معمای واردات شکر

گروه بازرگانی: واردات شکر، این روزها به محل اختلاف دو متولی تنظیم بازار، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی تبدیل شده است. چندی پیش وزیر صنعت، معدن و تجارت از عدم ممنوعیت واردات شکر برای تامین نیاز داخلی توسط بخش خصوصی خبر داده بود، خبری که واکنش وزارت جهاد کشاورزی را به همراه داشت، به‌طوری‌که روز گذشته این وزارتخانه طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد ثبت سفارش جدید واردات شکر خام و سفید از ابتدای سال جاری ممنوع بوده است. در اطلاعیه منتشر شده از سوی این وزارتخانه تاکید شده است: «این وزارتخانه طی ابلاغیه‌ای در تاریخ ۱۰/ ۱/ ۹۳ هرگونه ثبت سفارش جدید واردات شکر خام و سفید را ممنوع اعلام کرده و ابلاغیه مذکور همچنان به اعتبار خود باقی است. بنابراین انتشار هرگونه خبری در خصوص صدور مجوز جدید برای واردات شکر از سوی وزارت جهاد کشاورزی تکذیب می‌شود، ضمن اینکه شکرهای وارداتی طی سال‌جاری تماما مربوط به ثبت سفارش در سال‌های ۹۱ و ۹۲ است.» با توجه به ابلاغیه منتشر شده می‌توان گفت برای واردات شکر اختلاف نظر وجود دارد چراکه بخشی از بدنه دولت معتقد به ممنوعیت واردات در پی اشباع بازار است و بخشی دیگر همچنان در حال صدور مجوز برای ادامه روند واردات است.

اختلاف‌نظر به وجود آمده در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی در راستای قانون تمرکز وظایف بازرگانی بخش کشاورزی و براساس بند «الف» ماده یک این قانون، موظف به سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، نظارت و انجام اقدامات لازم در زمینه تجارت اعم از صادرات، واردات و تنظیم بازار داخلی محصولات و کالاهای اساسی زراعی، باغی و گیاهان دارویی است که در این راستا واردات شکر را به دلیل واردات مازاد بر نیاز داخلی آن و اشباع بودن بازار از شکر تولید داخل و وارداتی، ممنوع اعلام کرده است. اظهارات مطرح شده در حالی است که محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت دو روز پیش در حاشیه پنجاهمین سالگرد تاسیس صنعت پتروشیمی با بیان اینکه قیمت تمام شده شکر داخلی با محاسبه نرخ ارز مبادله‌ای گران تر از شکر وارداتی تمام می‌شود و دلیل آن افزایش قیمت خرید چغندرقند از چغندرکاران است، گفته بود، واردات شکر برای تامین نیاز داخلی و توسط بخش خصوصی صورت می‌گیرد. او همچنین از تخصیص ۲۰۰ تومان از مابه‌التفاوت شکر وارداتی اخذ شده به تولید داخل براساس مصوبه شورای اقتصاد خبر داده بود. به گفته نعمت‌زاده، واردات شکر به حال حاضر محدود نمی‌شود و طی سالیان گذشته مصرف شکر بیش از تولید داخل بوده به همین دلیل ما ناچار به واردات بوده‌ایم. از سوی دیگر به گزارش «ایسنا»، وزارت صنعت، معدن و تجارت هرچند براساس قانون تمرکز وظایف بازرگانی بخش کشاورزی دیگر وظیفه‌ای در زمینه تجارت محصولات کشاورزی از جمله شکر ندارد، اما این وزارتخانه نهم دی‌ماه سال جاری و براساس تصمیمات کارگروه شکر و ستاد هدفمندی یارانه‌ها و و وزارت جهاد کشاورزی، مجوز واردات ۲۰۰ هزار تن شکر را برای چهار شرکت صادر کرده است. در مجوز صادر شده برای واردات شکر آمده است: «با عنایت به تصمیمات کارگروه شکر موضوع بند ۹ مصوبه جلسه مورخ ۴/۹/۹۳ ستاد هدفمندی یارانه‌ها و موافقت مقام عالی وزارت جهاد کشاورزی و پیرو ابلاغیه مورخ ۷/۱۰/۹۳ قائم مقام وزارت مذکور و تعهد تامین‌کنندگان جهت عرضه کالا زیر نظر انجمن ذی ربط و پرداخت مابه‌التفاوت ریالی، لطفا دستور فرمایید اقدام لازم جهت ثبت سفارش موارد ذیل با موارد سقف ارزی ریالی (کاهش قیمت جهانی) نسبت به زمان ثبت اولیه و سایر ضوابط و مقررات اولیه صورت پذیرد.» موافقت‌نامه مذکور برای واردات شکر در حالی صورت گرفته است که روز گذشته محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی با تاکید بر ادامه ممنوعیت واردات شکر توضیحاتی را در این خصوص ارائه کرد. به گفته حجتی، در نامه‌ای که دهم فروردین امسال به بخش بازرگانی خارجی وزارت صنعت، معدن و تجارت نوشتم خواهان امتناع از ثبت سفارش و ممنوعیت واردات شکر شدم، ضمن اینکه موضوع ثبت‌سفارش واردات به وزارت صنعت، معدن و تجارت مربوط می‌شود. موضوع جلوگیری از واردات شکرهای ثبت سفارش شده نیز به مقررات تجارت خارجی برمی‌گردد و مسوولان ذی‌ربط باید در این باره پاسخ دهند. حجتی گفت: سال گذشته بیش از دو برابر نیاز شکر وارد شد. با بررسی‌های صورت گرفته امسال بیش از ۶۰۰ هزار تن شکر از نیشکر و ۷۰۰ هزار تن از چغندر قند تولید خواهیم داشت. وزیر جهادکشاورزی افزود: امسال کارخانه‌های تولیدکننده ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تن چغندرقند از کشاورزان خریداری‌ کرده‌اند و بیش از ۶۰۰ هزار تن شکر نیز از سال گذشته در انبارها موجود است؛ با این شرایط می‌توان گفت اگر شکر وارد هم نشود هیچ مشکلی نخواهیم داشت. حجتی افزود: از طرفی قیمت شکری که هم اکنون وارد شده در مقایسه با قیمت تضمینی که دولت مصوب کرده بیشتر است. این افزایش قیمت با وضع تعرفه جدید، قیمت ارز، قیمت جهانی و قیمت‌های تمام شده در داخل کشور قابل بررسی است. وی در ادامه افزود: در ۹ماه گذشته حدود ۸۳۰ هزار تن شکر وارد شده، اما این حجم از واردات براساس ثبت سفارش سال قبل بوده است.

