ابهام‌های ارزی کالاهای اساسی با وعده رییس کل جدید بانک مرکزی برطرف شد
حضور پرشور دلار «۱۲۲۶» در نظام ارزی
گروه بازرگانی- دیروز مراسم معارفه رییس کل جدید بانک مرکزی برگزار شد. کسی که در دو هفته اخیر، خیلی‌ها منتظر نامش بودند و گویی بخشی از قفل‌های اقتصاد کشور تنها به دست او باز می‌شود. «ولی‌اله سیف» روز گذشته با یک وعده مهم برای مردم به مراسم معارفه آمد. اینکه کالاهای اساسی آنها که شامل بخش عمده‌ای از مواد غذایی است، افزایش قیمت نخواهد داشت و مشکلات ارزی این اقلام اساسی به طور کامل رفع خواهد شد. این وعده از آن جهت به صورت پررنگ مطرح شده که بانک مرکزی در دولت دهم، در آخرین روزهای کاری خود، از حذف دلار مرجع ۱۲۲۶ تومانی کالاهای اساسی از نظام ارزی خبر داد و تاکید کرد: از این پس این کالاها با دلار مبادله ای وارد می‌شود. فضای روانی حاصل از این خبر حتی پیش از اجرایی شدن آن، کافی بود که قیمت‌ها در بازار بالا بکشد و نگرانی مردم از تامین مایحتاج روزانه آنها افزایش یابد.
حتی اقدام جبرانی که پس از اعلام این خبر انجام شد و معاون اول محمود احمدی‌نژاد اعلام کرد که تخصیص دلار ۱۲۲۶ تومانی به کالاهای اساسی ادامه می‌یابد هم نتوانست آتش ماجرا را خاموش کند و به این ترتیب شاهد افزایش قیمت بخش عمده کالاهای اساسی به ویژه اقلام غذایی در آخرین روزهای دولت قبل بودیم.
از این رو و به دنبال همین نگرانی‌ها بود که با انتخاب «محمدرضا نعمت‌زاده» به عنوان وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت، نخستین اقدامی که برای تسهیل معیشت مردم انجام شد، تخصیص دلار ارزان به کالاهای اساسی و توزیع آن با نرخ ۱۲۲۶ تومان بود تا از این طریق از افزایش قیمت کالاهای اساسی جلوگیری شود. انتشار این خبر اگرچه باعث دلگرمی شد، اما پس از آن، بسیاری از تولیدکنندگان اقلام اساسی که وابسته به واردات نهاده‌های دامی هستند، یعنی تولیدکنندگان محصولات لبنی، اعلام کردند که وجود برخی مشکلات در بانک مرکزی باعث عدم تخصیص ارز لازم و دلار ۱۲۲۶ تومانی به نهاده‌ها شده است؛ به نحوی که در هفته گذشته هنوز برخی اتحادیه‌ها از نبود نهاده لازم برای تولید و ترخیص میزان اندکی نهاده که کفاف یک روز آنها را هم نمی‌داد، خبر دادند. با این حال، روز گذشته رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد که می‌خواهد تمام این مشکلات را از سر راه تخصیص دلار ارزان به کالاهای اساسی بردارد و خیال مردم را راحت کند.
«سیف» با اعلام اینکه رشد اقتصادی کشور منفی شده و اقتصاد در رکود به سر می‌برد، دلیل نرخ تورم بالای کشور را افزایش رشد نقدینگی دانست و گفت: بانک مرکزی در این شرایط باید نسبت به کنترل تورم و جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت کالاهای اساسی اقدام و به‌عنوان اولویت اصلی توجه کند.
هم اکنون طبق اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت، «روغن خام»، «گندم»، «کنجاله»، «ذرت» و «جو»، ۵ قلم کالای اساسی هستند که شامل تخصیص دلار ارزان قیمت ۱۲۲۶ تومانی برای واردات هستند و سایر اقلام اساسی مورد نیاز مردم شامل برنج، شکر خام، گوشت قرمز، گوشت مرغ، شیر خشک و کره نیز سعی دارند تا از اولویت یک بودن خود استفاده کرده و از این طریق به دلار ارزان‌قیمت دست پیدا کنند.
حمایت از واردات با ارز مبادله‌ای
در این باره البته، برخی فعالان اقتصادی نظر دیگری دارند و معتقدند که اختصاص ارز مرجع به واردات برخی اقلام اساسی از جمله گوشت قرمز و کاهش قیمت محصولات این بخش، سبب نابودی صنایع داخلی از جمله صنعت دامداری می‌شود. رییس مجمع عالی واردات در این زمینه، با بیان اینکه سالانه تنها ۱۱۰هزار تن گوشت قرمز به کشور وارد می‌شود، گفته است: با توجه به اینکه میزان واردات گوشت نسبت به تولید آن بسیار اندک است، بنابراین به نظر می‌رسد که ضرورتی برای واردات گوشت با ارز مرجع وجود نداشته باشد و بهتر است که با ارز مبادله‌ای وارد شود. به گزارش «ایرنا»، محمدحسین برخوردار افزود: در حال حاضر سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن گوشت در کشور مصرف می‌شود که یک میلیون و ۹۰ هزار تن آن در داخل تولید می‌شود. وی اظهار کرد: اختصاص ارز مرجع به واردات گوشت قرمز و کاهش قیمت محصولات این بخش، سبب نابودی صنعت دامداری کشور شده و نباید صنعت دامداری کشور تضعیف شود. رییس مجمع واردات افزود: قیمت برنج نیز باید با نرخ ارز مبادله ای تعیین شود و نباید ارز مرجع اختصاص یابد، چون باعث رانت‌خواری می‌شود.
