گروه بازرگانی: در ششمین نشست کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران بررسی تولید نان صنعتی و سلامت نان در دستور کار قرار گرفت. نماینده سازمان استاندارد درخصوص افزودنی‌های غیرمجاز به خمیر نان سنتی و ماشین‌های پخت غیراستاندارد،‌ هشدار داد. در این نشست حاضران که خود از فعالان عرصه تولید آرد و نان صنعتی و نهادهای نظارتی دولتی بودند، کمیته‌ای برای پیگیری مسائل مرتبط با این تولید نان سنتی و صنعتی شکل دادند تا همواره مشکلات موجود در این حوزه را پیگیری و برای حل آن راهکار ارائه دهند. مساله وجود بلانکیت (جوهر قند) در نان سنتی که از سوی مشاور رئیس سازمان استاندارد اعلام شد، قرار است مورد پیگیری سازمان غذا و دارو قرار بگیرد.

کاوه زرگران با بیان اینکه در حال حاضر 43 درصد کالری خانوار شهری و 56 درصد کالری خانوار روستایی کشور از نان تامین می‌شود، گفت: در شهر تهران هشت هزار واحد تولید نان وجود دارد اما تردیدهای فراوانی در مورد سلامت نان وجود دارد که کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران امیدوار است بتواند با پرداختن به این مساله گامی در مسیر سالم‌سازی بیشتر و افزایش کیفیت نان بردارد. رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق بازرگانی تهران عنوان کرد که در این مبحث پرداختن به نان صنعتی و مجموعه قوانینی که در سال‌های 79، 80 و 86 در این مورد تصویب شده نیز ضروری است.


وی همچنین عنوان کرد: در حالی که قرار بود تا پایان سال ۱۳۹۴ حدود ۴۰ درصد از نان مصرفی مردم در کشور از نان صنعتی تامین شود، تا امروز سهم نان صنعتی از کل نان مصرفی کشور کمتر از ۲درصد است.


مهدی خان‌محمدی یکی از فعالان حوزه تولید نان صنعتی کشور گفت: برابر قانون مصوب بودجه در سال‌های 1379 و 1380 قرار بود به واحدهای نان صنعتی که ظرفیت تولید پنج تن نان در روز را داشته باشند، در مناطق مختلف شهر تهران زمین واگذار کنند اما از میان تمام کسانی که برای این کار زمین در اختیار گرفتند تنها سه واحد وارد تولید نان صنعتی شدند و بقیه از این زمین استفاده‌های دیگری ازجمله ساخت مرکز تجاری کردند.


وی افزود: وقتی این قانون در سال ۱۳۸۶ تصویب شد ما یک‌سال روی تدوین آیین‌نامه آن کار کردیم و در نهایت قرار شد هر چهار تا پنج نانوایی در تهران یک واحد صنعتی احداث کرده و از نانوایی‌های خود به‌عنوان فروشگاه این محصولات استفاده کنند. برای این کار نیز ۱۰ درصد سرمایه را باید خودشان تامین می‌کردند و ۹۰ درصد بقیه از طریق سیستم بانکی تامین می‌شد. این قانون در شرکت بازرگانی دولتی ایران متوقف و زمینگیر شد، در حالی که ۱۰۰۰ میلیارد تومان بودجه ریالی سالانه و ۵۰۰ میلیون دلار بودجه ارزی سالانه برای این اجرا در نظر گرفته شده بود.


غلامرضا قاسم‌پور، مشاور رئیس سازمان استاندارد با اشاره به اینکه نان در ایران گران و بی‌کیفیت است،‌گفت: هزینه‌ای که در دولت برای اختصاص یارانه به نان خرج می‌شود هزینه تمام شده نان را بالا می‌برد و محصول نهایی را بی‌کیفیت می‌کند. قاسم‌پور با بیان اینکه بیش از 90 درصد نان مصرفی مردم را چهار گروه نان لواش، تافتون، سنگک و بربری تشکیل می‌دهد، گفت: در نان سنتی مصرفی مردم، بلانکیت مشاهده شده که ماده‌ای خطرناک و سرطان‌زا است.


این کارشناس سازمان استاندارد اعلام کرد که ماده بلانکیت برای سفید شدن نان و نرم کردن بافت آن به کار می‌رود و در دو نوع چینی با قیمت ۸۵۰۰ تومان و آلمانی با قیمت ۹۵۰۰ تومان در بازار موجود است.


