فرصت‌های تجاری ایران و عراق بررسی شد
سه شاخص رقابت در بازار عراق
بمانجان ندیمی: توسعه روابط تجاری به‌خصوص در زمینه صادرات کالاهای غیرنفتی با توجه به کاهش بهای نفت، در حالی توجه دولتمردان را به خود جلب کرده که تجارت با کشورهای همسایه به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین ماموریت‌های دولت محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد عراق به‌عنوان یکی از کشورهای هم‌جوار ایران می‌تواند یکی از طرف‌های تجاری باشد؛ چراکه اخیرا معاون اول رئیس‌جمهور نیز در جمع فعالان بخش خصوصی ضمن تاکید بر توسعه روابط تجاری با عراق، این کشور را یکی از فرصت‌های خوب برای همکاری و مراودات تجاری ایران دانست.
در همایش فرصت‌های ویژه اقتصادی و تجاری ایران و عراق بررسی شد
روز گذشته همایش فرصت‌های ویژه اقتصادی و تجاری ایران و عراق در حالی برگزار شد که مشاور معاون اول رئیس‌جمهور حضور طولانی‌مدت ایران در بازار عراق را منوط به داشتن سه شاخص کیفیت، سرعت و قیمت دانست. همچنین رئیس اتاق بازرگانی تهران مشکلات بانکی و ضمانت‌نامه را مهم‌ترین موانع برای سرمایه‌گذاری در عراق برشمرد. در این خصوص رئیس ستاد ویژه عراق وزارت امور خارجه، نامساعد بودن دروازه‌های مرزی ایران و عراق، موانع گمرکی میان دو کشور و مسائل مربوط به صدور روادید و مشکلات حمل‌ونقل را علاوه بر مشکلات بانکی، سد راه توسعه روابط تجاری با عراق اعلام کرد. رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی عراق نیز در این همایش از فراهم آوردن امکانات و تسهیلات برای ورود بخش خصوصی ایرانی به بازار عراق خبر داد.
معرفی پتانسیل صادراتی دو کشور، شناسایی توانمندی‌ها و فرصت‌ها، آشنایی با چگونگی نقل و انتقال پولی و ... از جمله محورهای همایش روز گذشته بود.
ضرورت بررسی بازار عراق
در ابتدای همایش، دبیر ستاد توسعه اقتصادی ایران و عراق و مشاور معاون اول رئیس‌جمهور با تاکید بر اهمیت اقتصاد کشورها در تعیین جایگاهشان در جهان، اظهار کرد: چنانچه کشوری بخواهد در صحنه جهانی ایفای نقش کند، باید از شرایط اقتصادی مناسب برخوردار باشد. به عبارتی دیگر، توسعه اقتصادی لازمه حضور موثر کشورها در جهان است.
رستم قاسمی ضمن اشاره به ظرفیت‌های موجود دو کشور ایران و عراق گفت: ایران به لحاظ موقعیت‌های اقتصادی در جایگاه خوبی قرار گرفته است. منابعی که در کشور ایران وجود دارد و بازار منطقه‌ای با جمعیت ۵۰۰ میلیون نفری گواه این امر است.
وی افزود: این موضوع می‌تواند فرصت‌های خوبی برای عراق فراهم کند. هرچند دو کشور ایران و عراق دارای روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی نزدیکی هستند، اما حجم صادرات ایران به این کشور رضایت‌بخش نیست. ظرفیت‌های خالی زیادی در تجارت دو کشور وجود دارد؛ البته نباید منابع عراق را نیز نادیده گرفت. نفت وگاز از جمله منابع مهم در این کشور است.
دبیر ستاد توسعه اقتصادی ایران و عراق با اشاره به افزایش ظرفیت‌های تجاری ایران و عراق گفت: ظرفیت تجاری ایران با عراق می‌تواند به بیش از ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار نیز برسد. تحقق استفاده از کلیه ظرفیت‌های تجاری منوط به همکاری بخش خصوصی و دولتی است که بتوان از این راه سهم روابط اقتصادی با عراق را افزایش دهیم.
به گفته وی، باید در بخش دولتی نگاه‌های مسوولان به تجارت تغییر کند و ساختارشکنی شود؛ چراکه سال‌ها به صورت تک محصولی به تجارت پرداختیم، اما اکنون زمان آن فرا رسیده که نگاهمان را عوض کنیم. امروز کشور نیازمند تحول جدی در این خصوص است.