برخوردار بر پرهیز از هرگونه نابسامانی در سیاست‌گذاری‌های تجاری و وارداتی تاکید کرد و گفت: ساماندهی واردات و ایجاد نظم پایدار در سیاست‌های ارزی، نیاز اصلی کشور است.
حل مشکل تامین ارز کالاهای اساسی در بانک مرکزی
در همین راستا، معاون اجرایی وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز از حل مشکلات تامین ارز کالاهای اساسی در بانک مرکزی خبر داد و گفت: ترخیص نهاده از هفته گذشته شروع شده و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
محمدصادق مفتح در مورد مشکل اتحادیه‌ها برای تامین نهاده‌ها به رغم قول‌هایی که وزیر صنعت برای اختصاص دلار و توزیع با نرخ ۱۲۲۶ تومان داده، در گفت‌وگو با خبرگزاری «تسنیم» اظهار کرد: نرخ دلار کالاهای اساسی از جمله نهاده‌های دامی، ۱۲۲۶ تومان است و با این نرخ توزیع می‌شود، البته در مورد ترخیص نهاده‌های دامی، مشکلاتی در بانک مرکزی وجود داشت که حل این مشکلات و ترخیص نهاده‌ها از گمرک‌های کشور شروع شده است.
وی در پاسخ به این سوال که در هفته گذشته همچنان اتحادیه‌ها از نبود نهاده گله‌مند بودند و ترخیص نهاده‌ها از چه زمانی شروع شده است، گفت: با توجه به حل مشکلات در بانک مرکزی، از اوایل هفته گذشته ترخیص نهاده‌ها از گمرک شروع شده است.
تاکید مجلس بر واردات کالای اساسی با دلار ارزان
از سوی دیگر، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با اشاره به اینکه ارز کالاهای اساسی از طریق بانک مرکزی به وزارتخانه‌های اقتصادی داده می‌شود، گفت: این ارز در اختیار واردکنندگان قرار می‌گیرد.
ایرج ندیمی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفت: درآمد دولت در بودجه بر اساس نرخ دلار ۲۵۰۰ تومانی تعریف شده، اما اجازه داده شده که شورای پول و اعتبار بر اساس شرایط و مقتضیات روز، ارز را در کشور مدیریت کند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: ارز اختصاصی به کالاهای اساسی از طریق معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی به بانک مرکزی و از آن طریق به وزارتخانه‌های ذی‌ربط اقتصادی ارائه می‌شود. وی گفت: برای کالاهای اساسی تا پایان سال به ارز ارزان نیاز داریم که از محل منافع ناشی از فروش ارز، تامین می‌شود.
ندیمی با بیان اینکه روش تخصیص ارز در قانون تعیین نشده است، گفت: دولت می‌تواند مدیریت کند که ارز را به تولیدکننده، مصرف‌کننده یا واردکننده اختصاص دهد.
نماینده مردم لاهیجان در مجلس گفت: در حال حاضر دولت اعلام می‌کند واردات کالاهای اساسی تا پایان سال با دلار ۱۲۲۶ تومانی انجام می‌شود؛ یعنی ارز را به واردکننده می‌دهد و سپس در بازار نظارت می‌کند که توزیع این کالاها با همان قیمت انجام شود که البته این نظارت‌ها باید حتما در دولت جدید تقویت شود. بر اساس ضوابط اجرایی بودجه ۹۲ کل کشور، مابه‌التفاوت ریالی ارز اختصاص‌یافته برای کالاهای اساسی، نهاده‌های کشاورزی و دامی و دارو از محل اعتبارات یارانه پیش‌بینی شده مربوط در قانون تامین می‌شود.
«محمدرضا نعمت‌زاده»، وزیر صنعت، معدن و تجارت در این باره گفته است: برای تامین کالاهای اساسی و بر اساس قانون بودجه سال ۱۳۹۲، فقط یک نوع ارز وجود دارد و آن هم دلار مبادله‌ای با قیمت حدود ۲۵۰۰ تومان است، اما کالاهای اساسی پس از ترخیص با دلار ۲۵۰۰ تومانی از طرف دولت یارانه دریافت کرده و قیمت‌گذاری آنها با دلار ۱۲۲۶ تومان خواهد بود. به گفته وی، مابه‌التفاوت دلار ۲۵۰۰ تومانی و دلار ۱۲۲۶ تومانی در پایان سال از محلی که در قانون مشخص می‌شود، پرداخت خواهد شد و با توجه به اقدامات صورت گرفته باید امیدوار بود تا آرامش به بازار کالای اساسی بازگردد.
در این خصوص، «عباس معمارنژاد»، رییس‌کل گمرک ایران نیز اخیرا تاکید کرد که هم اکنون هیچ دپوی غیرعادی کالاهای اساسی و دارو در گمرکات کشور نداریم و پس از دستور اخیر «حسن روحانی»، رییس‌جمهور، این کالاها به روال عادی و خارج از نوبت از گمرک ترخیص می‌شود.
وی با اعلام اینکه بر اساس بخشنامه ارائه شده از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت قرار شده کالاهای اساسی تا پایان سال با همان دلار مرجع ۱۲۲۶ تومانی وارد شود، تصریح کرد: این دستور به تمام دستگاه‌های ذی‌ربط وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شده و لازم‌الاجرا است.
ارسال نظر