گروه بازرگانی: پس از اعلام اطلس تعرفه‌ای واردات، سازمان توسعه تجارت فهرست کالاهای مشمول عوارض صادراتی را نیز اعلام کرد. طبق اعلام این سازمان، در سال جاری ۲۴‌قلم کالا مشمول عوارض صادراتی شده‌اند، در این بین ۴ کالای «سنگ‌آهن به‌هم فشرده»، «کنسانتره سنگ‌آهن»، «سولفور مولیبدن» و «سالامبور گوسفندی» دیده می‌شود که جزو کالاهایی‌ هستند که در سال ۹۲ صادراتشان ممنوع بوده، اما در سال ۹۳، در جهت تسهیل مقررات صادرات و واردات با وضع عوارض صادراتی، صادراتشان آزاد شده است. بر این اساس در سال ۹۴، صادرات کلیه کالاهای صنعتی آزاد است و در بخش کشاورزی نیز به جز تعداد محدودی از محصولات، صادرات بقیه اقلام کشاورزی آزاد است.

اگر چه هنوز نسخه الکترونیکی کتاب مقررات صادرات و واردات از سوی سازمان توسعه تجارت منتشر نشده اما در روزهای اخیر ابلاغیه‌ای از سوی معاون اول رئیس‌جمهور منتشر و طی آن جزئیات تعرفه واردات در سال جدید اعلام شد؛ بنا بر این ابلاغیه، سیاست جدید تجاری در سال ۹۴ از کاهش تعداد طبقات تعرفه‌ای واردات از ۱۴ به ۱۰ طبقه حکایت دارد. همچنین روز گذشته سازمان توسعه تجارت کلیاتی را از فهرست کالاهایی که صادرات آنها از طریق عوارض امکان‌پذیر است، اعلام کرده است.

دولت در دوره‌های مختلف، به شکل‌های گوناگون روی برخی کالاهای صادراتی عوارض وضع کرده است. عوارض صادراتی محدودیتی است که جهت تنظیم بازار داخلی برخی کالاها یا حمایت از صادرات کالاها با بسته‌بندی خاص از سوی هیات وزیران اعمال می‌شود. هر چند که بر اساس ماده ۱۰۴ قانون برنامه پنجم توسعه، اخذ هرگونه مالیات و عوارض از صادرات کالاهای غیرنفتی و خدمات در طول برنامه ممنوع است، اما براساس یکی دیگر از مواد قانونی، دولت مجاز است برای صادرات کالای خام عوارض وضع و کمک کند که پلنت‌های تولیدی در داخل کشور ایجاد شود.

در همین راستا، مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت نیز از آزاد بودن صادرات کلیه کالاهای صنعتی خبر داد و تصریح کرد: از حدود یک سال و نیم گذشته به تدریج موانع مقرراتی سر راه صادرات برداشته شده است. سیدعباس حسینی گفت: در بخش کشاورزی به جز تعداد محدودی از محصولات، صادرات بقیه اقلام کشاورزی آزاد است و صادرات بقیه کالاها مشمول پرداخت عوارض هستند.

مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت با اشاره به اینکه فعالیت‌های اقتصادی و توسعه آن تنها با فعالیت یک سازمان ممکن نیست، تصریح کرد: فعالیت اقتصادی مانند یک پکیج عمل می‌کند که شامل بخش خصوصی، دولتی و توسعه زیرساخت‌های تولید و خدمات است. در صورتی که این سه بخش با هم همکاری نداشته باشند، توسعه صادرات امیدی واهی است و ممکن نخواهد شد.

حسینی با اشاره به اینکه تولیدکنندگان باید فراکشوری فکر کنند و برای صادرات خارج از کشور برنامه‌ریزی کنند، گفت: تعرفه‌های غیرمنطقی، مسیر قاچاق را هموار می‌کند و محدود فکر کردن در تجارت جایز نیست و با دیدی بین‌المللی برای توسعه صادرات، منافع آن متوجه کشور می‌شود.

کالاهای مشمول عوارض صادراتی

طبق اعلام سازمان توسعه تجارت، «حبوبات به استثنای نخود» با میزان عوارض ۳۰ درصد قیمت پایه صادراتی جزو کالاهای مشمول عوارض صادراتی است. براساس فهرست کالاهای مشمول عوارض صادراتی، برای «ذرت دامی، سورگوم دانه» عوارض صادراتی ۳۰۰۰ ریال به ازای هر کیلوگرم و برای «جو، گندم دامی، کاه و پوست غلات» عوارض صادراتی ۴۰۰۰ ریالی به ازای هر کیلوگرم در نظر گرفته شده است. این در حالی است که صدور «ذرت دامی» طبق بخشنامه ۲۳/ ۱/ ۱۳۹۳ و صدور «جو و گندم» طی بخشنامه ۱۴/ ۱۲/ ۱۳۹۲ و به استناد اختیارات ناشی از قانون تمرکز از سوی جهاد کشاورزی ممنوع اعلام و این عوارض‌ها در صورت صدور مجوز صادراتی تعیین شده‌اند.