مشاور معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ گفت: متاسفانه در زمینه صادرات به شدت از اهداف سند دور هستیم و باید اقدامات جدی در این خصوص صورت گیرد. برای نجات کشور راهی به جز تکیه بر صادرات وجود ندارد، البته هم اکنون با همکاری شورای عالی صادرات مباحث خوبی در حال بررسی است.
وی افزود: یکی از مواردی که باید همواره در راستای توسعه روابط تجاری با عراق مورد توجه قرار گیرد، پشتیبانی مالی از بازرگانان ایرانی در عراق است که امید می‌رود هر چه زودتر قابل دسترسی باشد.
قاسمی در ادامه اظهارات خود با اشاره به نقش بخش خصوصی در توسعه روابط تجاری با عراق گفت: این بخش برای ورود به صحنه تجارت با عراق مکانیسم‌های خاص خود را دارد. قطعا مشکلات بازار عراق باید مورد بررسی این بخش قرار بگیرد. برای حضور طولانی مدت در بازار عراق باید بخش خصوصی را وارد صحنه کرد. صادرات به عراق نباید سوپرمارکتی باشد. ایجاد کارخانه‌های مشترک و مونتاژ برخی از صنایع ایرانی در عراق می‌تواند به تداوم همکاری با این کشور کمک کند.
وی به سه شاخص برای ثبات ایران در بازار عراق اشاره کرد و گفت: کیفیت، سرعت و قیمت سه نکته است که باید به آن در تجارت با عراق توجه کرد، در غیر این‌صورت نمی‌توانیم در بازارهای این کشور به رقابت بپردازیم.
به عقیده دبیر ستاد توسعه اقتصادی ایران و عراق، در حال حاضر وضعیت تجاری با عراق رو به بهبود است و تا یک ماه آینده نیز چند کار اساسی در راستای توسعه روابط تجاری با عراق صورت خواهیم داد.
مشکلات بانکی تجار ایرانی در عراق
در ادامه این همایش رئیس اتاق بازرگانی تهران اظهار کرد: هیچ کشور توسعه یافته را نمی‌توان نام برد که رشد تجاری نداشته باشد. باید به این نکته نیز توجه کرد که رابطه میان امنیت و تجارت رابطه‌ای مستقیم است و خوشبختانه روابط تجاری ایران و عراق از امنیت خوبی برخوردار است.
یحیی آل‌اسحاق افزود: چنانچه ایران به توسعه تجاری می‌اندیشد، باید به این نکته در مراودات خارجی به‌خصوص با کشورهای همسایه نیز توجه کند.
وی عنوان کرد: ایران و عراق باید بدانند در قلب اقتصادی جهان قرار دارند و بر اقتصاد دنیا تاثیرگذار هستند. به همین علت برخورد دنیا با آنها به گونه‌ای دیگر است، بنابراین باید در روابط اقتصادی دست به دست هم دهند و موانع موجود بر سر راه توسعه تجاری میان دو کشور را بردارند.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با اشاره به دو مشکل عمده فعالان اقتصادی ایران در عراق اظهار کرد: تجار ایرانی در عراق با مشکلات ضمانت‌نامه بانکی مواجه هستند و رفع آن تنها با اراده و عزم مسوولان امکان‌پذیر است.
وی با تاکید بر اینکه رابطه ایران و عراق به هیچ عنوان یک طرفه و کوتاه‌مدت نخواهد بود، ادامه داد: در حال حاضر فرصت همکاری ایران و عراق فرصتی تاریخی و طلایی است. باید سرمایه‌گذاری‌های مشترک مستمر و دائم درخصوص توسعه روابط تجاری صورت گیرد.
وی با اشاره به کاهش اندک حجم تجارت با عراق اظهار کرد: سال گذشته بیش از ۱۲ میلیارد دلار با این کشور مراودات تجاری داشتیم، در حالی که امسال در این بخش با افت حدود ۳ درصدی مواجه بودیم. در نتیجه باید بستر برای فعالیت تجار ایرانی فراهم شود.