قاسم‌پور افزود: در حال حاضر جوش شیرین و بلانکیت با هم در رقابت برای ناسالم‌ کردن نان هستند. از طرفی نمکی که در نانوایی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد نمک تصفیه نشده و ناخالص است. او غیراستاندارد بودن ماشین‌های پخت نان را معضل دیگری عنوان کرد که باعث وورد عناصر ناسالم به نان در حین پخت می‌شود. قاسم‌پور با اشاره به یارانه‌ای که دولت به سوخت نانوایی‌ها می‌دهد گفت: محاسبه شده است که اگر دولت خودش ماشین استاندارد و سالم برای پخت نان را بخرد و رایگان به نانوایی‌ها بدهد مقرون به صرفه‌تر از پرداخت یارانه سوخت به ماشین‌های پخت غیراستاندارد است.


زهره پوراحمدی، کارشناس فرآورده‌های آردی، شیرینی و شکلات سازمان غذا و دارو، عنوان کرد که گزارشی از وجود بلانکیت در آرد کارخانه‌های کشور به این سازمان نرسیده است. پوراحمدی با اشاره به غنی‌سازی آرد با آهن و اسید فولیک، که یک تجربه بین‌المللی است، گفت: غنی‌سازی آرد باعث شده است تا کم‌خونی ناشی از فقر آهن حداقل ۱۰ تا ۱۵ درصد در کشور کاهش یابد که دستاورد خوبی به حساب می‌آید؛ اما این فرآیند منجر به مثبت شدن بلانکیت در آرد نمی‌شود و اگر سازمان استاندارد معتقد به وجود این ماده در آردهای خبازی است، افزودن آن در جایی غیراز کارخانه صورت گرفته است. این کارشناس سازمان غذا و دارو اعلام کرد که مسوولیت نان سنتی با این سازمان نیست اما با این حال طرحی توسط کارشناسان این سازمان برای ارتقای سلامت نان سنتی تدوین شده است.


در ادامه این نشست، مدیرکل نظارت بر فرآورده‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو نیز تایید کرد که آردهای صنعتی فاقد بلانکیت هستند و افزودن این ماده به آرد در مرحله‌ای بعد از کارخانه و احتمالا در خود نانوایی‌ها انجام می‌گیرد. سید هدایت حسین با اعلام اینکه 72 هزار واحد تولید نان سنتی در کشور وجود دارد، گفت: این تعداد بالای واحدهای تولید نان سنتی، دسترسی مردم به نان را تسهیل اما نظارت و کنترل را برای سازمان‌های نظارتی سخت کرده است.


مهدی خان‌محمدی در راستای آموزش فعالان صنعت نان به این مساله اشاره کرد که تاکنون ۱۷۶۰ نفر از افرادی که در واحدهای تولید نان صنعتی کوچک و بزرگ مشغول به کار هستند تحت آموزش قرار گرفته‌اند. مدیرعامل گروه صنعتی نان سحر با عنوان اینکه کیفیت نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم در کشور بهبود یافته است، عنوان کرد که کارگاه‌های نان صنعتی اغلب از ماشین‌آلات استاندارد استفاده می‌کنند و برای رعایت مسائل بهداشتی نیز به کارکنان واحدها آموزش‌هایی داده می‌شود.


محمدرضا مرتضوی، رئیس کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران نیز گفت: همان‌طور که سازمان‌های نظارتی موفق نشدند با استفاده از جوش شیرین در نان برخورد کنند، این مساله به رعایت سایر مسائل بهداشتی نیز از جمله بلانکیت سرایت کرده است. متاسفانه نانوایی‌ها از این تکثر و تعداد بالا استفاده می‌کنند و اقداماتی انجام می‌دهند که سلامت نان را از بین می‌برد اما برخوردی صورت نمی‌گیرد.


وی خواستار کنترل و نظارت جدی روی عملکرد تولیدکنندگان نان سنتی شد و گفت: سازمان‌های نظارتی باید نانوایی‌ها را ملزم به استفاده از ماشین پخت استاندارد بکنند و جلوی استفاده از بلانکیت و جوش شیرین را بگیرند. مرتضوی همچنین عنوان کرد که لازم است به نانواها راه‌حل‌های جایگزینی مثل استفاده از کیوی برای نرم کردن بافت نان آموزش داده شود.