حجتی همچنین در ارتباط با اظهارنظر وزیر صنعت، معدن و تجارت در جلسه دو هفته پیش مجلس درباره ممنوعیت و ثبت سفارش نشدن واردات شکر گفت: وزارت صنعت قطعا در جلوگیری از واردات شکر به تعهدات خود عمل کرده است و وزارت جهاد کشاورزی نیز موضوع جلوگیری واردات شکر را تا توازن در تولید، عرضه و مصرف پیگیری می‌کند. همچنین به گزارش «ایسنا» روز گذشته عباس کشاورز، معاون زراعت وزیر جهاد کشاورزی نیز در این زمینه اعلام کرد: واردات شکر به دلیل مازاد واردات آن نسبت به نیاز داخلی ممنوع شده و همچنان ممنوع است. از سوی دیگر و به گزارش «ایرنا»، چندی پیش دبیرانجمن صنفی کارخانه‌های قندوشکر نیز، با توجه به حجم ذخایر موجود، از عدم نیاز کشور به واردات شکر تا یک سال آینده خبر داده بود. بهمن دانایی با اشاره به نزدیک شدن به پایان فصل برداشت چغندر قند در کشور اعلام کرده بود، تولید حدود ۶۵۰ هزار تن شکر چغندری و ۶۵۰هزار تن شکر نیشکری پیش بینی شده که این حجم پاسخگوی نیاز یک‌ساله کشور بوده و نیازی به واردات این محصول احساس نمی‌شود.

وی درباره خبر واردات شکر با وجود ممنوعیت صادره از سوی دولت نیز گفته بود: کارگروه ذخیره‌سازی شکر و ستاد تنظیم بازار پیش‌تر در یک تصمیم جمعی اقدام به صدور حواله و مجوز واردات ۳۰۰هزار تن شکر خام کرده بود که با مخالفت انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر کشور روبه‌رو و در نهایت حواله یاد شده ابطال شد. به گفته دانایی ،در حال حاضر به میزان کافی شکر برای سال جاری و سال آینده در کشور موجود است به همین دلیل به هیچ‌وجه نیازی به وارد کردن شکر نداریم و هرگونه واردات شکر به صنعت قند کشور لطمه می‌زند.