وی با اشاره به اینکه افزایش سطح مبادلات تجاری ایران و عراق در دستور کار قرار گرفته است، گفت: رسیدن به سقف ۲۵ میلیارد دلاری در تجارت با عراق از مهم‌ترین اهداف ایران است که این موضوع در سطح معاون رئیس‌جمهور در حال پیگیری است. آل‌اسحاق با اشاره به جزئیات برگزاری نمایشگاه عراق که با حضور هیات عالی رتبه از مسوولان ایرانی به ریاست جهانگیری انجام خواهد شد، گفت: در این نمایشگاه بخش‌های مختلفی ازجمله بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، انرژی و نفت و گاز، ساختمانی و عمران، نیرو و آبفا، حضوری جدی دارند و مرکز توسعه تجارت هم متولی برگزاری این نمایشگاه است. وی همچنین به لزوم حضور شرکت‌های صاحب برند در بازار منطقه اشاره کرد و گفت: اتاق مشترک ایران و عراق نسبت به درجه‌بندی محصولات با برندهای ایرانی اقدامات خوبی صورت داده است.
کاهش قیمت نفت و وضعیت اقتصادی
در ادامه رئیس ستاد ویژه عراق مستقر در وزارت امور خارجه به تاثیر کاهش قیمت نفت در وضعیت اقتصادی عراق اشاره کرد و گفت: تحولات اخیر بهای نفت نشان می‌دهد که عراق با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد. این کشور برای عبور از شرایط سخت و وابستگی‌های نفتی باید به سمت اقتصاد درون‌زا حرکت کند که در این صورت ایران بهترین شریک برای عراق محسوب می‌شود.
ناصر کنعانی با اشاره به نقش دولت‌ها در تسهیل روابط تجاری دو کشور، عنوان کرد: بسترسازی مناسب برای سرمایه‌گذاری دو کشور از مهم‌ترین وظایفی است که بر عهده دولت‌های ایران و عراق است.
وی با بیان اینکه هم اکنون امکانات مناسبی برای فعالیت ایران در عراق مهیا است، اما مشکلات جدی نیز در این خصوص وجود دارد، اظهار کرد: موانع گمرکی میان دو کشور، مشکلات مربوط به امور بانکی برای تجارت، فرآیند صدور روادید برای فعالان اقتصادی، مشکلاتی درخصوص حمل مستقیم کالا و... به‌عنوان مهم‌ترین موانع برای تجارت ایران و عراق محسوب می‌شود.
وی در ادامه درخصوص تسهیل در صدور روادید برای بازرگانان گفت: ایران از نظام لغو روادید میان دو کشور استقبال خواهد کرد؛ البته این موضوع میان مسوولان دو کشور مطرح شده اما به نظر می‌رسد مسوولان عراقی هنوز برای لغو روادید آمادگی ندارند.
مشکلات وکالت‌نامه‌های تجاری در مبادلات
رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی عراق نیز با اشاره به اینکه برای بهبود توسعه روابط تجاری باید گام‌های اساسی برداشته شود، گفت: از شرکت‌های ایرانی درخواست پشتیبانی و کمک داریم.
جعفرالحمدانی در جریان همایش فرصت‌های ویژه اقتصادی و تجاری ایران و عراق با اشاره به لزوم بهبود روابط تجاری دو کشور و برداشتن گام‌های بلند در حوزه سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت اظهار کرد: متاسفانه سرمایه‌گذاران ایرانی با ترس وارد بازار عراق می‌شوند.
وی افزود: طی ۱۰ سال گذشته و پس از سقوط رژیم صدام جلسات و کنفرانس‌های متعددی برگزار شده است و از شرکت‌های خصوصی فعال ایرانی هم دعوت کردیم.
رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی عراق با تاکید بر اینکه نقاط مشترک و ظرفیت‌های بالایی برای توسعه روابط تجاری دو کشور داریم، گفت: شرکت‌های خصوصی باید از بازارهای مختلف عراقی پشتیبانی جدی داشته باشند. الحمدانی با بیان اینکه اکنون چهار بانک مشترک بین ایران و عراق وجود دارد، گفت: سطح مبادلات پولی و مالی این دو بانک بسیار پایین است، در حالی که بانک‌های بین‌المللی در سطح بالاتری در حال فعالیت هستند.
وی با اشاره به اینکه نبود وکالت‌نامه‌های تجاری یکی از معضلات مبادلات ایران و عراق است، گفت: البته طی سال‌های گذشته از کانال‌های دیگری به غیر از وکالت‌نامه‌های تجاری مبادلات انجام شده است؛ اما این اقدام موجب آسیب‌پذیری شرکت‌ها می‌شود.
الحمدانی در پایان تاکید کرد: امکانات و تسهیلاتی را برای ورود به بخش خصوصی ایرانی به بازار عراق فراهم خواهیم کرد تا موقعیت ایران در عراق بیش از پیش بهبود یابد.
ارسال نظر