همچنین برای «یونجه، محصولات علوفه» عوارض ۴۰۰۰ ریالی به ازای هر کیلوگرم و برای «سبوس و آخال از ذرت و گندم و سایر غلات و نباتات » عوارض ۳۰۰۰ ریال به ازای هر کیلوگرم تعیین شده است. طی بخشنامه ۱۵/ ۲/ ۱۳۹۳، صدور کنجاله سویا نیز ممنوع اعلام شده است و در صورت آزاد شدن آن برای صدور هر کیلوگرم«ردیف‌های آخال و کنجاله سویا و انواع تفاله» عوارضی به میزان ۳۰۰۰ ریال در نظر گرفته شده است. بر اساس فهرست منتشر شده، به ازای صدور هر کیلوگرم «گندم سیاه، ارزان، سایر غلات» نیز عوارضی ۴۰۰۰ ریالی تعیین شده است.

همچنین برای «پوست خام گاوی»، به میزان ۵۰ درصد قیمت پایه صادراتی، برای «وت بلوی گاوی» به میزان ۳۰ درصد قیمت پایه صادراتی، برای «پوست خام گوسفندی»، ۵۰‌درصد قیمت پایه صادراتی و برای «وت بلوی گوسفندی» نیز ۵ درصد قیمت پایه صادراتی عوارض تعیین شده است.

عوارض تعیین شده برای ۴ کالای «پوست خام گاوی»، «وت بلوی گاوی»، «پوست خام گوسفندی» و «وت بلوی گوسفندی» در حالی صورت گرفته است که منابع حاصل از آنها به تناسب در چارچوب ضوابط قانونی صرف توسعه بخش‌های مذکور می‌شود. از طرفی طبق این فهرست، عوارض ۵۰ درصد قیمت پایه صادراتی برای «پوست بزی»، عوارضی به میزان ۳۰ درصد قیمت پایه صادراتی برای «سالامبور بزی» و به میزان ۵۰ درصد قیمت پایه صادراتی نیز عوارض برای «وت بلوی‌بزی» تعیین شده است. همچنین برای «کرک خام» عوارضی به میزان ۳۰ درصد قیمت پایه صادراتی و برای «قراضه فلزات» نیز عوارض ۸۰‌درصدی قیمت پایه صادراتی تعیین شده است. برای صادرات «سنگ‌آهن به‌هم فشرده(گندله)»، «اکسیدها و هیدرواکسیدهای آهن»، «کنسانتره سنگ‌آهن»، «قراضه و ضایعات باتری خودرو»، «سولفور مولیبدن»، صرفا آخال از مصنوعات پلیمری PET»، «صرفا آخال کاغذ» و «سالامبور گوسفندی» عوارضی تعیین شده و از ۲۰ دی سال گذشته قابل اجرا بوده است. در این بین ۴ کالای «سنگ‌آهن بهم فشرده (گندله)»، «کنسانتره سنگ‌آهن»، «سولفور مولیبدن» و «سالامبور گوسفندی» صادراتشان در سال ۹۲ ممنوع بوده اما به منظور تسهیل مقررات صادرات و واردات در سال ۹۳ برای آنها عوارض صادراتی در نظر گرفته شد. بر این اساس عوارض در نظر گرفته شده برای «سنگ‌آهن به‌هم فشرده (گندله)» به میزان ۱۵ درصد قیمت پایه صادراتی، برای «اکسیدها و هیدرواکسیدهای آهن» به میزان ۵ درصد قیمت پایه صادراتی، برای «کنسانتره سنگ‌آهن» به میزان ۱۵ درصد قیمت پایه صادراتی، برای «قراضه و ضایعات باتری خودرو» به میزان ۸۰ درصد قیمت پایه صادراتی، برای «سولفور مولیبدن» به میزان ۳۵ درصد قیمت پایه صادراتی، برای «صرفا آخال از مصنوعات پلیمری PET» به میزان ۱۵ درصد قیمت پایه صادراتی، برای «صرفا‌آخال‌کاغذ» به میزان ۱۰۰ درصد قیمت پایه صادراتی و برای «سالامبور گوسفندی» نیز به میزان ۱۰ درصد با افزایش سالانه ۵‌درصدی، عوارض صادراتی در نظر گرفته شده است.

فهرست 24 کالای مشمول عوارض صادراتی