقه بوده و ارزش پزو را مختل کرده است. خوزه گونزالز آنایا، مدیر اجرایی پمکس میگوید که این شرکت داراییهای زیادی نسبت به میزان بدهی خود دارد. وی به طرح صرفهجویی در هزینه ۵/ ۵ میلیارد دلاری اشاره کرد و گفت: «آنچه ما باید انجام دهیم تعدیل شدن با واقعیت جدید است.»
شرکت اکوپترول کلمبیا در ارزش بازاری خود دچار کاهش قیمت شد و از ۱۳۰ میلیارد دلار در ۳ سال گذشته به ۱۵ میلیارد دلار رسید و ۴۸ هزار نفر نیروی کار خود را به یک سوم این میزان تقلیل داد. پزو در یک سال گذشته در مقابل دلار ۳۷ درصد از ارزش خود را از دست داده و کسری حساب جاری بالغ بر ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی شده است. بوگوتا، پایتخت کلمبیا در مقابل این روند نزولی مقاومت کرده است. موریسیو کاردناس، وزیر امور مالی این کشور میگوید: «ما در حال انجام یک تعدیل منظم و سیال هستیم. ما مخارج عمومی را محدود کردهایم و اجازه داده‌ایم تا نرخ ارز کاهش یابد.»
با این حال، فقدان درآمدهای نفتی که حدود نیمی از صادرات این کشور را تشکیل میدهند، برای بانکهای بوگوتا بازار شغلی خوبی را به وجود آورده است تا چریکهای تحت معاهده صلح را جذب کنند و امیدوار هستند که تا 23 مارس این کار عملی شود. این کار 4 سال به طول انجامیده است و به نظر میرسد این گفت‌وگوها منجر به پایان دادن به حدود نیم قرن درگیری شود که موجب از بین رفتن جان بیش از 200 هزار نفر شده است. وقتی که چند سال قبل قیمت نفت بیش از 100 دلار در هر بشکه بود، شرکتهای بینالمللی انرژی مصرانه متقاضی ورود به آمریکای لاتین، میادین آبهای عمیق کشفشده در برزیل، کلمبیا و بزرگ‌ترین ذخایر ونزوئلا بودند.
امروزه، بسیاری از کمپانیها تلاش میکنند تا صورتحساب خود را از گروههای دولتی وصول کنند. در مکزیک، تامین کنندگان خدمات بینالمللی 6 میلیارد دلار مقروض هستند در ونزوئلا این مقدار به 20 میلیارد دلار میرسد و در برزیل سفارشهای لغو شده بر تامین کنندگان مانند کپل سنگاپور فشار وارد آوردهاند تا مقررات سنگینی وضع کنند. انتظار میرود اکوپترول نخستین زیان سالانه خود را از سال 2007 متحمل شود. به هر صورت، افت این شرکت از پتروبراس بیشتر است که 5 سال پیش به ارزش 70 میلیارد دلار رسید. بزرگ‌ترین شرکت دولتی انرژی متعلق به دولت برزیل بیش از 105 میلیارد دلار بدهی انباشته دارد و تلاش میکند تا هزینههای عملیاتی و پرداخت بدهی خود را بپوشاند. بانک سرمایهگذاری کردیت سوئیس، معتقد است که پتروبراس در سال معادل 8 میلیارد دلار استخراج میکند. اما برازیلیا در تلاش است تا با عمیقترین رکود یک قرن اخیر و کسری مالی که سال گذشته به 10 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور رسید دست و پنجه نرم کند و توانایی کمک مالی به پتروبراس ندارد.
وقتی که دوره ناسیونالیستی ابر چرخه کالایی به ناچار فروکش کرده و خریداران خارجی به آن قدم بگذارند، افزایش رقابت برای سرمایه میتواند موجی از ادغام را در بین شرکتها به راه اندازد. در ۲۶ فوریه سال جاری، پتروبراس اعلام کرد که با وام اعطایی ۱۰ میلیارد دلاری از سوی بانک توسعه چین در مقابل تحویل آتی نفت، موافقت کرده است. با این وجود، هزینههای پایین تولید در حدود ۱۵ دلار به ازای هر بشکه، به این معنی است که کمپانیهای دولتی آمریکای لاتین میتوانند از پس پمپاژ و تولید نقدی (حتی با وجود قیمتهای جاری افت کرده) بربیایند. اما پس از لحاظ کردن هزینههای غیرنقد، عملیات حتی در حدود بشکهای ۲۵ دلار نیز سر به سر میشود. کاهش سرمایهگذاری به معنی این است که احتمالا تولید به کاهش ادامه میدهد (شاید تا ۴۷۰ هزار بشکه در روز در سال جاری طبق تخمین خانم پالاسیوس) و این منطقه نیز دچار تعدیل عرضه جهانی نفت میشود. تولید کل آمریکای لاتین بیش از ۱۰میلیون بشکه در روز است که با تولید کل روسیه قابل مقایسه است.
ارسال نظر